Şiddet anında banyo ve mutfağa gitmeyin

Kadınların ölümleri ve yaralanmalarıyla sonuçlanan şiddet olaylarının önüne geçebilmek amacıyla 2011’de imzaya açılan İstanbul Sözleşmesi’nin dün yürürlüğe girmesiyle birlikte, Emniyet Genel Müdürlüğü, özellikle kadınlar ve çocuklara yönelik şiddet eylemlerine karşı 15 sayfalık rehber hazırladı. Asayiş Dairesi’nce hazırlanan rehberde, aile içi ve kadına karşı Dünya ve Türkiye değerlendirmelerine yer verildi. Rehberin en önemli bölümlerinden birisini ise “Şiddet anında”; şiddete maruz kalan bireyin gösterdiği tepkiler, şiddete maruz kalan bireyin ilk olarak ne yapması gerektiği bölümleri oluşturdu. Emniyet’in rehberinde, şiddete maruz kalan bireyin gösterdiği tepkiler, şöyle sıralandı:
l İlk dönemde donup kalma “şok” hali.
l Çevreye şiddet tepkileri verme (çocuklarda).
l Sosyal yaşamdan uzaklaşma, içe kapanma, derin depresyon, öz güven yitimi.
l Madde kullanımı.
l İntihar düşünceleri.
l Öğrenilmiş çaresizlik.

Şiddet anı yapılacaklar
Rehberin, şiddet anında, şiddete maruz kalan bireyin ilk olarak yapması gerekenler ise şöyle sıralandı:
l Şiddet anında dış kapıya doğru kaçmak.
l Banyo, mutfak gibi yerlerden uzak durmak.
l Komşularla önceden anlaşıp şiddet meydana geldiğinde polisi aramalarını sağlamak.
l Çocuklara kaçmayı öğretmek.
l Acil durumlarda gidilebilecek biri ile önceden görüşmek.
l Ev dışında bir yerde ya da bir kişide bir miktar para, yedek anahtar ve önemli belgelerinin kopyalarını saklamak.

4 farklı şiddet çeşidi
Emniyet Genel Müdürlüğü rehberinde, şiddet türlerine de yer verildi. Emniyet, bu bölümde fiziksel, cinsel ve psikolojik şiddetin yanısıra “ekonomik şiddet” tanımlamasını yaptı. Buna göre, şiddet tanımları şöyle değerlendirildi:
l Fiziksel Şiddet: Elle veya herhangi bir cisimle vücut bütünlüğüne zarar veren her türlü eylem ve davranışlar.
l Cinsel Şiddet: Kadına istemi dışında yöneltilen her türlü cinsel amaçlı sözlü veya fiziksel eylem.
l Psikolojik Şiddet: Kişinin benlik algısına ve öz saygısına zarar verecek tüm tutum ve davranışlar.
l Ekonomik Şiddet: Ekonomik kaynakların ve paranın kadın üzerinde bir yaptırım, tehdit ve kontrol etme aracı olarak kullanılması.

Evlilikte cinsel zorlama
Rehberde aile içi ve kadına karşı şiddetin Türkiye’deki değerlendirilmesi kapsamında şu bilgiler yeraldı:
l Türkiye’de evlenmiş kadınların yüzde 39’u fiziksel, yüzde 15’i cinsel, yüzde 42’si fiziksel veya cinsel şiddete, yüzde 44’ü duygusal şiddet / istismara; yaşamlarının herhangi bir döneminde eşleri ya da birlikte oldukları kişi/ kişiler tarafından şiddete maruz kalmışlardır.
l Kadınların yüzde 23’ü eşlerinin ya da birlikte oldukları kişinin/ kişilerin kendisinin çalışmasına engel olduğuna ya da işten ayrılmasına neden olmuştur.
l Fiziksel şiddete maruz kalmış kadınlar genellikle bu şiddeti “ağır derecede” yaşamışlardır.
l Lise ve üzeri eğitim almış her 10 kadından 3’ü fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalmaktadır.
l Kadınların eşlerinden veya birlikte oldukları kişilerden maruz kaldıkları fiziksel şiddetin yaygınlığı kentsel ve kırsal yerleşim yerlerine göre önemli bir farklılık göstermezken, bölgeler arasında bu fark belirgindir. Kuzeydoğu Anadolu ve Orta Anadolu’daki kadınların yarısı şiddete maruz kalmıştır.