Heykel, sanatsal bakış açısıyla meydana getirilmiş üç boyutlu formlara denir... Güzel sanatların bir kolu olan ‘heykelcilik’ alanında yapılan eserler, tahta, demir ve alçı gibi maddelerden ya tabiattaki bir cismin benzerini yapar ya da yine bu maddeler yardımıyla bir fikri canlandırır.
Batı ülkelerinin değeri, bir bakıma kentlerinin çeşitli yerlerinde bulunan heykellerinden ileri gelir... İtalya’yı gezenler, meydanlarda, binalarda ve müzelerdeki harika heykelleri hayranlıkla izler.
Heykeller kentleri güzelleştirir, değerine değer katar...
Ülkemiz, eski Roma, Yunan, Urartu ve Hitit gibi önemli uygarlıkların beşiğidir... Efes, Sagalassos, Afrodisias kentleri ve Göbeklitepe, bugün bizleri şaşırtacak derecede gelişmiş, estetik düzeyde, eski medeniyetlerdir. Onları görerek ve hissederek yaşamamıza rağmen nasıl da günümüzde böylesine düzensiz ve estetikten uzak yerleşimler meydana getirdik diye düşünmeden edemiyor insan...
Estetik önemli
İzmir’de Nasrettin Hoca, Isparta’ da devasa güller, Rize’de çaydanlık, Denizli’de horoz, Nevşehir’de üzüm... Örnekleri çoğaltmak mümkün... Bu noktada bütün bu nesnelerin ‘ortak bir anlayış’la yurdun dört bir yanına serpiştirildiğini görüyoruz... Bu işlerin, heykel eğitimi almış kişiler tarafından yapıldığını kabul etmek zor... Güzel sanatlar akademilerinde heykel eğitimi almış bir kişi, çocuk oyuncağı niteliğinde bir nesneyi, üstelik de renkli ve dev ölçülerde, kent ya da kasabaların görünen yerlerine yerleştirir mi?
Son yıllarda meydanları süsleyen Atatürk heykellerinin pek çoğu estetikten uzak...
Anıtlar, özelliği ve mesajı olan, estetik yapılardır.
Güzele hasretiz
Sevdiğim kitaplardan biridir ‘Güzelliğin Tarihi’... Yazarı Umberto Eco... Yazar, eserinde bugüne değin kabul görmüş tüm fikirleri geliştirerek güzelliğin tanımını tekrar yapar...
Güzellik nedir? Sanat, zevk, moda nedir? Güzellik, mantık çerçevesinde değerlendirilebilir mi? Güzellik üzerine nesnel saptamalarda bulunulabilir mi? Umberto Eco, bütün bu soruların merkezinden başlatır büyük keşif gezisini... Kitap, klasik dünyadan günümüze kadar insan duyarlılığını etkileyen güzellik anlayışlarını belirleyebilmek için her iki disiplinin yanı sıra hem sanat hem de estetik tarihinin derinliklerine iner bu kitapta... Tarih boyunca estetiği tanımlamaya çalışarak pek çok incelemede bulunmuş, estetik felsefesinin izlerini sürmüş Eco... Resim, heykel, mimari, sinema, fotoğraf, dekoratif sanatlar, roman ve şiirler içeren, sonsuz zenginlikte bir panorama ‘Güzelliğin Tarihi’...
Günümüzde, kasaba ve kentlerimizde güzele hasretiz... Yerel yönetimler ‘estetikle ilgili kararlar’ için özel bir makam oluşturup, mimar, şehirci, heykeltıraş ve tasarımcılarla işbirliği halinde olmalı.
Okullarımızda yeni bir ders olabilir mi güzelliğin tarihi?
