Hayvanlara insan hakları

Hayvanları Koruma Yasa tasarısı hazır. Öldürenlere ve kötü davrananlara iki yıla kadar hapis cezası geliyor


Hatice Gürel Ankara


TBMM Çevre Komisyonu önceki gün öğleden sonra görüşmeye başladığı Hayvanları Koruma Yasa Tasarısı'nı dün sabahın erken saatlerine kadar süren toplantı sonrası değişiklikler yaparak kabul etti.
Ev ve sokak hayvanlarıyla ticareti yapılan hayvanlara "yaşam" ve "acısız ölüm" hakkı öngören tasarının cezalara ilişkin bölümü bugün yapılacak toplantıyla kesinleşecek.
Tasarıda belirlenen kurallara uymayanlara 100 bin liradan 500 milyon liraya kadar ağır para cezası öngörülürken hayvanlara kötü davrananlar ve hayvanlarla cinsel ilişkiye girenlere hapis cezaları da öngörüldü.

Bunlar yasak..

"Bütün hayvanlar eşit doğar ve bu kanun hükümleri çercevesinde yaşam hakkına sahiptir. Ancak kanuni istisnalar ve insan gıdası olarak yararlanılan hayvanların bu hükmün dışında tutulması esastır" denilen tasarıyla getirilen hayvan haklarından bazıları şöyle:
* Sağlık nedenleriyle gerekli olmadan bir hayvana zor kullanarak yem yedirmek, acı ızdırap ya da zarar veren yiyecek, alkollü içki, sigara ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapan maddeler verilmesi yasaktır.
* Hiçbir hayvan doğal kapasitesini aşacak şekilde ya da yaralanmasına, gereksiz acı çekmesine, kötü alışkanlıkları özendirici biçimde ya da bunalıma girmesine neden olacak yöntemlerle eğitilemeyecek.
* Bilimsel amaç taşımayan durumlarda, hayvanları mumyalamak, ana karnındaki yavruları astragan kürk yapımı için öldürmek yasaktır. İnsan yaşamına yönelen önlenemez tehditler dışında yavrulama, gebelik ve süt anneliği döneminde hayvan kesimi yasaktır.
* Ticari su ürünleri dışında hayvanların haşlanarak, yakılarak, suda boğularak, elektrikle veya boynu kırılarak öldürülmesi yasaktır.
* Hayvanlara işkence yapmak, kötü davranmak, dövmek, aç bırakmak, fazla yüklemek ve hayvanlarla cinsel ilişkiye girmek yasaktır.

Cezalar az bulundu

Çevre Komisyonu'nda değiştirilerek kabul edilen tasarıyla getirilen hükümlere uymayanlara verilen cezalar bugün kesinleşecek. Bazı cezaların az bulunduğu tasarının bu bölümünde 500 milyon liraya kadar ağır para ve iki yıla kadar ağır hapis cezaları öngörülüyor. Hapis cezaları hayvanlara kötü davrananlar ve onlarla cinsel ilişkiye girenler üzerinde yoğunlaşıyor. Komisyon Başkanı Ediz Hun, öngörülen ağır cezaların hukuki olarak incelenmesi gereğini duyduklarını belirtirken tasarıda yer alan ve son hali bugün verilecek cezalar şöyle:
* Hayvanların taşınmasıyla ilgili yasaklara uymayanlara hayvan başına, sığır büyüklüğündeki hayvanlar için bir milyon, koyun keçi büyüklüğündeki hayvanlar için 250 bin, kümes hayvanları için 100 bin lira.
* Sahipsiz ya da güçten düşmüş hayvanları öldürenlere hayvan başına 10 milyon lira.
* Bir hayvan türünün soyunun yok edilmesini yasaklayan hükme aykırı davrananlara öldürdükleri her hayvan için öldürme cezası saklı kalmak kaydıyla 500 milyon lira para ve beş yıl hapis. Hayvanların tedavi dışında organ ve dokularını çıkaranlara hayvan başına 10 milyon lira.
* Hayvanlara acı veren ve bilimsel olmayan deneylerde kullananlara hayvan başına 10 milyon lira.
* Hayvan ticaretiyle ilgili yasaklara aykırı davrananlara 100 milyon lira.
* Hayvanların eğitimi ile ilgili yasaklara uymayanlara 50 ile 100 milyon lira.
* Bilimsel amaç taşımayan, mumyalamak, kürk, deri, boynuz gibi ürünler için ve acil durum dışında gebelik ve süt anneliği sırasında hayvan öldürenlere hayvan başına 10 milyon lira.
* Usule aykırı olarak hayvan öldürenlere hayvan başına 10 milyon lira.
* Yasak olan metodlar kullanılarak hayvan öldürenlere hayvan başına 25 milyon lira para cezası ve kurumların faaliyetten men - i cezası.
* Hayvanı korkutmadan ve en az acı verecek şekilde usulüne uygun kesmeyenlere hayvan başına 3 milyon lira.
* Hayvanlara kötü davrananlara, işkence yapıp, aç bırakan, zarar veren, çok çalıştıranlara 10 milyon lira.
* Hayvanlarla cinsel ilişkide bulunanlara 100 milyon lira.
* Bir hayvana çarpan, veterine götürmeyerek yolda bırakarak ölümüne yol açanlara 10 milyon lira.
* Yabani hayvan ticareti yapanlara hayvan başına 8 milyon lira para cezası ve 6 aydan az olmamak üzere hapis.
* Hayvanların doğal yaşam alanını tahrip edenlere 50 milyondan 500 milyona kadar para cezası.
* Sahibi olduğu hayvana kötü davranan ve cinsel ilişkiye girenlere 50 milyon lira para ve iki yıl hapis cezası.