Son dakika.. Fotoğraf Ankara'dan dünyaya geçildi! Kameralar önünde dondu kaldı...

Türkiye ve ABD arasında son yıllara damga vuran kriz, sona erecek mi? 20 Ocak'ta başlayan Donald Trump döneminde en üst düzey isim, bugün Ankara'da. Başkente gece yarısı inen ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım tarafından kabul edildikten sonra Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü.

Görüşmenin sonunda iki bakan, kameraların karşısına geçerek basın toplantısı düzenledi. Televizyonlar tarafından canlı yayınlanan toplantıda ilk söz alan isim Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu oldu.

Çavuşoğlu: Somut adımlar bekliyoruz

Dışişleri Bakanı'nın sözlerinden öne çıkanlar şöyle:

"Bugün Türkiye ve ABD ilişkilerine yeni bir enerji katmamız elzemdir. Bugün Türkiye ve ABD’nin karşı karşıya kaldığı sınamalar karşısında oynayacağı önemli roller vardır. İki dost ve müttefik ülke olarak karşı karşıya kaldığı sınamalarda bundan sonra daha etkin adımları atmak konusunda kararlılığımız var. Dolayısıyla önümüzdeki süreçle birlikte daha fazla adım atabilmeliyiz.

Bildiğiniz gibi geçmiş yönetim döneminde ilişkilerimizi etkileyen olaylar var. Bunlardan birisi, geçmiş yönetimin YPG'yle kurduğu işbirliği ve verdiği destek. ABD yönetimi YPG ve PKK arasında fark olmadığını kabul ediyor. PKK terör listesinde, ama maalesef Suriye’de YPG ile işbirliğini geçmiş dönemde gördük. İster istemez bu bizi hem üzmüştür, hem ilişkilerimizi etkilemiştir hem de Türk halkının ABD’ye bakışını veya ABD’ye yönelik duygu ve hislerini olumsuz yönde etkilemiştir.

Bir terör örgütüyle mücadele ederken bir başkasıyla işbirliği yapmanın doğru olmadığını bir kez daha kendisiyle paylaştım. 10-20 bin kişilik bir örgütü yenemiyorsak, başka terör örgütüne ihtiyaç duyuyorsak, zaten bir sorun var demektir. YPG konusunda bu dönemde daha iyi işbirliği bekliyoruz. DEAŞ'la mücadele konusunda müttefikimiz ABD ile yakın çalışma bekliyoruz.

Geçmiş dönemin incelediği ikircikli politikalardan birisi de, 15 Temmuz sorumlusu FETO’nun Türkiye’ye iadesi konusudur. Biz bugüne kadar taleplerimizi ilettik. Bilgileri ve delilleri bizzat yeni Adalet Bakanı’na ilettim. Somut adımlar bekliyoruz. En azından idari bazı tedbirler alınması ve geçici tutuklanma talebinin yerine gelmesini istiyoruz.

ABD ile ilişkileri yeniden rayına koymak için karşılıklı adımlar atmamız gerekiyor. İkili ilişkileri geliştirmek konusunda umutluyuz. İşbirliğini güçlendirmemiz gerekiyor. Avrupa kendi sorunlarıyla baş edemiyor. Bölgede ciddi sorunlar var. Türkiye-ABD dostluğuna her zamankinden çok ihtiyaç var."

Tillerson: İlk hedef DEAŞ'ı yenmek

ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ise, şunları söyledi:

"Türkiye'yi ziyaret ediyor olmaktan kendimi imtiyazlı hissediyorum. Zorluklara karşılıklı, beraber göğüs germeyi iple çekiyoruz. Trump yönetimi de uzun zamandır var olan bu dostluğumuzu aynı şekilde güçlendirmeye yönelik taahhüdünün altını çizmeye devam edecektir.

Üç ana hedef üzerinde nasıl odaklandığımızı konuştuk. DEAŞ'la mücadele, bölgesel istikrar ve ikili ilişkileri görüştük.

Ortak amaçlarımızdan bir tanesi, DEAŞ'ı yenmek ve yeniden güçlenmesinin önüne geçmektir. Türkiye, yabancı savaşçıların akışını engelledi.

Türkiye'nin Suriye konusunda barışçıl çözüm çabalarını takdirle karşılıyoruz. ABD ve Türkiye, bölgede ortak birçok hedef sahip."

Soru cevap kısmında ise Tillerson, gazetecilerin tüm sorularına kaçamak yanıtlar verdi.

ABD Dışişleri Bakanı'na "Obama döneminde PKK'nın kolu olan YPG'ye verilen destek, sahada görüyoruz ki Trump döneminde de sürüyor, silah yardımı devam ediyor, Menbic'den YPG'liler çekilmiyor. YPG'ye destek politikası sürecek mi? Eğer böyleyse Amerika PYD'ye ne vaat ediyor? Rakka operasyonu da YPG ile mi yapılacak? Bu durumda Türkiye ABD ilişkilerinin sağlıklı bir zeminde yürüyeceğini düşünüyor musunuz?" sorusu yöneltildi.

Soruyu yanıtlamaya, IŞİD'i bitirmek konusunda ABD ve Türkiye'nin arasında hiç görüş ayrılığı olmadığını söyleyerek başlayan Tillerson, "Bugün zaten karşılıklı görüşmede bunları konuştuk. Suriye içerisinde istikrar sağlayabiliriz. Buraya insanların nasıl dönmesini sağlayabiliriz. Bunları tartıştık. Faydalı görüş alışverişi oldu. Rakka’nın geleceği konusunda ise, kontrolün yerel halka geri verilmesini istiyoruz" dedi.

Çavuşoğlu: Halkbank yöneticisiyle konsolosluk erişimi sağlandı

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, New York'ta gözaltına alınan Halkbank üst düzey yöneticisiyle konsolosluk erişiminin sağlandığını söyledi. Ankara'nın endişelerini ilk günden paylaştığını belirten Çavuşoğlu, "Bu sürecin tamamen, Zarrap dahil, siyasi bir süreç olduğunu düşünüyoruz ve görüyoruz. Davayı açan eski Bharara'nın FETÖ ile yakın bağları var. Hatta hakim de dahil onlarla daha önce Türkiye'ye gelmişlerdir ve Türkiye'de siyasi etkinliklere katılmışlardır, Türkiye aleyhine konuşmalar var. Bharara, sosyal medyada Türkiye aleyhine ne kadar tweet varsa beğeniyor, Retweet ediyor. Ve şu onun açtığı dosya üzerinden bu işlemler yapıldı" dedi.

Adil Öksüz'ün aranması

ABD Dışişleri Bakanı Tillerson, Adil Öksüz'ün ABD İstanbul Başkonsolosluğu tarafından aranmasının rutin bir uygulama olduğunu savundu. Çavuşoğlu ise, "ABD’nin bir açıklaması oldu. Biz tabii ki böyle bir açıklamaya inanmak isteriz ve bunun arkasında da bir şey aramak istemeyiz ama neticede bu konunun detaylarını da somut olarak görmek isteriz" ifadesini kullandı.

YPG sorusunu bir kez daha geçiştirdi

Bir gazetecinin yönelttiği 'YPG ve PKK arasında fark görüyor musunuz?' sorusuna Tillerson şöyle yanıt verdi:

"Tartışmalar devam edecektir. Bugün de devam etti. Ne tarz seçenekler, opsiyonlar var önümüzde, üstünden gittik. Açıkça söylüyorum, bunlar zor kararlar ve zor seçimler, farkındayım ama bu çok açık faydalı tartışmalar olmaya devam ediyor. Sayın Cumhurbaşkanı, Başbakan ve bakan gün içindeki bu tartışmaları dikkate alacaklar. Sonuç olarak şunu söyleyebilirim, ABD ve Türkiye bu koalisyonun ortağı olmaya devam edecektir"

Brett McGurk da Ankara'da

Al Jazeera Türk muhabiri Ece Göksedef, Tillerson'ın Ankara ziyaretinde önemli bir ismin de yer aldığını bildiriyor. ABD-YPG işbirliğini yürüten en önemli isimlerden Brett McGurk, Ankara'daydı.

Tillerson'ın ilk Ankara ziyaretine Brett McGurk de eşlik ediyor. McGurk, ABD-YPG işbirliğini yürüten en önemli isimlerden https://t.co/0HbtEwDNWh

— Ece Göksedef (@ecegoksedef) March 30, 2017

İlk açıklamayı Twitter'dan yaptı

ABD'li mevkidaşını bakanlık girişinde karşılayan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve Tillerson basın mensuplarına tokalaşarak poz verdi.

Daha sonra Çavuşoğlu ve Tillerson baş başa görüşmeye geçti. Görüşmenin sonunda Twitter hesabından açıklama yapan Bakan Çavuşoğlu, ikili ilişkilerin yanında bölgesel ve uluslararası konuların kapsamlı şekilde ele alındığını söyledi.

ABD Dışişleri Bakanı Tillerson’la, Türkiye-ABD ilişkileri ve güncel bölgesel-uluslararası konuları Ankara’da kapsamlı şekilde ele aldık. pic.twitter.com/rbRsb95BHg

— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) 30 Mart 2017

Erdoğan'dan doğru ve meşru ortak vurgusu

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Tillerson'ın bir saat olarak planlanan görüşmesi, yaklaşık 2 saat 10 dakikayı buldu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Dışişleri Bakanı'na "Terörle mücadelede doğru ve meşru aktörler önemli" dedi. Kabulde, Suriye ve Irak'ta başta DEAŞ olmak üzere terör örgütleriyle mücadeleyi sürdürme kararlılığı vurgulandı. Taraflar, bu çerçevede ne gibi ortak adımlar atılabileceğini masaya yatırdı.

Anadolu Ajansı, terör örgütü FETÖ'nün elebaşı Fetullah Gülen'in iadesi ve örgüt mensuplarının ABD'deki faaliyetlerinin önlenmesinin de görüşüldüğünü bildiriyor.

Cumhurbaşkanlığı kaynakları, ayrıca, görüşmede gerek ikili ilişkilerde, gerekse bölgesel meselelerde iki ülke arasındaki işbirliğini daha da güçlendirmenin önemi üzerinde durulduğunu aktarıyor.Anadolu Ajansı, görüşmeden iki fotoğraf servis etti ve söz konusu kareler uluslararası haber ajansları tarafından dünyaya geçildi.

ABD Dışişleri Bakanı'nın Ankara ziyaretinde üst düzey güvenlik önlemleri göze çarpıyor. Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı foto muhabiri Lefteris Pitarakis'nin çektiği bir karede, üstündeki silah kamuflajla kapatılmış bir zırhlı araç ve önündeki polislerle gizli servis ajanı görülüyor.

Dikkat çeken cümle

Bu sabah programında olmamasına rağmen sürpriz bir şekilde Başbakanlık Konutu'na giden ABD Dışişleri Bakanı, Başbakan Binali Yıldırım'la bir araya geldi. Görüşmeye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldı.Başbakanlık'tan yapılan açıklamada, görüşmede iki konunun öne çıktığı belirtildi. Açıklama şöyle:

Anadolu Ajansı, görüşmenin yaklaşık 40 dakika sürdüğünü bildiriyor.

İki yeni sıcak başlık

Bugün Ankara'da ilk akla gelen konular terör örgütü PKK'nın Suriye uzantısı YPG'ye Rakka'da verilen operasyon desteği ve 15 Temmuz darbe girişiminin sorumlusu Fetullah Gülen'in himaye edilmesi olsa da, iki yeni sıcak başlık var.

ABD'nin İstanbul Başkonsolosluğu, FETÖ'nin hava kuvvetleri imamı Adil Öksüz'ün darbe girişiminden birkaç gün sonra arandığını dün kabul etmişti. Hem Başbakan Yıldırım hem de Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, bu gelişmeye sert tepki gösterdi.

15 Temmuz darbe girişimini organize eden isimler arasında yer alan Adil Öksüz, iki gün gözaltında tutulduktan sonra esrarengiz bir şekilde kaçmıştı.

Ankara Washington hattında bir diğer sıcak konu, Halkbank'ın Uluslararası Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın ABD'de tutuklanması. Başbakan Yıldırım ve Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, gözaltının Tillerson'a sorulacağını dünkü sözleriyle ilan etmişti.

Peki ana konularda son tablo nasıl? Trump döneminde ABD Genelkurmay Başkanı iki kez Türkiye'yi ziyaret etti, CIA Başkanı da Ankara'ya geldi ancak Ankara'nın beklentisi yönünde adımlar atılmadı.

Trump’ın Suriye politikası henüz netleşmedi. Ancak Obama döneminde Ankara’nın tepkisini çeken YPG’ye destek politikasının devam edeceği açıkça görülüyor.

Washington'dan üst düzey bir diplomat, son olarak ABD'nin YPG'ye desteğinin süreceğini açıkça belirtti. Türkiye ile bazı konularda farklı görüşleri olduğunu ve Ankara’nın kaygılarının farkında olduklarını aktaran diplomata göre, Tillerson’ın Ankara ziyaretinde Rakka operasyonunun detayları ele alınacak. Diplomat, operasyon sonrasında Rakka’nın nüfus yapısını etkilemeyecek şekilde oluşturulacak yönetimi de Türk yetkililerle görüşeceklerini anlattı.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın ziyaretle ilgili açıklamasında Gülen’in iadesi konusuna değinilmiyor. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan üst düzey diplomat ise bir gazetecinin sorusu üzerine, konuyla Adalet Bakanlığı’nın ilgilendiğini, ellerinde yeni bir şey olmadığını söyledi.

Trump’ın koltuğa oturduğu ilk günlerde PKK’nın Suriye’deki kolu olan PYD ve onun silahlı kanadı YPG’ye ağır silahlar ve zırhlı araçlar verildi. Halihazırda YPG'nin kontrolündeki Kamışlı, Kobani, Afrin ve Menbic gibi bölgelerde ABD askerleri konuşlanmış durumda.

Obama yönetimi birçok kez YPG'lilerin Menbic'ten çekileceğini ilan etse de bu hiçbir zaman gerçekleşmedi. Trump döneminde YPG’nin Menbic’deki varlığı daha da güçlendirildi. Bölgedeki ABD askerinin sayısı da arttı.

Trump döneminde beklenen ilk adım olan Menbic’den çekilme yerine, bölge, Rakka operasyonu için de bir eğitim sahası haline getirildi. Rakka operasyonuna katılacak olan YPG’liler, Menbic’de oluşturulan eğitim kamplarında Amerikan askerleri tarafından eğitilmeye başladı.

Rakka için benzer sözler

Türkiye'ye Menbic'de verdiği hiçbir sözü tutmayan Washington, şimdi benzer sözleri Rakka için veriyor. Trump yönetiminden gelen açıklamalarda Rakka’nın nüfus yapısıyla oynanmayacağı, yerel güçlerin de operasyonda kullanılacağı ve YPG'lilerin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDF) operasyon sonrası geri çekileceği ifade ediliyor. Ancak Rakka’yı kuşatma operasyonunda ABD’den tam destek alan YPG ilerlemeye devam ederken, ele geçirdikleri bölgelerde yönetim birimleri de kuruyor.

Öyle ki PYD lideri Salih Müslim, 27 Mart’ta Reuters’a verdiği mülâkatta Rakka’nın IŞİD’den temizlenmesinin ardından şehrin, PYD tarafından tek taraflı ilan edilen 'federal bölgeye' katılabileceğini bile söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Trump'ın 9 Şubat'ta gerçekleşen telefon görüşmesinin ardından CIA Direktörü Mike Pompeo ilk yurt dışı ziyaretini Ankara'ya yapmıştı. Bu ziyarette Pompeo'ya Ankara'da her şey açık açık söylendi.

Al Jazeera Türk'e bilgi veren, görüşmeleri yakından takip eden üst düzey bir Türk diplomatik kaynak, verilen mesajı şu sözlerle anlattı: "Önce Tel Abyad’da demografik değişim yaşanmasına izin verdiniz, ardından Menbic’de verdiğiniz sözleri tutmadınız. YPG konusunda güvenimizi kaybettiniz. Rakka’da da YPG ile hareket ederseniz, bu kez Türkiye’den lojistik destek göremeyeceksiniz. YPG ile devam ederseniz Suriye’de Ankara’yı kaybedersiniz."

Zamanlaması kritik olsa da bu ziyaretin ardından herhangi bir değişiklik yaşanmadı.

Türkiye'ye iki kez gelen ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford da benzer cümleler kurdu ve "Planlarımızın Türkiye ile güçlü ittifakımızı bozmamasına dikkat edeceğiz" dedi. Ancak sahada değişen bir şey olmadı.

Gülen’in iadesinde bir adım yok

Özellikle CIA Başkanı’nın ziyaretinde ve Erdoğan’ın Trump’la yaptığı telefon görüşmesinde gündeme gelen FETÖ lideri Fethullah Gülen’in iadesi konusunda da Washington’daki yeni yönetim bir adım atmadı. Obama döneminde Türkiye’den ABD Adalet Bakanlığı’na gönderilen, 15 Temmuz darbe girişiminin Gülen’in emri olduğuna yönelik belgelerin incelemesine devam ediliyor.