"Pardon" diyenler rüşvetten hep kurtuldu

İletişim okullarında basın - yayın tekniklerinin yanı sıra hukuk, iktisat gibi konularda genel bilgiler verilmesinin, artık her alanında uzmanlık gerektiren gazetecilik için yeterli olup olmadığı bir süredir tartışılıyor. Uzman görüşlerinin haberlere yansıtılması gereği ise, tartışma alanı dışında.
Yasa değişikliklerinin yorumlanmasında, uzman değerlendirmesi özel bir önem taşıyor. 6 Mart'ta birinci sayfada "Rüşvete teşvik", iç sayfada da "Pardon, diyen rüşvet suçundan kurtulacak" başlıklarıyla yayımlanan haberde, Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) "rüşvet - irtikap" suçları için öngörülen değişiklik çalışmaları anlatılıyor. Haberde; rüşvet alanların aldıklarını iade etmesi, rüşvet verenlerin de durumu soruşturma makamlarına iletmesi durumunda ceza almayacakları yönünde değişiklik planlandığı aktarılıyor. Cezadan kurtulmanın koşulu, iade veya ihbarı, soruşturmadan önce yapmak.
Ankara Hukuk Fakültesi araştırma görevlilerinden Timuçin Köprülü ile Avukat Ş. Cankat Taşkın, TCK'nın 215. maddesinde de benzer bir düzenleme bulunmasına karşın, yeni bir düzenleme getirildiği izlenimi veren haberin yanıltıcı olduğunu vurguluyorlar. Taşkın ayrıca, "amacın rüşveti teşvik değil, aksine, faal pişmanlık duyarak elindekini iade edecek faile bir şans daha vermek olduğunu" belirtiyor.
Haberi yazan Günseli Önal ise, TCK'da bu açıdan ciddi değişiklikler planlandığını belirtiyor:
"Mevcut düzenlemede aldığını iade ederek kurtulmanın koşulu olan 'rüşveti kabul edenin istenilen işi kısmen dahi olsa yerine getirmemesi' unsuru kaldırılıyor. Ayrıca, 'doktorlara bıçak parası' gibi mecbur bırakılarak yasadışı ödeme yapanlar 'rüşvet verme suçlusu' olmaktan çıkarılıyor. Bu fiiller, sadece ödemeyi yaptıran açısından 'irtikap suçu' haline getiriliyor. Mevcut durumda yasadışı ödeme yapmak zorunda bırakılanlar da suçlu sayıldığından ihbar mekanizmasının önü kapalıydı. Değişiklikle bu sakınca da giderilmeye çalışılıyor."
Önal'ın dikkat çektiği değişiklikler önemli. Ancak, zanlıların, soruşturmadan önce başvurmak ve iade koşuluyla rüşvet suçlamasından kurtulacakları hükmünü "yeni bir unsur" gibi öne çıkaran haberi yanıltıcı bulan Köprülü ve Taşkın, eleştirilerinde haklı görünüyor.
Yasaların mevcut hükümlerini içermeyen haberler, değişikliğin boyutunu yansıtmak açısından zayıf kalıyor.