Merkez oylarda yeni rüzgar

Tekirdağ'da DYP'nin, DSP ve ANAP'a oy kaptırması bekleniyor; FP ve MHP'nin ise şansı yok

Zehra GÜNGÖR


TÜRKİYE'nin Avrupalı toprağının denize açılan kapısı, Avrupalı Türkiye'nin yıllardır Avrupalı dokusunu bozmayan Tekirdağ, son yıllarda İstanbul'un bir parçası oldu. Bir başka deyişle, İstanbul batıda Tekirdağ'a, doğuda Kocaeli'ne kadar uzandı. İstanbullu sermaye, Tekirdağ'ın Çorlu ve Çerkezköy ilçelerine yatırım yaptı, istihdam sağladı. Ayçiçek ve buğday üretimi yapılan Tekirdağ'da tarım yerini sanayiye bıraktıkça, toplumun da dokusu değişmeye başladı.
Nüfusun yüzde 63'ü şehirde otururken, ancak yüzde 37'si kırsal kesimde yaşıyor. Sanayileşen Tekirdağ'ın 550 bin nüfusunun 110 bini SSK'lı işçi.
Tekirdağ'ın İstanbul'un bir parçası olmasının Tekirdağlılar'a göre hem avantajı hem de dezavantajı var. Tekirdağlılar, İstanbul'a yakın olmanın mahrumiyeti ortadan kaldırdığını, ancak, deri sanayinin de Çorlu'ya yerleşmesiyle, çevrenin öldüğünü ısrarla söylüyor.
Trakya, yıllardan beri merkez sol oyların kalesi olarak kendinden hiç taviz vermiyor. Tekirdağ'da radikal oyların güçlü olmadığı bilinirken, sol oyların artmasının nedenini, son zamanlarda Çorlu ve Çerkezköy ilçelerindeki işçi oylarının artışına bağlıyorlar.
Yöre halkı, "1980 öncesi, sandıktan genellikle Adalet Partisi iki, Cumhuriyet Halk Partisi iki milletvekili çıkarırdı ve bu hiç şaşmazdı" derken, 1991'deki genel seçimlerde bu sayı şaştı ve DYP yüzde 30'luk oy oranıyla dört milletvekilliğinin dördünü de aldı. 1991 seçimlerinde "Yenikanlı delikanlı" sloganıyla, tercih oylarıyla sekizinci sıradan milletvekili seçilen DYP'li Hasan Peker, seçim çalışmalarıyla hem Meclis'e girdi, hem de partisinin Tekirdağ'dan dört milletvekilliğinin dördünü de çıkarmasını sağladı.
1995 seçimlerinde Tekirdağ'ın milletvekili sayısı dörtten beşe yükseldi. Sol partiler kendilerini gösterdi. DSP iki, DYP iki milletvekili çıkartırken, ANAP da milletvekillerinden birini aldı. 1995 seçimlerinde ANAP'tan Enis Sülün, DYP'den Nihan İlgün, Hasan Peker, DSP'den Feyzi Aytekin ve Fırat Dayanıklı Meclis'e girmişti.
1991 seçimlerinin efsanevi adayı Hasan Peker 1999 seçimlerinde artık yok. Bilindiği gibi ikinci kez seçilmiş, daha sonra DYP'den istifa edip, DTP'ye girmişti. DSP'li Çevre Bakanı Fevzi Aytekin bu seçimlerde yine aday. Listenin ikinci sırasında, halen milletvekili olan Fırat Dayanıklı bulunuyor. Geçen dönem milletvekillerinden DYP'li Nihan İlgün ve ANAP'lı Enis Sülün yine liste başı.
Tekirdağ, bu seçimlerde de beş milletvekili çıkaracak. İş Bankası Yönetim Kurulu Üyesi ve eski milletvekili Enis Tütüncü, CHP'nin liste başında.
Seçmene göre bu seçimlerde Tekirdağ'da pek heyecan yok. Listelerde birbirlerinin ayaklarını kaydırmaya çalışanlar nedeniyle, kararsız seçmen sayısının arttığı söyleniyor. Halk arasında yaptığımız araştırmaya göre, halkın kararsızlığı diye bir şey söz konusu değil. Ancak çoğu, bir önceki seçimlerde oy verdikleri partileri değiştirmeye eğilimli.
Örneğin, ANAP ve DSP'nin seçmeni genellikle yüksek eğitim görmüş, orta yaş grubundan. Geçen seçimlerde DYP'ye oy verenlerin bir kısmı bu seçimlerde DSP'ye oy vermek istediklerini söylüyor. Bunlar genellikle ortaokul mezunu esnaf. Geçtiğimiz seçimlerde ANAP için oy kullanan seçmenin çoğu bu seçimlerde yine ANAP'a oy vereceğini, DYP'ye oy verenlerin bir kısmı da bu seçimlerde ANAP'a oy vereceklerini söylüyor. Tekirdağ'da DYP'nin DSP ve ANAP'a oy kaptıracağı gibi bir manzara ortaya çıkarken, ilkokul mezunu ev kadınlarının ise eşlerinden kendilerini gizleyerek fısıltıyla oylarını Ecevit'e verecekleri belirtiliyor.
Halkla konuşurken bir başka ilginç görüntü de, "Oyunuzu kime vereceksiniz?" sorusuna aldığımız cevapta ortaya çıkıyor. Halk genellikle parti adı söylerken, DYP yerine, "Tansu", DSP yerine de "Ecevit" imgelerini kullanıyor.
Geçen seçimlerde liste başına konan milletvekillerinin ikisi Çorlu'dan çıktı. Merkez ilçeden bugüne kadar ANAP milletvekili Ahmet Karaevli, DSP'li bakan Fevzi Aytekin ve SHP'li Güneş Gürseler'den başka milletvekili çıkmadı.
ANAP'lılar, Tekirdağ il sınırları içinde kendilerinin birinci parti, DSP'nin de ikinci parti olacağını söylerken, seçimlerden sonra, sağın sağlığı için ANAP - DYP birleşmesinin şart olduğunu belirtiyor. DYP ise geçen seçimlerde DSP'ye gittiğini iddia ettiği oyları, bu seçimlerde geri alacaklarını, 1995 seçimlerindeki iki milletvekillerini kesin koruyacaklarını, bunun üzerine üçüncü milletvekilini çıkarabileceklerini söylüyor. DSP'yi ise tamamıyla Ecevit adı tutuyor. "Ben Ecevit olmazsa başka partiye giderim" diyen partililer olduğu gibi, onlar da mevcut bir milletvekili sayısını ikiye çıkartmak için uğraşıyorlar.
Tekirdağ, merkez ilçede belediye başkanlığı yarışı biraz karmaşık görünüyor. 1987 seçimlerinde milletvekili olan Güneş Gürseler'in DSP'den dışlanmasını Tekirdağlı hazmedemiyor. Belediye başkanlığına aday gösterilmeyen Gürseler için, "Güneş Bey aday gösterilseydi, hem belediye başkanı olarak onu seçerdik, hem de DSP üçüncü milletvekilini çıkarırdı" diyorlar.
Tekirdağ'da partiler arası transferlerin sıkça yaşanması, Gürseler'in tam aday olacakken, ANAP'tan istifa ederek DSP belediye başkan adayı olarak Engin Denizci'nin aday gösterilmesi, DYP'nin ANAP'lı Tufan Yıldırım'ı aday göstermesi, DTP'nin adayı Zeynel İren'in de ANAP'tan geçmesi, seçmenin kafasını iyice karıştırmış. CHP ise bu karmaşık durumdan yararlanarak, hem belediyeyi almak için mücadele verirken, hem de Meclis'e eski SHP milletvekili ve birinci sıra adayı Enis Tütüncü'yü sokmaya çalışıyor. Bu seçimlerde de FP ve MHP'nin milletvekili çıkaracak kadar gücünün olmayacağı belirtiliyor. İşte Tekirdağ'ın bugünkü manzarası. Yarın ne olur bilinmez.

TEKİRDAĞ

İlçeleri: Merkez, Çerkezköy, Çorlu, Hayrabolu, Malkara, Marmaraereğli, Muratlı, Saray, Şarköy.
Nüfusu: 567.396
Milli Gelirden Aldığı Pay: 3562 USD
1995 ve 1999 Seçmen Sayısı: 325.227 / 374.775
1995'te Seçime Katılma Oranı: %88.73
1995'te Partilerin Aldığı Oy Sayısı ve Oranı: DSP 94.797 (%33.3), DYP 70.802 (%24.9), ANAP 54.951 (%19.3), CHP 27.887 (%9.8), RP 19.869 (%7), MHP 10.469 (%3.7), HADEP 2.967 (%1), YDH 1.085 (%0.4), YDP 819 (%0.3), MP 570 (%0.2), İP 393 (%0.1), YP 158 (%0.05).
1995'te Seçilen Milletvekilleri ve Partileri: Hasan Peker (DYP), Nihan İlgün (DYP), Enis Sülün (ANAP), Fevzi Aytekin (DSP), Bayram Fırat Dayanıklı (DSP).
18 Nisan'da Çıkaracağı Milletvekili Sayısı: 5