Sorguları neden kaydediyorlar?

Ruşen Çakır


       İçişleri Bakanı Sadettin Tantan, medya mensuplarına verdiği Hizbullah brifinginde, örgütün sorgulamaları neden videoya kaydettiğini henüz ortaya çıkaramadıklarını belirtti.
       Aslında bu tür kayıtlar ilk kez olmuyor. Daha önce Türkiye ve dünyada bazı örgütler ajan veya düşman olarak gördükleri kişileri kaçırıp onları sorgulamış, bunların video ya da ses bant kayıtlarını propaganda amacıyla medyaya yollamıştı. Fakat Hizbullahçılar'ın dışa yönelik propaganda faaliyetlerine itibar etmediği biliniyor. Dolayısıyla örgütün neden bu yola başvurduğu konusunda başka olasılıklar ön plana çıkıyor:
       1) Sorguların Hüseyin Velioğlu başta olmak üzere lider kadrosuna iletilmek amacıyla kaydediliyor olması ilk akla gelen olasılık. Örgüt liderlerlerin kasetleri izledikten sonra söz konusu kişiler hakkında fetva ve hüküm verdiği biliniyor.
       2) Hizbullah örgütünde hemen hemen her şeyi kayıt altına alma konusunda neredeyse bir takıntı olduğu gözleniyor. Örgüt üylerinin sorumlularına her konuda düzenli olarak raporlar verdikleri ve bunların saklandığı ortaya çıktı. Aynı şekilde örgüt yöneticileri, üyelerinin kimlik bilgilerini tek tek fişleyip bilgisayar disketlerine yükledi ve bu arşiv polisin eline geçti. Operasyon düzenlenen villa ve evlerde, kaçırılan kişilere ait kimlik, cep telefonu, kredi kartları, hatta arabalar bile bulundu.
       3) Bu iki olasılığa ek olarak sorgular siyasi gerekçelerle de videoya alınıyor olabilir. Hizbullah, farklı İslami grup ve çevrelerden çok yoğun eleştiri alıyor. Bunları tartışma yoluyla bertaraf edemeyen örgüt, bunun yerine kaçırdığı kişilere tehdit ve işkenceyle kendisinin doğru yolda olduğunu kabul ettiriyor. Yani örgüt davasının "haklı" olduğunu bu video kasetler yoluyla da delilendirmeye çalışıyor. Örneğin, Konca Kuriş'in uzun bir süre direndikten sonra "Yaşasın Hizbullah" diye ağlayarak ölüme gittiği biliniyor.
       Öte yandan Zehra Vakfı Başkanı İzzettin Yıldırım'ın, kendisini bizzat sorgulayan Hizbullah lideri Hüseyin Velioğlu'na "Sizin yolunuz doğru değil" dediği, yani onun hesaplarını boşa çıkarttığı ileri sürülüyor.
       4) Dışa kapalı bir örgüt olan Hizbullah'ın, bu kasetleri içe yönelik propaganda faaliyetlerinde kullanıyor olma olasılığı hayli yüksek. Örgütün özellikle yoksul ve eğitim düzeyi düşük, çocuk yaştaki militan adaylarının beynini bu tür kasetlerle yıkadığı sanılıyor.
       5) Hizbullah'ın kaçırıp işkenceyle sorguladıktan sonra öldürdüklerinin önemli bölümü örgütten ayrılan veya ajan olduğundan şüphelenilen militanlar. Dolayısıyla Hizbullah'ın, bu tür video kasetleri, diğer üyelerine gözdağı vermek amacıyla örgüt içinde dolaşıma sokması beklenebilir.