Şirketleşme bu mu?

Doğan Koloğlu


       Amerikan şirketi ile Faruk Süren'in yaptığı anlaşma, Galatasaray'ın ticari kazancına peşin para karşılığı yeni bir ortak getirdi. Ama yedi kişilik komisyon sözü edilen AİG Blue Voyage Advisors şirketinin hukuksal ve finansal niteliğini belirgin bulmamıştır. Ayrıca alacağını da "yabancı ülke mahkemelerinde takip etme" garantisine kadar dayarken, Galatasaray'ın tarihsel kültürüne de saygısızlık yapılmıyor mu? ABD'li ortak neden geliyor ki? ABD sporunun bugünkü istikrarı, Türkiye'nin uygulayamadığı ve mali açıdan baktığı şu ilkelere dayanır; önce profesyonel kulübün veya ilin on bin kişilik futbol stadı ve belirli bir kombine bilet satışı olacak. Kulübün bütçesi, TV girdisi bu gelirlere dayanır. O nedenle hiçbir kulüp bir futbolcuya yıllık 250 bin dolar gelirden fazla ödeyemez. Bunun da 70 bin doları kesin vergiye gider. ABD'de aynı kurallar NBA için de geçerlidir. Dünyanın en kaliteli basketçileri parayı az bulup aylarca "direnip sahadan çekildiler." Ama sonunda kulüp, mali yapılarını mantıksızlığa bırakmayan istikrar kavgasını kazandı. Bunu geçen yıl bütün dünya izledi. Ayrıca futbolda geçen yıla kadar kadro 21 kişi idi. Şimdi 24 oldu. Galatasaraylı Kosecki bile yıllık 100 - 150 bin dolara oynadı. Oyuncuların çoğu 50 bin dolar yıllık alır. O nedenle büyük futbol yıldızları ABD'ye gitmez. Bu yaz Mattheaus gelecek. Herkes ne para alacak diye merak ediyor! Hagi Galatasaray'da yılda 1.5 milyon dolardan fazla para alır. ABD öyle katı kurallara sahip ki, NBA'de kulüplerarası rekabet sürsün diye en kabiliyetli oyuncuları en güçsüz takımlar alır. Bu suretle heyecan hep sürer. Yani bugün Galatasaray'ın yaptığı gibi lig ilk yarıda bitmez.
       Yukarıdaki kültür ve gerekçelerle ABD'den kim gelirse gelsin; ister uyduruk şirket, ister ciddi topluluk Türkiye'nin bugünkü batak "spor yönetim mantığı" nedeniyle Türkiye'de kısa sürede çok para vuran bir uygulama getirecektir. Bunun için de Milliyet'in dediği "off shore" bir masa, bir sandalyedir. Galatasaray'ın paralarını transfer eder.... Mümtaz Soysal'ın yazdığı gibi "ihaleyi almış şirkete yeni tanınan yabancı hakemlik hakkı var." Nitekim dünkü gazetelerde FIFA, 14 Türk takımının 29 yabancı futbolcuyla bu tür anlaşmazlıklarla en sorun ülkeler arasında olduğunu göstermiyor mu? Son dakikada Galatasaray kongresi anlaşmayı engelleyerek dört milyon doları kesin on beş milyon dolara yaslanacak bir yanlışı son dakikada engellemedi mi? Ama bu yolu açanlar disiplin kurulunda hesap veriyor. Bu da spor etiğine uymuyor. Fenerbahçe 12 milyon 500 bin dolara, stadı 40 bin kişilik yapıyor. Galatasaray bunu albümlere kaptırdı. Galatasaray nasıl bir felsefenin içinde olduğunu yeniden değerlendirmelidir.