Taşeron sakladı yardım geç geldi

Zonguldak’ta yapılan denetimler sonucu para cezası verilerek üretimi durdurulan ve taşeron tarafından işletilen özel bir şirkete ait olan maden ocağında önceki gün meydana gelen göçük nedeniyle mahsur kalan dokuz madenci yaklaşık 14 saat sonra sağ olarak kurtarıldı. Şirket yetkililerinin uzun süre sakladığı olayla ilgili olarak soruşturma başlatıldı.
Alınan bilgilere göre, Dilaver Mahallesi’nde önceki gün 02.00 sıralarında ocak girişine yakın bir noktada ana galeri üzerinde tavan çökmesi sonucu yaklaşık 10 metrelik göçük oluştu. Dokuz madenci ocakta mahsur kalırken ocakta çalışan diğer madenciler, arkadaşlarını kurtarmak için çalışmalara başladı ancak başarılı olamadı.
Madencilerden birinin babasının dün öğle saatlerinde polise haber vermesiyle duyulan olayın ardından TTK tahlisiye ekibi de göçüğe müdahale etti. Çalışmalar sürerken plastik hava borusunu keserek kurtarma ekipleriyle irtibat kuran madenciler sağlık durumlarının iyi olduğunu, ancak üşüdüklerini bildirdi.
‘Mühendis gizlemiş’
Zonguldak Valisi Ali Kaban da yaptığı açıklamada “Göçük saat 03.00 sıralarında olmuş ancak maden ocağının sorumlu mühendisi konuyu gizlemiş” dedi.
Kendisinin de göçüğün gizlenmesinden dolayı olaydan geç haberi olduğunu söyleyen Kaban, “İçeride kalanlardan birinin babası 11.40 civarında emniyetimize konuyu intikal ettirince haberdar olduk. Önlemler alındı. Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ve AFAD ekiplerimiz orada çalışmalar hızla devam ediyor. Şansımız, göçüğün ocağın çıkış kısmında olması” diye konuştu.
Ocakta mahsur kalan Yüksel Günbel, Ayhan Günbel, Cüneyt Karaünlü, Muhammet Kilitci, Mustafa Pazarbaşı, Murtaza Pazarcık, Taner Tutal, Müslüm Bayraklı ve Ferhat Mankır’a yaklaşık 14 saat sonra 16.20’de sağ olarak ulaşıldı.
Yaklaşık 10 metrelik göçüğün kazma ve kürekle açılmasının ardından ulaşılan işçiler, sağlık ekipleri nezaretinde yürüyerek tek tek ocaktan çıktı. İşçiler, sağlık kontrolü için Zonguldak Atatürk Devlet Hastanesi’ne götürüldü. İşçilerin sağlık durumlarının iyi olduğu bildirildi.

Aileler tepki gösterdi

Çalışmalar sürerken madenci yakınları da, madendeki göçüğün kendilerine zamanında bildirilmemesi nedeniyle ekiplere tepki gösterdi. Ocakta mahsur kalan işçilerden Muhammet Kilitçi’nin eşi Funda Kilitçi, “Neden zamanında haber vermediler” diyerek gözyaşı döktü.
Oğlu Ayhan Gümbel’in arkadaşlarıyla ocaktaki göçükte mahsur kaldığını öğrendikten sonra polise haber vererek yardım isteyen Kemalettin Gümbel de, oğlu sabah eve gelmeyince servis şoförünü aradığını ve göçüğü öğrendiğini söyledi. Ocağa geldiğinde kimseyi göremediğini ve şoke olduğunu anlatan Gümbel, “Ocak önünde kimse yoktu. Göçük olduğunu bile söylemediler. Ocak sahipleri medya duymasın diye gizlemişler” dedi.

Gerekçe ‘gereksiz’ panik

Ocağı işleten şirketin, başka özel bir şirkete ait sahayı kiralayarak üretim yaptığı öğrenildi. Genel Maden İşçileri Sendikası Üzülmez Şube Başkanı Ergin Cin, ocak sahiplerinin, işçilerin sağ olması nedeniyle aileleri paniğe sevk etmemek için kazayı gizlemeye çalıştıklarını öğrendiklerini söyledi.

Üretime kapatılmıştı

Göçük meydana gelen ocağın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişlerince Kasım 2013’de yapılan denetimde havalandırma, merkezi izleme, taşınabilir gaz ölçüm cihazlarına ilişkin eksiklikler nedeniyle üretime kapatıldığı, 14 bin lira da para cezası uygulandığı öğrenildi. Eksikliklerin tamamlanması için Mayıs 2014’e kadar süre verilen işletmede geçen Mart ayında yeniden denetim yapıldığı, ancak işverenin durdurma kararına uymayarak üretime devam ettiği, 11 bin lira daha para cezası verildiği ortaya çıktı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Bakanlık müfettişleri, Mart 2014’te, ilgili ocakta kontrol amaçlı tekrar incelemelerde bulundu. İşverenin, durdurma kararına uymayarak üretime devam ettiği tespit edildi ve 11 bin lira idari para cezası uygulandı. İlgili maden ocağı, üretimi halen durdurulmuş bir ocaktır” denildi.
‘İşçiler sağ çıktı’
Ocak sahibi Erol Civelek ise maden ocağında her şeyin yasal olduğunu savunarak “Bir sıkıntı yok. Her şey yasal. İşçilerimiz sigortalı. SGK İl Müdürümüz geldi. İşçilerimiz de sağ olarak çıktı. En büyük sevincimiz bu” dedi. Civelek de ifadesi alınmak üzere karakola götürüldü.

Özel: İşçiler bile kaçak olduğunu bilmiyormuş

Zonguldak’ta 9 işçinin göçük nedeniyle mahsur kaldığı madenin ruhsatının 2011 yılında iptal edildiği, ruhsat sahibi Demir Madencilik’in madeni bir taşerona verdiği ortaya çıktı. Yakup Akkaya, Özgür Özel, Mehmet Haberal ve Ali İhsan Köktürk’ten oluşan CHP heyeti, maden ve 9 işçinin kaldırıldığı hastanede incelemelerde bulundu. Özel, Milliyet’e verdiği bilgide madenin kaçak işlediğini belirterek, “Bakanlık, bu madeni kapatmış ama sonra denetlememiş. Göçükten kurtulan işçiler, kaçak bir madende çalıştıklarını ancak göçükten çıkarıldıklarında anladılar” dedi.
11-12 saat beklediler
Özel, “Kaza oluyor. Her şey kaçak olduğu için, 11-12 saat sonra ortaya çıkıyor. Oysa, Türkiye’nin maden kazalarındaki en uzman tahlisiye ekibi sadece 10 kilometre uzaklıkta. Hem Çalışma Bakanlığı hem de Enerji Bakanlığı sorumlu” ifadesini kullandı. Özel şunları söyledi: “Madenciler, ‘Biz burayı yasal bir maden sanıyorduk. Sigortamız yatıyordu. Bin 200 TL maaş alıyorduk’ diyorlar. Zabıtalar mühürledikleri kahvehaneyi bile denetliyorlar. Burada şubat ayından beri kaçak üretim yapılıyor. Bakanlık, ruhsatını iptal ettiği tüm madenleri yeniden denetlemeli, kim bilir diğer madenlerde manzara ne durumdadır.” ( MERİÇ TAFOLAR Ankara)

Kılıçdaroğlu ile konuştu

Akkaya, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu telefonla arayarak maden işçisi Ferhat Mankır ile görüştürdü. Kılıçdaroğlu, maden işçisine geçmiş olsun dileğinde bulundu. Mankır, “Ne yapacağımızı biliyorduk. Bunun kursunu aldık” dedi.,

‘Umutsuzluğa kapılmadık’

Madende mahsur kalan işçiler yaşadıklarını anlattı.

Cüneyt Karagünlü: “Elimizden geldiği kadar soğukkanlı olmaya çalıştık. Bizi kurtarmalarını bekledik. Ara sıra korku yaşadık. Zaman ilerledikçe korku yaşanmaya başlamıştı.”

Murtaza Pazarcık: “15-16 saat içeride kaldık. İçeride kurtarılmayı bekledik. Kurtarma çalışmalarının ardından dışarı çıkarıldık” dedi.

Ayhan Günbel: “İçeride kalacağımızı düşünmedik. Havalandırma borusunu keserek hava akımı sağladık. Oradan çıkamayacağımıza dair bir umutsuzluk yoktu. Su sıkıntımız vardı. Mahsur kalmamız bir kaç gün sürseydi ocakta pis su vardı onu içecektik. ”

Taner Tutal: “Maden ocağında korkmadık ve sakince kurtarılmayı bekledik.”