Dallas ve Türk - Yunan ilişkisi

Emre Kongar’ın internet sitesini dolaşırken "Medya Notu" bölümünde güzel bir hikayeye rastladım. Daha doğrusu geçmişte yaşanan bir televizyon hikayesi. Bir ucu Yunanistan, diğer ucu Türkiye ve bir başka ucu da ABD’ye uzanan bir televizyon hikayesi.

2000 yılında İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı ile Kültür Girişimi’nin ortaklaşa düzenlediği "Barış Kültürü Kongresi"ne Yunanlı yazar Vassilis Vassilikos da katılmış. Yunanistan’da faşizme karşı mücadele veren sosyalist politikacının romanı "Zönin (filmi de çekilmişti) de yazarı. Emre Kongar ile bu kongre sırasında bir akşam yemeğinde yan yana oturmuşlar. Vassilikos Kongar’a nasıl Yunan televizyonun başına geçtiğini ve "Dallas" dizisinin nasıl işler açtığını anlatmış!

1980’lerin başları. Papandreu başbakan olup hükümeti kurduktan sonra Yunan televizyonunun başına ünlü yazarı getirir. Yazar binaya gelip makam koltuğuna oturmadan sekreter telefonda Türkiye Büyükelçisi’nin kendisi ile görüşmek istediğini söyler. Bizim Büyükelçi’nin isteği, Yunan televizyonunda gösterilen "Dallas" dizisinin gösterimine bir hafta ara verilmesidir. Vassilikos "Dallas" dizisin iki ülke arasında ne gibi bir sorun teşkil edebileceğini sorar. Büyükelçimiz her hafta binlerce insanın Yunan televizyonunu izlemek için Ege kıyılarına akın ettiğini, bunun pek çok sorun yarattığını, örneğin trafik kazalarının çok arttığını dile getirir. Çünkü bizim TRT, Yunan televizyonundan sonra bu bölümleri gösterdiği için vatandaş heyecanla izlediği dizide neler olduğunu bir an önce öğrenmek için Yunan televizyonlarına akın etmiş.

"Dallas" kaldırılınca!
Vassilis Vassilikos bu isteği de fırsat bilerek "Dallas" ve "Charlie’nin Melekleri" dizilerini yayından kaldırır. Bu kez devreye Amerikan Büyülkelçisi girer ve bir protesto ziyareti yapar. Vassilikos’un dizileri tekrar yayınlama şartı da ilginçtir; dizilerdeki tüketim malları reklamlarının kaldırılması... Diplomatik sorun birden Yunan halkının devreye girmesi ile başka bir boyuta geçer. Vatandaş bu dizileri istemektedir ve bu nedenle Vassilikos’u protesto eder. Yazarımız bir yanına bir pskiyatri uzmanı diğer yanına bir psikolog alarak bir basın toplantısı düzenler. Amerikan dizilerinin halkta uyuşturucuya benzer bir bağımlılık yarattığını, bu bağımlılıktan kurtulmanın zaman alacağını ve o sıralarda sakinleştirici ilaç tedavisi aşamasında olduklarını söyler ve biraz daha sabır ister. Sonunda Yunan halkı Amerikan dizilerinin yedi dakika uygulaması koşullamasından kurtulur. Yani tüketim mallarının reklamlarının dizi içinde yer almaması koşulu.

Her açıdan ilginç bir hikaye
Çok yönlü bir hikaye. "Dallas" dizisinin toplumları etkilemesinin bir göstergesi. Ama bir başka açıdan da televizyon yayınlarının olumsuz etkilerine karşı halkı korumanın sorumluluğu. Vassilikos bu toplantıyı yaparken bizde böyle bir kaygı var mıydı? Yoktu tabii ki... Hiç olmadı.