28 vekile dokunulursa ara seçime gidilecek!

TBMM Genel Kurulu’nda muhalefet liderlerinin de aralarında bulunduğu 148 milletvekilinin dokunulmazlıkları, haklarındaki fezlekelerle ilgili kaldırılarak, yargılanma yolları açıldı. Yargılanma sonunda 1 yıl ve üzeri ceza alanların vekilliği düşebileceği gibi, 5 yıl geçmeden yeniden aday da olamayacak.

Dokunulmazlıklarla ilgili Anayasa değişikliği Cumhurbaşkanı’nca onaylanmasının ardından yürürlüğe girecek. Yürürlük tarihinden itibaren 15 gün içinde dosyalar geldikleri yolla savcılıklara gönderilecek. Yani TBMM Başkanlığı dosyaları Başbakanlığa, Başbakanlık Adalet Bakanlığı’na, bakanlık da savcılıklara dosyaları iletecek. Savcılar da suçlanan milletvekillerini ifadeye çağıracak. Delillerin savcılarca yeterli görülmesi halinde haklarında dava açılacak. Savcıların talebine göre milletvekillerinin tutuklu yargılanıp yargılanamayacakları da önümüzdeki süreçte en çok tartışılacak konular arasında yer alacak.

Haklarında dava açılan vekillerden 1 yıl ve üzeri sürede hapis cezası alanların milletvekilliklerinin düşmesi gündeme gelecek. Bu durumda olanlar cezalarının infazının üzerinden 5 yıl geçmeden yeniden aday da olamayacak. Anayasa’nın milletvekili seçilme yeterliliğini düzenleyen 76. maddesine göre “taksirli suçlar hariç, toplam bir yıl veya daha fazla hapisle ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanlar” milletvekili seçilemiyor. Ayrıca “basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya devlet sırlarını açığa vurma” suçlarından birinden mahkumiyet alanlar da affa uğramış olsalar da bir daha milletvekili olamıyor. Hüküm giymiş vekillerin TBMM üyelikleri ise kesin mahkeme kararının Genel Kurul’da okunmasıyla düşüyor. Buna göre dokunulmazlığı kaldırılan vekillerden 1 yıl ve üzeri ceza alanların vekilliğinin düşüp düşmemesi TBMM Başkanlığı’nın tutumuna bağlı olacak. Meclis Başkanlığı geçmişte bazı vekiller hakkındaki kesinleşen hüküm kararlarını Genel Kurul’da okutmamış bekletmişti.

3 ay içinde ara seçim
Anayasa’nın ara seçimleri düzenleyen 78. maddesi “Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beşini bulduğu hallerde, ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar verilir. Genel seçimlere bir yıl kala, ara seçim yapılamaz” hükümlerini içeriyor. Buna göre 1 yıl ve üzeri ceza almaları kesinleşenlerden, milletvekilliği düşürülenlerin sayısının 28’i bulması durumunda, ya da milletvekilliklerinin düşmesi nedeniyle bir ilin veya seçim çevresinin TBMM’de temsil edilemez hale gelmesi durumunda 3 ay içinde Türkiye ara seçime gitmek durumunda kalabilecek.

Liderlerin kabusu TCK 299

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu hakkında 42, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli hakkında 10, HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş hakkında 77, Figen Yüksekdağ hakkında da 21 fezleke bulunuyor. Haklarındaki suçlamalar bakımından 4 liderin de kesiştiği tek madde “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçunu düzenleyen TCK 299. madde. Yasa uyarınca bu suça 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilebiliyor. Madde hükmü uyarınca, suçun alenen işlenmesi halinde ceza altıda bir oranında artırılıyor. Buna göre, sadece TCK 299’dan en alt sınırdan ceza almak bile liderlerin hem bu dönem hem gelecek seçimler açısından milletvekilliklerine malolacak.