Yağlarınızın sebebi kahve mi?!

Dilara Koçak

İstanbul’da neredeyse her köşe başında kahve dükkânları görmeye başladık. Türk kahvesi isterken eskiden üç tercih hakkımız vardı sade, orta veya şekerli. Daha sonra sütlü ve sütsüz kahve seçenekleri girdi. Oysa şimdi tercihleri sıralamaya kalkarsam yazıyı yazacak yerim kalmayacak. Vanilyalı, karamelli, sütlü, sütsüz, soğuk, sıcak, soya sütlü, şekerli, şekersiz, büyük, küçük, orta yani her şey mümkün.

Bu kahveler pek lezzetli ama bir o kadar da kalori ve yaÇ açısından tehlikeli. Ben danışanlarımın yedikleri ile ilgili tüm detayları bana anlatmasını isterim ve onların beslenme hikâyelerini uzun uzun dinlerim.

Bu sohbetlerde son günlerde dikkatimi çekmeye başladı ki özellikle yaz tatilinde gençler her gün 2 - 3 adet aromalı sıcak veya soğuk bu kahvelerden içiyor. Yediklerine dikkat ediyor ama kilo veremiyor. Üstelik bu içeceği yemek yerine saymadığı için rahat rahat içebileceğini düşünüyor. Oysa üç büyük boy kahveyle bin kalori almak çok kolay.

Üç büyük boy kahve bin kaloriye eşit

Amerika’ya ilk gittiğimde ben de bu tehlikenin eşiğinden döndüm. Girdiğim kahve dükkanında kasanın hemen yanında beslenme broşürleri dikkatimi çekti.

İnceledim ve gözlerime inanamadım. Bugün size aktardığım bu bilgileri bir kahve zincirinin Amerika’daki sitesinden aldım. Reçeteler standart olduğu için Türkiye’dekilerden bir farkı yok.

Türkiye’deki siteyi incelediğinizde beslenme bilgilerine ulaşmak henüz mümkün değil. Umuyorum tüm restoranlar ve kahve dükkanları tüketiciyle bilgi paylaşımında çok açık olurlar. Bugün hem bu konuya dikkatinizi çekmek hem de kahve deyince akla gelen kafein konusunda da sizi bilgilendirmek istedim.

Bir bardak kahve olmadan güne başlayamıyor musunuz? Gözünüzü açar açmaz su ısıtıcısını çalıştırıyor ve kahve aromasını mı hayal ediyorsunuz veya işe giderken en yakın kahve dükkanından en büyük boy kahve mi satın alıyorsunuz?

Ülkemizde sabah çay tüketimi hâlâ birinci sırada olmasına rağmen kahve severlerin sayısı da pek az değil. Bazı Avrupa ülkeleri ve Amerika’da kahvaltıda tüketilen en popüler içecek kahve. Uyarıcı olarak kafein dünyada en fazla kullanılan maddelerden biri. Kafein yüzyıllardır günlük yaşamın bir parçası olmuştur.

Kahve kafeinin esas kaynağıdır ama bazı meşrubatlarda içerdiği miktar ikinci sırada yer alır. Bazı kişiler için ölçülü miktarlarda kafein fiziksel bir rahatsızlığa neden olmuyor. Ama bazıları için aşırı kafein sinirliliğe, baş ağrısına, bulantıya, mide tahrişine yol açabilir.

Kafeinli içecek içmenin bir riski var mı? Bir çok çalışmada kafeinle bazı sağlık problemleri arasında bir bağlantı bulunmuştur. Kanser, kalp hastalıkları ve osteoporozla ilişkilendirilme yapılan bu çalışmaların hiçbiri kesin kanıt denilebilecek çalışmalar değildir. Kafein bir diüretik (idrar söktürücü) gibi etki gösterir. Ama kahve içerisindeki su, diüretik etkisini dengelemeye çalışır.

Kafein sinir sistemini hafif uyaran bir uyarıcı gibi davranır ve kafeinsiz kahveler mideyi irrite edebilirler. Kafein yorgunlukla baş edebilen, durum ve performansı artıran bir uyarıcıdır. Ama sağlık üzerine ne gibi etkileri olduğu konusunda sürekli araştırmalar farklı sonuç verebiliyor.

Kafein ayrıca ağrı kesici olarak da görev yapar ve tip 2 diabete, parkinson hastalığına karşı koruyucu olabilir. Ama kafeinin hastalık önleyici olduğunu ileri sürmek için daha fazla çalışma gerekiyor.

Ne kadar kahve ve kafein? Kahve duyarlılığınız, ne kadar kahve içtiğinize, içme sıklığınıza, ağırlığınıza, fiziksel kondisyonunuza, ve diğer faktörlere bağlıdır. Sağlıklı kişiler için günde 200 - 300mg. kafein yeterlidir. Bu da 2 - 3 kupa kahveye denk gelir.

Ellerimi bir besin ile temastan önce ve sonra sabun ile yıkamalı mıyım? EVET

Çöpü boşalttıysanız, burnunuza dokunduysanız, evcil hayvanınıza dokunduysanız besinle temas etmeden önce mutlaka ellerinizi yıkamalısınız. Çiğ yumurta, et, balık veya denzi ürünleri, tavuk gibi besinlere dokunduktan sonra yıkamalısınız. Antibakteriyel bir sabun kullanmanız şart değil. Çünkü normal sabuna göre daha iyi olduğuna dair kanıt tam anlamıyla yok.

Bazen yemek pişirirken kurulama +beziyle ellerimi kurulayabiliyorum. HAYIR

Ellerinizi kuruladığınız havluyla bulaşıklarınızı da kurulamanız zararlı bakterilerin temiz mutfak aletleri üzerinde çoğalmasına neden olabilir. Bu nedenle ellerinizi ve mutfak ekipmanlarınızı ayrı havlular kullanarak kurulamayı tercih etmelisiniz. Dyt. Sanem Apa