TANAP’ta vanalar 30 Haziran’da açılıyor
19.04.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
Duygu Erdoğan
Mart 2015’te temeli atılan TANAP’ta gaz akışı 30 Haziran’da başlıyor. 11 milyar doları aşan yatırım hedefi bulunan TANAP’ta ciddi tasarruf sağlanarak yatırım 7.99 milyar dolara çekildi.
Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şahdeniz-2 Gaz Sahası’nda üretilen doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak olan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nda 30 Haziran 2018’de ticari gaz akışı başlayacak. Güney Gaz Koridoru’nun en önemli halkası olan enerjinin ‘ipek yolu’ TANAP’ın detaylarını ve Türkiye ile bölge enerji piyasalarına etkilerini TANAP Genel Müdürü Saltuk Düzyol, Eskişehir Seyitgazi’de saha gezisinde anlattı.
Düzyol, projenin karasal hatta yüzde 99.9 tamamlandığını vurgulayarak, “Avrupa’ya gidecek Faz-1 dediğimiz kısımda da yüzde 80.7’lik gerçekleşme oranına ulaştık. 30 Haziran’da vanayı açarak ticari gaz akışını başlatmayı planlıyoruz. Projenin toplamda yüzde 93.5’i tamamlandı” dedi.
Test için boru hattına 23 Ocak’ta ilk gazı basmaya başladıklarını hatırlatan Düzyol, Eskişehir’e kadar olan bölümün tamamının gazla doldurulduğunu ve test çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
Tasarruf etti
Temeli 17 Mart 2015’te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in katılımıyla Kars’ta atılan proje, 3 yıl 1 ay gibi kısa sürede bitirilmiş oldu. Pek çok ilke imza atan proje, aynı zamanda büyük bir finans başarısı da elde etti. Tahmini yatırım tutarı 11 milyar doları aşan TANAP’ta yatırım 7.99 milyar dolara çekildi.
Düzyol, proje başladığında tahmini yatırım bedelinin 11.7 milyar dolar olduğunu hatırlatarak, “Gerek satın alma süreçleri, gerekse proje yönetiminde sağladığımız başarıyla bu rakamı 7.99 milyar dolara kadar çekmiş durumdayız. Bu rakamın içerisinde halen ciddi miktardan yedek akçe var. Büyük bir finansal başarı, gurur duyarak söylüyorum rekor söz konusu. Ayrıca, uluslararası finans kuruluşlarından 3.75 milyar dolarlık kredi kullanımı için ortaklarımız hak kazanmış durumda. Anlamlı olarak, Avrupa Birliği 10.2 milyon dolarlık hibe yardımı sağladı” dedi.
TANAP’ta Güney Gaz Koridoru’nun (SGC) yüzde 58, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ’nin (BOTAŞ) yüzde 30 ve BP’nin de yüzde 12’lik hissesinin bulunduğunu hatırlatan Düzyol, yüzde 58 hisseye sahip olan SGC şirketinin hisselerinin yüzde 7’sini yakın bir zamanda SOCAR’ın Türkiye’deki yerleşik şirketine devrettiğini böylece TANAP’ın 4 ortaklı konuma geldiğini aktardı.
|
Azeri payı artacak Projenin 25 yıl sorunsuz çalışacak şekilde yapıldığını belirten Düzyol, anlaşmaların 15 yıl olduğunu söyledi. Düzyol ayrıca, “Proje şu an için sadece Azerbaycan ve doğusundaki kaynaklardan gaz verme imkanı olarak dizayn edildi. Ancak ev sahibi hükümet anlaşmasında ilgili değişikliklerin yapılması halinde, Doğu Akdeniz ve Irak gazının da boru hattına girmesi mümkün olabilir” dedi. Saltuk Düzyol, Türkiye’nin, Bakü-Tiflis-Erzurum boru hattıyla Azerbaycan’dan yılda 6.6 milyar metreküp doğalgaz ithal ettiğini, TANAP aracılığıyla Türkiye’ye 6 milyar metreküp gaz verilmesiyle bu rakamın 12.6 milyar metreküpe çıkacağını, böylece ülkedeki Rus gazının toplam tüketim içerisindeki payının düşeceğini ifade etti. Rekorlar kırıldı TANAP’ta 82 milyon adam/saat iş yapıldı. 175 milyon kilometre yol kat edildi. 131 bin adet 13 metre uzunluğunda boru kaynatıldı. 11 milyon metreküp hafriyat yapıldı. En yüksek rakım olarak Erzincan Kızıldağ 2 bin 760 metre yükseklikte ve en derin yeri olarak eksi 65 metrede çalışmalar yapıldı. 13 milyon adam saatlik kazasız geçirilen iş ile rekor kıran projede, aynı zamanda bir ayda 120 kilometre boru indiren Tekfen bu alanda rekor kırdı. Binlerce döküman üretilen projede, 28 bin parsel kamulaştırma yapıldı. Yüzde 47’ye oranında rızai alım ile yapılan kamulaştırma da bu alanda önemli bir başarı olarak tarihe geçti. Kitap da hazırlanıyor Projede, zorlu bölge, dağ-deniz, arkeolojik alan gibi bölgelerden kaçınmak adına 6 bin 834 adet özel geçiş yapıldı. Deniz geçişlerinde Malezyalı bir firma ile çalıştıklarını anlatan Saltuk Düzyol, “Filipinli kaynakçılarla çalıştık. Bunlar tek bir köyden çıkıyorlar, hata yapanlar köyünde alay konusu oluyor o yüzden hassas çalışıyorlar” dedi. ÇED kapsamında yeni bitki türlerine de rastlandığını anlatan Düzyol, 9 böcek ve bir bitki türü keşfedildiğini söyledi. Ayrıca 154 arkeolojik alan tespit ettiklerini anlatan Düzyol, bununla ilgili bir de kitap hazırladıklarını belirtti. |
