100 tankı bedavaya getirdik

Atina 200 Alman tankı alınca, ABD Türkiye için atağa geçti. Washington’un “Size 100 adet M1A1 Abrams tankı hibe edelim" önerisine Genelkurmay sıcak bakıyor


       Yunanistan’ın Alman Leopard tanklarından alması, Trakya’daki silah dengesinin Atina lehine dönmesinden endişe eden Ankara’yı harekete geçirdi.
       Atina’nın son ‘tank hamlesi’ üzerine, Ankara, ABD’nin iki yıl önce Milli Savunma Bakanlığı’na yaptığı “Size tank kiralayalım" önerisini tekrar ele aldı. ABD yönetiminin son gelişmelerin ardından bu ‘kiralama’ önerisini “Tankları bedava verelim" şeklinde yeniden gündeme getirdiği, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) de bu teklife sıcak yaklaştığı öğrenildi.
       ABD’den 100 adet ‘M1A1 Abrams’ tankının bedava alınması halinde, Türkiye’nin 1000 tank alımına ilişkin 7 milyar dolarlık ihalesinin iptal edilmesinin de gündeme gelebileceği kaydedildi.

‘Üretim suya düşer’

       TSK’ya yakın kaynaklar, Genelkurmay’ın, Türkiye’nin komşuları arasında özellikle Yunanistan’ın silahlanmasını dikkatle izlediğini hatırlattı ve şu değerlendirmeyi yaptı:
       “Türkiye’nin 170 adet ‘M - 60’ tankının İsrail tarafından modernize edilmesi kararından sonra bu teklif de kabul edilirse, yakın gelecekte 7 - 10 milyar dolar maliyetli tank üretim ihalesinin gereksiz olduğu kararının çıkması sürpriz olmaz."

       Tanklar nasıl ‘bedavaya’ geldi
      

Yunanistan Mayıs sonunda 200 ‘Leopard - 2’ tankı satın aldı. Trakya’da silah dengesinin Atina lehine kayacağını tespit eden TSK, tank için 1998’de harekete geçti.

Amerikan General Dynamics firması ve ABD hükümeti, TSK’yı Abrams tanklarına “alıştırmak" için, envanter fazlası 200 ‘M1A1’ tankının kiralanabileceğini bildirdi.

ABD teklifine o dönemde itibar etmeyen Ankara, Almanya’ya 150 ‘Leopard - 2’ tankı alım talebini iletti. Almanlar insan hakları gerekçesiyle teklife yanıt vermedi.

Türkiye teklifi geri çekerek İsrail’e yöneldi. 2 Haziran 2000’de, Başbakan Ecevit ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kıvrıkoğlu gizli bir karar aldı. 170 adet M - 60 tankının ‘ihalesiz’ İsrail tarafından modernize edilmesi için talimat verildi.

ABD, bunun tank üretim ihalesini baltalayabileceği endişesiyle devreye girdi ve 100 adet ‘M1A1’ tankını 5 yıllığına ücretsiz Türkiye’ye vermeyi önerdi.

Ancak son dönemde Washington’da, tanklarla ilgili “5 yıl sonrasını şarta bağlayalım" tartışması başladı. Türkiye’nin 100 ‘M1A1’ yerine ‘M1A2’ tankı almasını şart koşan grubun isteğinin Genelkurmay’dan tepki alacağını düşünen ABD yönetimi, 100 tankı ‘koşulsuz’ vermeyi önerme kararı aldı.