Telefonlar yemek masasına gelmesin

ABD merkezli Common Sense Media, İngiltere’de de London School of Economics’in EU Kids Online gibi çeşitli programları, dijital çağda büyüyen çocukların sağlıklı bir gelişim göstermesi için çalışmalar yürütüyor. Bu yolda yapılan çalışmalardan dikkat çekici projelerden biri, akşam yemeklerinde aile fertlerinin tüm elektronik cihazları masadan uzak tutmalarını amaçlayan ‘Device Free Dinner’ (Aletsiz akşam yemeği) projesi. Teknolojik bir cihaz kullanmadan sadece yemeğe ve ailesine odaklanmasını amaçlayan proje ile, çocukların akademik başarısının arttığı, daha az davranış sorunu yaşadığı, madde bağımlılığı riskinin düştüğü ve daha sağlıklı bir yeme alışkanlığı geliştirdiği vurgulanıyor.

İyi aile olmanın temeli

Türk uzmanlar da projenin ailelere iyi bir aile olmak adına bir şans verdiği konusunda ortak görüşe sahip. Anadolu Üniversitesi’nde bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi üzerine çalışan Prof. Dr. Ferhan Odabaşı, hızlanan yaşam biçimi ile zihinlerin devamlı dolu olduğunu ve dikkatlerin çabuk dağıldığını cihazların olmadığı bir akşam yemeğinin aile için iyi bir egzersiz olacağını belirtti. “Devamlı elinde akıllı telefonla oturan bir ebeveyn görürse çocuk da onu yapar” diyen Odabaşı, “Bu durum çocuğun akıllı olduğunu gösterir, çocuk uyum sağlıyor. Ama aile bundan vazgeçebilirse, güzel bir rol model olabilir” dedi.

Aile içi iletişim şansı

Özel Mavi Yunus Aile Danışma Merkezi’nden psikolog Aysun Kendirli, kampanyanın aile içi karşılıklı iletişime şans verdiğini belirtti. Kendirli, Türk aile yapısında babaların genelde kendilerini geriye çektiğini, annenin daha aktif olduğunu belirterek, babaların da anne ile beraber bu sürece dahil olmasının yararlı olacağını söyledi.

P edagog İnci Vural ise, çocukların sosyal ilişkilerinde sanal dünyadaki gibi çok hızlı olacağı beklentisine girdiğini, “Bir tuşa bas gerçekleşsin” gibi düşünmeye başladığını ve ‘sanki her şeyi kendi kontrolündeymiş gibi hissederek, gerçek hayatta bu durumu göremeyince kızgınlık duyduğunu’ aktardı.

Şişmanlık ve aşırı saldırganlık riski

Memorial Ataşehir Hastanesi’nden çoçuk sağlığı ve hastalıkları uzman doktoru Erdem Gönül de, ailelerin çocukların ekrana baktığı sırada daha hareketsiz kaldığını keşfettiği için çocuklarını doyurmak için bu cihazlardan medet umduğunu, ancak bu durumun bir alışkanlık yarattığını, çocuğun önündeki yemeğin ne olduğunu bilmeden ve hatta çiğnemeden yemesine yol açtığını açıkladı. Bu durumun da kalıcı bir çözüm olmadığını vurgulayan Gönül, cihazın kaybolmasıyla iştahsızlığın tekrar açığa çıktığını aktardı. Gönül, ilerleyen dönemlerde şişmanlık, tip 2 diyabet gelişimi, iştahsızlık ve aşırı saldırganlık risklerini de arttırdığını ifade etti.