Sınıflar kalabalık teneffüs kısa!

Eğitim Reformu Girişimi (ERG) ve Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) tarafından yürütülen “Çocukların Gözünden Okulda Yaşam” araştırmasının sonuçları açıklandı. 25 ilde 2014-2015 eğitim öğretim döneminde 4, 5 ve 7. sınıflarda okuyan toplam 2 bin 72 çocukla yapılan araştırmanın sonuçları dün ERG Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Üstün Ergüder, TEGV Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Sami Gülgöz, ERG Politika Analisti Yeliz Düşkün, ERG Eğitim Gözlemevi Direktörü Işık Tüzün’ün katıldığı bir toplantıyla değerlendirildi. Araştırmada 2013-2014 ile 2014-2015’te 4, 5 ve 7. sınıfa devam eden 1991 öğrenciyle anket, 2014-2015’te 5 ve 7. sınıfa devam eden 81 öğrenciyle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirildi. İkili öğretimin akademik başarı, sosyal etkinliklere katılma, temizlik, beslenme üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekilen araştırmada öne çıkan sonuçlar şöyle:

- 4+4+4 eğitim sistemiyle okula başlama yaşının düşürülmesi ve okul dönüşümleri sonucunda özellikle ortaokullarda derslik gereksinimi arttı. İkili öğretim uygulanan okulların oranı da artarak 2012’de yüzde 29.2’ye yükseldi. 2014’te bu oran yüzde 23.5’e geriledi. 2014-2015’te ilkokul öğrencilerinin yüzde 54’ü, ortaokulların yüzde 47’si ikili öğretim uygulanan okullarda eğitim aldı.

Ders erken başlıyor

- 2014-2015’te haftalık ders saati genel ortaokullarda 35, imam hatip ortaokullarında 36’ydı. 4+4+4 öncesine göre ders saatlerinde yaklaşık bir okul gününe denk gelecek artış söz konusu. Bu durum ikili öğretimde okula başlama saatlerinin çok erken, okulun bitiş saatlerinin çok geç olmasına neden oldu. Araştırmaya katılan sabahçı öğrencilerin yüzde 78’i okulunun 07.30’da veya öncesinde başladığını belirtiyor. Öğrencilerin yüzde 55’i sabahçı olmayı, yüzde 27’si öğlenci olmayı, yüzde 19’u ise tam gün eğitim almayı tercih ediyor.

- İkili öğretim, çocukların beslenme alışkanlıklarını olumsuz etkiliyor. Sabahçı öğrencilerin sadece yüzde 24.6’sı her zaman kahvaltı edebiliyor. Bu oran tam gün eğitimde yüzde 51.9’a yükseliyor. Öğlenci öğrencilerin yüzde 26.8’i her zaman öğle yemeği yediğini belirtirken, tam gün eğitimde oran yüzde 66.1’e yükseliyor.

10 dakika yetersiz

- İkili öğretim yapılan birçok okulda teneffüsler 10 dakika, bazı durumlarda daha kısa olabiliyor. Ortaokullarda blok ders uygulamasıyla bazı teneffüsler tamamen kaldırılabiliyor. Teneffüs süreleri öğrencilerin tuvalet ihtiyaçlarını karşılaması, beslenmeleri, bahçede arkadaşlarıyla oyun oynaması için yeterli değil. Sorunun çözümü için haftalık ders saatlerinin azaltılması gerekiyor.

- Çocukların yüzde 44’ünün sınıfında 31 ve üzeri sayıda öğrenci olduğu görülürken, yüzde 8’inin sınıfında 41 ve üzeri öğrenci var.

‘Tuvaletlerde sabun yok’

- Araştırmanın nicel ayağına katılan her 10 çocuktan 4’ü okulunun iyi ısınmadığını belirtiyor. Okulunun iyi ısınmadığını belirten çocukların oranı ikili öğretim yapılan okullarda yüzde 41, tam gün okullarda ise yüzde 34. Her 10 çocuktan 6’sı da tuvaletlerin yeterince temiz olmadığını söylerken, bazı çocuklar zorunda kalmadıkça tuvalete gitmediklerini, bazıları da tuvaletlerde sabun dahi olmadığını ifade ediyor.

- Yüksek karne notu ile öğretmenlerle olumlu ilişkiler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunuyor. Ortaokulun sonuna doğru çocukların okul algıları olumsuzlaşıyor. “Okula her zaman severek giderim” diyen öğrencilerin oranı 5. sınıfta yüzde 66,8; 7. sınıfı bitirenlerde bu oran yüzde 50.7’ye düşüyor.

- 2014’te Türkiye’de spor salonu bulunan okulların oranı yüzde 8.4, kütüphanesi olan okulların oranı ise yüzde 39’du. Bu oranların 2019’a kadar spor salonu için yüzde 10, kütüphane için yüzde 50’ye çıkarılması amaçlanıyor. Araştırmaya göre 4. sınıfların yüzde 34’ü, 5. sınıfların yüzde 40’ı, 7. sınıfların yüzde 29’u okulunda rahatça kullanabileceği bir spor salonu bulunduğunu söylüyor. Çocukların yüzde 54’ü de okulunda rahatça kullanabilen bir kütüphane olduğunu belirtiyor.