Deniz altında 51 gemi yatıyor

Ezelhan Üstünkaya Ankara


       Gemi sahiplerinin "yaşı geçmiş" gemileri bilinçi olarak batırıp sigortadan tazminat aldıkları, masraflı olduğu için çıkarma yoluna gitmedikleri belirtildi.
       Denizcilik Müsteşarlığı istatistiklerine göre, Marmara, Ege, Karadeniz ve Akdeniz'de 51 gemi denizin derinliklerinden çıkarılmayı bekliyor. "Semele" ve "Shipka" adlı iki yük gemisinin çarpıştığı son kazayla birlikte İstanbul Boğazı'nda 20, Çanakkale Boğazı'nda altı, İzmir açıklarında sekiz, Antalya açıklarında bir, Mersin açıklarında dört, Samsun açıklarında yedi ve Trabzon açıklarında beş gemi bulunuyor. Batma nedenleri arasında "kötü hava koşulları, su alma, makina arızası, yük kayması" dikkat çekiyor.
       Batık çıkarma işleminin maliyeti, geminin bulunduğu yer, fiziki durumu, deniz altında kaldığı süre, ağırlığına göre değişiyor. Batık gemiler, "sephia tankları", "sephia balonları" ve "air - bag sistemi" yöntemleriyle çıkarılıyor.
       Boğazdaki çıkarma işlemleri, akıntılar ve balık adamların kesme işlemi yapmak için su altında fazla kalamaması nedeniyle zorluk taşıyor. Ayrıca, boğazların işlem sırasında deniz trafiğine 15 - 20 gün kapalı olma zorunluluğu da maliyeti arttırıyor. Bir geminin çıkarılma maliyeti, 600 bin dolara (yaklaşık 320 milyar lira) kadar yükselebiliyor.

20 milyon dolarlık radar sistemi

       Denizcilik Müsteşarlığı'nın, yoğun deniz trafiğe sahip İstanbul ve Çanakkale boğazlarıyla Marmara Denizi'nde can, mal ve çevre güvenliğini sağlamak amacıyla başlattığı "Gemi trafik yönetim ve bilgi sistemi projesi" 2001 yılında hayata geçecek. 20 milyon 407 bin dolarlık teknik donanım ihalesini ABD'li Lockheed Martin firması kazandı. Projenin inşaat işini Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ihale edecek. Proje kapsamında, İstanbul Boğazı'na sekiz, Çanakkale Boğazı'na altı olmak üzere yükseklikleri 15 - 40 metre arasında değişen 14 insansız kule inşa edilecek.