Siyaset Oyumuz demokrasiye!

Oyumuz demokrasiye!

03.11.2002 - 00:00 | Son Güncellenme:

41 milyon 414 bin 793 seçmenin 85 seçim çevresinde oy kullanacak. 18 parti Türkiyeyi 5 yıl yönetmek için yarışacak

Oyumuz demokrasiye

Oy verme işlemi, Türkiyenin doğusundaki illerde 06.00 - 15.00, batısındaki illerde 07.00 - 16.00 saatleri arasında gerçekleştirilecek. Yüksek Seçim Kurulu (YSK), seçim için bugüne kadar 60 trilyon liraya yakın para harcadı. Bu paranın yaklaşık 30 trilyon lirası sandık başında görev yapacak 1 milyon 206 bin kişiye verilecek. Sandık kurullarında görev yapan kişiler 05.00de göreve başlayacak ve sandık başında şu andı içecek:"Hiçbir tesir altında kalmaksızın, hiç kimseden korkmadan, seçim sonuçlarının tam ve doğru olarak belirlenmesi için görevimi kanuna göre dosdoğru yapacağıma namusum, vicdanım ve mukaddesatım üzerine ant içerim."Üzerinde "Yüksek Seçim Kurulu" yazılı fİligranlı oy pusulaları, her seçim bölgesi için ayrı ayrı bastırıldı. Pusulanın en üst kısmında, "22. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Siyasi Partiler Birleşik Oy Pusulası" yazısı bulunuyor. Bunun altında, partilerin amblemleri, kısaltılmış adı, uzun adı, genel başkanın adı ve o bölgenin milletvekili adayları yazıyor. Bunun altında da çapı 2 santimetre olan mührün basılacağı boş daire yer alacak. YSK, oy pusulalarının sadece kağıdı için 5,5 trilyon lira harcama yaptı. Ekonomik ve siyasi krizler, işsizlik ve yolsuzluklarla bunalan Türkiye, bugün yarınlarını dünden daha farklı geçirebilmek için, kendisini 5 yıl boyunca yönetecek isimleri seçecek. Oy kullanma hakkı bulunan 41 milyon 414 bin 793 seçmenin 85 seçim çevresinde oy kullanacağı seçimde, 18 parti Türkiyeyi yönetmek için yarışacak. Toplam seçmen sayısının yaklaşık yüzde 10unu oluşturan 3 milyon 919 bin 576 genç, bugün ilk kez oy kullanacak. Kimler yarışıyor? "DSP, DEHAP, YP, MHP, DYP, Millet Partisi, BBP, ANAP, LDP, SP, BTP, ÖDP, TKP, Genç Parti, İP, CHP, AK Parti, YTP." YSKnın seçime girmesine onay verdiği DP seçime girmeme kararı alırken, ATP ile DTP "DYP"; HADEP, EMEP ve SDP de "DEHAP" çatısı altında seçime giriyor.Bu partilerin aday gösterdiği 10 bini aşkın isim ile 190 bağımsız aday milletvekili olmak için yarışacak. Seçilmeye hak kazanmasına karşın vefat eden, adaylıktan istifa ederek ayrılan kişilerin yerine, sıralamada bir altta bulunan isim meclise girecek.YSK, 10 milyon dolar bütçe ayrılmadığı için, bu seçimde de mükerrer oy kontrolünü parmaklara "kına" yakarak yapacak. Hindistandan 2 trilyon liraya ithal edilen "çıkmaz boya" özelliği taşıyan kına, oy veren seçmenin, işaret parmağının, tırnak ile etin birleştiği kısmına sürülecek. 72 santimlik pusulanın üzerinde, YSKnın belirlediği sırayla şu 18 partinin ismi bulunacak: Sıradaki beklenecek Sandıklar, sandık seçmen listesindeki seçmenlerin tamamı oy kullanmış olsalar bile, oy verme için belirlenen sürelerin bitiminden önce açılamayacak. Zaman dolsa dahi, sırada bekleyen seçmenlere oy kullandırılacak. Hangi seçmen tarafından atıldığı belli olacak şekilde imza, mühür veya işaret taşıyan, arkasında sandık kurulu başkanlığının mühürü bulunmayan, hiçbir yerine mühür basılmayan, birden fazla partiye ayrılan alana basılmış veya taşmış mühürlü oy pusulalar geçersiz sayılacak. Oylar nasıl sayılacak Sandık açıldıktan sonra zarf sayısı seçmen sayısından fazla olursa geçerli zarflar sayılacak, hala fazla çıkarsa, eşitliği sağlayacak sayıda zarf gelişigüzel seçilerek imha edilecek. Oy tasnifi, sandık sandık yapılarak YSKya bildirildikten sonra Türkiye genelindeki toplam geçerli oylar saptanacak. Gümrüklerdeki oylar buna eklendikten sonra, toplam oy sayısının yüzde 10unu (Türkiye barajı) aşan siyasi partiler, milletvekili çıkarmaya hak kazanacak. Vekil sayısı hesabı Partilerin çıkartacağı milletvekili sayısı şöyle belirlenecek: "Barajı aşan partinin bir seçim çevresinde aldığı toplam oy, o seçim çevresinin çıkartacağı milletvekili sayısına ulaşılıncaya kadar önce bire, ikiye, üçe, dörde... ayrı ayrı bölünecek. Bu bölme işleminde ortaya çıkan rakamlar ile bağımsız adayların aldıkları oylar büyüklüklerine göre sıraya dizilecek. Sıralamaya göre milletvekili dağıtılacak." Sonuçlar 5 gün sonra YSK, kesin seçim sonuçlarını belirlemek için çalışmalara hemen başlayacak. YSK yetkilileri 5 - 6 günlük bir sürede seçimin kesin sonuçlarının açıklanabileceğini belirttiler. Bu sırada YSK, itirazları da değerlendirecek. Adil oy verme işlemi yapılmadığı ya da oyların yanlış sayıldığına yönelik itirazlar, o seçim çevresinin bağlı bulunduğu il ve ilçe seçim kurullarında yapılacak. Seçim kurulları bu itirazları ayrı ayrı karara bağlayacak.