1 milyon 890 bin dava

Dosyaların yükü altında ezilen yargı teşkilatı yeni adli yıla Af Yasası tartışmaları ve kritik davalarla giriyor


       Adli yargı yılı, bugün Yargıtay Başkanı Sami Selçuk'un adli tatil boyunca üzerinde hazırlandığı konuşmasını yapacağı törenle başlıyor. Selçuk'un, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve Başbakan Bülent Ecevit'in de katılacağı törende, temel insan hakları konusunda uyarıcı bir konuşma yapması, demokratikleşme önündeki yasal ve kurumsal yapıları eleştirmesi bekleniyor.
       Adalet Bakanlığı verilerine göre 1999 başı itibariyle 1 milyon 890 bin ceza davası devretti. Bu verilere göre, DGM'lerde görülen dava sayısı 6 bin 500 iken, asliye ceza mahkemelerinde 447 bin ceza dosyası işlem görüyor. Bu davalardan önemli bir kısmının af yasasının yürürlüğe girmesi durumunda "düşeceğine" dikkat çekiliyor.
       Af tartışmalarının yapıldığı ve cezaevlerinin boşaltılarak, mahkemelerin yüklerinin hafifletilmeye çalışıldığı bir ortamda başlayacak olan yargı yılında, mahkemelerin önünde Türkiye'nin hukuk tarihine geçecek önemli davalar bulunuyor.

       * Öcalan Yargıtay kavşağında

       Ankara 2 No'lu DGM'nin İmralı'da yapılan yargılama sonunda terörist Abdullah Öcalan'ı "vatan hainliği" suçundan TCK'nın 125. maddesine göre ölüm cezasına mahkum ettiği davanın temyiz görüşmeleri Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nde 7 Ekim'de başlayacak. Öcalan hakkında verilen idam kararının burada onanması durumunda, Öcalan'ın avukatlarının tashih - i karar (karar düzeltme) yoluna gitme hakları da bulunuyor. Avukatların bu başvurusu reddedilirse karar kesinleşmiş olacak ve infaz için gözler Meclis'e çevrilecek. DGM'nin kararı bozulursa İmralı'da tekrar mahkeme kurulacak ve Öcalan yeniden yargıç karşısına çıkarılacak.

       * FP ve HADEP'in kaderi

       Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş tarafından kapatılmaları istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne dava açtığı FP ve HADEP'in kaderi, yeni adli yılda belli olacak. FP'nin ön savunmasını verme süresi 15 Eylül'de doluyor. HADEP davasında da Başsavcı Savaş esas hakkındaki mütalaasını verecek. Siyasi Partiler Yasası'ndaki değişikliklerin Anayasa Mahkemesi gündeminde bulunan bu iki davayı etkilemesi bekleniyor.

       * Erbakan'a yargı kıskacı
       Kapatılan RP'nin siyasi yasaklı Genel Başkanı Necmettin Erbakan hakkında açılan iki ayrı dava sürüyor. "Halkı din farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek" suçunu düzenleyen TCK'nın 312. maddesine muhalefetten açılan ve Diyarbakır 3 No'lu DGM'de devam eden davanın bu yıl içinde tamamlanacağı belirtiliyor. Erbakan, bu davadan mahkum olması durumunda yaşam boyu siyasi yasaklı konuma düşecek. Erbakan, Şevket Kazan ve Ahmet Tekdal ile Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi'nde de "nitelikli dolandırıcılık" suçundan yargılanıyor. Erbakan ve 78 arkadaşı hakkında 10'ar yıl altışar aya kadar ağır hapis cezası isteniyor.

       * Kavakçı Danıştay'ı bekliyor

       Meclis'e türbanıyla gelerek kriz yaratan ve Bakanlar Kurulu tarafından "vatandaşlığı kaybettirilen" Kavakçı'nın kaderi yeni adli yılda belirlenecek. Ankara DGM'nin yasadışı örgüt üyesi olduğu iddiasıyla hakkında fezleke hazırladığı Kavakçı geçen adli yıl içinde Danıştay'a başvurarak Bakanlar Kurulu kararının iptalini istedi. Kavakçı'nın milletvekilliği, Başbakanlık'tan savunma isteyen dairenin vereceği karara göre netleşecek. Kavakçı'nın itirazı reddedilirse, Türk vatandaşlığını kaybetmiş sayılacağından milletvekilliğinin düşürülmesi için sadece Meclis ve YSK'nın kararları gerekecek. Bu durumda Ankara DGM Başsavcılığı, Kavakçı hakkında hemen dava açabilecek.

       * Sivas'ta geciken adalet
       Yaklaşık altı yıldır devam eden "Sivas Katliamı Davası"nda geçen adli yılda da sonuç alınamadı. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Ankara 1 No'lu DGM tarafından verilen 33 idam kararını, usul eksikliği nedeniyle bozdu. Daire, bozma gerekçesi olarak, sanıklardan bazılarının nüfus kayıtlarındaki mühürlerin okunaksız olmasını gösterdi. Yargıtay'ın bozma kararına uyan Ankara 1 No'lu DGM yargılamayı sürdürüyor. Sanıkların Yargıtay'ın bozma ilamına karşı diyeceklerinin sorulması işlemi tamamlandıktan sonra yeniden karar verilecek.

       * Birdal davasında sona doğru
       Bölücülük suçlamasıyla cezaevine konulan İnsan Hakları Derneği eski Genel Başkanı Akın Birdal'ı hedef alan suikast girişiminin ardından açılan çete davası sürüyor. Sanıkları arasında Cengiz Ersever ve Cemal Kulaksızoğlu'nun da bulunduğu 16 sanıklı davada bu adli yıl içinde karar verilmesi bekleniyor. Sanıklar, bir yıldan 22.5 yıla kadar ağır hapis istemiyle yargılanıyor.

       * Tele - kulak affı izliyor
       Ankara Emniyeti'ndeki "tele - kulak" skandalına Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel el koydu. Soruşturma devam ederken, skandalın ardından emniyet teşkilatında önemli degişiklikler yapıldı. Devlet ve siyasette birçok kişi ve kurumu dinledikleri iddia edilen emniyet yetkilileri hakkındaki soruşturmanın adli yılın başlarında tamamlanması bekleniyor. Savcılık, işlenen suçu, "görevi kötüye kullanma" olarak tanımlar ve geri gönderilen Af Yasası Meclis'ten aynen çıkarsa, emniyet görevlileri hakkında hiçbir işlem yapılamayacak.


       * Milli Görüş yargı önünde

       Savcı Nuh Mete Yüksel, Milli Görüş soruşturmasının ilk kısmını tamamladı. Soruşturma sonunda eski RP'liler Ahmet Tekdal, Şevki Yılmaz, Hasan Hüseyin Ceylan ve İbrahim Halil Çelik hakkında "Anayasal düzeni zorla değiştirmeye kalkışmak" suçundan idam istemiyle dava açıldı. 28 sanıklı dava Ankara 2 No'lu DGM'de devam ederken, Yüksel soruşturmasını sürdürüyor. Davada Necmettin Erbakan, Şevket Kazan, Oğuzhan Asiltürk, Ömer Vehbi Hatipoğlu ve Zeki Ergezen hakkındaki dosyalar ayrıldı.

       * Göktepe davası temyizde

       Evrensel Gazetesi Muhabiri Metin Göktepe'nin öldürülmesinin ardından açılan davada hala kesin karar verilemedi. Afyon Ağır Ceza Mahkemesi'nin son kararında sanık polislerin "kastı aşan şekilde adam öldürdükleri" sonucuna varıldı. Bu karar da temyiz edildi.

       * Manisa'da işkence var

       Manisalı gençler davası İzmir DGM'de devam ederken, bu gençlere işkence yaptıkları iddiasıyla polislerin yargılandığı davanın temyiz görüşmeleri Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nda ele alındı. Genel Kurul, polislerin işkence yaptıklarının sabit olduğu sonucuna vardı. Manisa Ağır Ceza Mahkemesi bu adli yılda, Genel Kurul'un gençlere işkence yapıldığını ayrıntılarıyla anlattığı kararı doğrultusunda hüküm oluşturacak.

       * Basın davaları afla düşecek
       Basın yoluyla işlenen suçların ardından açılan soruşturma ve davalarla bu nedenle verilen cezaların üç yıllığına ertelenmesini içeren yasanın yürürlüğe girmesi sonucu birçok dava düşecek.

Yargıç önündeki sanatçılar

       Adli tatilin sona ermesiyle İstanbul'da, aralarında sanat ve iş dünyasının tanınmış isimlerinin de yeraldığı davaların görülmesine devam edilecek. Köşkten dönen Af Yasası'nın kapsamına giren sanat, politika ve iş dünyasının ünlüleri adli tatilin bitmesiyle birlikte yargıç karşısına çıkacak. Sibel Can "Eksik fatura ve yanıltıcı belgeler düzenleyerek vergi kaçırmak" ile "Çete'ye yardım etmek", manken ve sunucu Yasemin Koşal "Tarihi eser kaçakçılığı", mankenler Ebru Şallı ve Gözde Tan "Kokain bulundurmak, kullanmak ve temin etmek", müzik yapımcısı İzzet Öz "Kokain kullanmak ve bulundurmak", şovmen Okan Bayülgen, sanatçı Feridun Düzağaç'a "Yayın yoluyla hakaret etmek" ve Cem Özer de "Osmanlı İmparatorluğu'na hakaret etmek" suçlarından yargılanacak.

Çağlar sanık sandalyesinde

       İnterbank'ta çeşitli usulsüzlükler yapıldığı gerekçesiyle, hakkında "banka dolandırıcılığı"ndan biri 10 sanıklı, diğeri de 33 sanıklı iki ayrı dava açılan Bursa eski milletvekili ve işadamı Cavit Çağlar'ın yargılanmasına adli tatilin bitmesiyle birlikte başlanacak.
       İşadamı Korkmaz Yiğit ile eski sahibi olduğu Bankekspres'in altı yöneticisinin, bankadan usülsüz kredi verilmesiyle ilgili yargılanmasına devam edilirken, JET - PA Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Fadıl Akgündüz'ün de "TBMM'nin manevi şahsiyetini alenen tahkir ve tezyif etmek" suçundan yargılanması sürecek.

Kavakçı’nın son dönemeci

       Meclis’e türbanıyla gelerek kriz yaratan ve Bakanlar Kurulu tarafından “vatandaşlığı kaybettirilenö Kavakçı’nın kaderi yeni adli yılda belirlenecek. Ankara DGM’nin yasadışı örgüt üyesi olduğu iddiasıyla hakkında fezleke hazırladığı Kavakçı Danıştay’a başvurarak Bakanlar Kurulu kararının iptalini istedi. Kavakçı’nın itirazı reddedilirse, Türk vatandaşlığını kaybetmiş sayılacağından milletvekilliğinin düşürülmesi için sadece Meclis ve YSK’nın kararları gerekecek.