FALAKA İŞKENCEDİR KÜÇÜMSENEMEZ!..

Uluslararası İnsan Hakları İzleme Örgütü, geçen ay Suriye’de Dera, Halep, Humus, Lazkiye İdlip ve Şam’da özel işkence merkezlerinin bulunduğunu, bu merkezlerde sistematik kötü muamele ve işkence uygulandığını açıkladı.
İki yıldır Halep’i izleyen Bünyamin Aygün, Halep’te çocuklara eğitim verilen bir okulun bodrum katında yapılan işkence anlarını kare kare görüntülemeyi başardı. Muhalifler tarafından falakaya yatırılarak dövülen, işkence gören iki Suriyeli’nin görüntüleri Milliyet’te “Halep usulü falaka” başlığı ile yer aldı.
Haberin spotunda şu ifadelere yer veriliyor: “Suriye’de iç savaş 23. aya girdi. Milliyet işkencenin örneğini fotoğrafladı. Çocukların eğitim gördüğü okulun bodrum katı işkence merkezine dönüştürülmüştü. Muhalifler Suriye askerlerini falakayla sorguya çekiyordu”

‘Falaka demek küçümsemedir’
Okurumuz Fikri Bayram Çubuk gönderdiği e-mailde şöyle diyor:
“Merhaba, komşumuzda, Suriye’de yaşanan olaylardan dolayı büyük üzüntü duymaktayım. Suriye’de iç savaş ve insanlık dışı muameleler dehşet verici. Suriye’de muhaliflerin, kendi halkına, üstelik bir okulda yaptıkları işkenceyi belgelemeniz büyük bir gazetecilik başarısıdır elbette. Ancak “Milliyet işkencenin örneğini fotoğrafladı” sözlerinizi hoş karşılamadım. İşkencenin ‘örneği’ olmaz. İkincisi “Halep usulü falaka” diyerek olayın önemini azaltmaya çalıştığınızı düşünüyorum. İnsanlık onurunu bir tokatla ya da bir sözle yıkmak da mümkündür. Hiçbir şiddet küçümsenemez. Ayrıca falaka her yerde aynıdır. ‘Halep usulü falaka’ derken neyi ima ettiğinizi de anlamış değilim.”
Sevgi Akçınar adlı okurumuz da basının işkence görüntülerine yer verilmesinin doğru olup olmadığını soruyor.

Yazıişleri: Kasıt yok
Yazıişleri, Okur Temsilcisi’ne yaptığı açıklamada, Milliyet’in her zaman işkenceye karşı ilkeli bir duruş sergilediğini hatırlatarak şöyle diyor: “Milliyet’in spotunda yer alan ‘işkence örneği’ ifadesinde bir kasıt aranması doğru değil. Olsa olsa ‘örnek’ kelimesi kastı aşan bir ifade olarak değerlendirilebilir. “Halep Usulü Falaka” başlığımız ise işkenceyi küçümsemek amacıyla atılmamıştır. İşkencenin tarihinin çok eskilere dayandığını ama falakanın özellikle doğu toplumlarında yanlışa karşı kullanılan bir ‘cezalandırma’ yöntemi olduğu hatırlatmak için kullanılmıştır.

OMBUDSMAN GÖRÜŞÜ:
Dünyanın neresinde olursa olsun işkence insanlık onuruna karşı işlenmiş bir suç olarak kabul edilir. Ebu Gureyb Cezaevi’nde delici aletlerle, elektrik vererek, tecavüz ederek yapılan işkence ile Halep’teki falakalı işkence arasında fark yoktur. Dolayısıyla “Falaka”yı başlığa çıkartmak ‘işkence’nin ağırlığını hafifletmez. Ancak okurumuzun da belirttiği gibi işkencenin ‘örneği’ olmaz. Çünkü ‘örnek’ olumlandıran bir ifadedir. Milliyet’in konuya yaklaşımı bellidir ve kastı aşan bu ifadeyle haberin bütününe gölge düşürülmemesi gerekir. İşkence görüntülerinin yayımlanması ise basında halen ‘etik’ açıdan tartışma konusu olsa da biliyoruz ki; 2004 yılında İngiltere’de Daily Mirror gazetesi Basra’daki Iraklı esirlere yönelik işkence fotoğraflarını medyaya yansıttığında, bu insanlık dışı görüntülerle dünya ayağa kalkmış, kamuoyunun gerçeğe ulaşması ancak bu görüntülerle mümkün olabilmişti.