ANNEANNEMİZİN FİLESİ, NAYLON POŞETLERE KARŞI!

Naylon poşetler çıktı, mertlik bozuldu! Şimdi ne onunla, ne de onsuz yapamıyoruz. Pratik, kullanımı kolay, ucuz ve kolay ulaşılabilir... Ama gelin görün ki, tahribatı da o kadar büyük. Bir plastik poşetin doğada tamamen çözülmesi kaç sene sürüyor biliyor musunuz? Bin! Yanlış okumadınız bin sene! 100 sene sadece doğanın kabaca eritme mücadelesiyle geçiyor zaten. O içinde masum suları taşıyan pet şişelerin eriyip gitmesi ise, 400 yıl alıyor! Bunlar çok büyük rakamlar. Üstelik mesele sadece çok uzun sürede çözülüp gitmesi de değil, doğada bulunduğu zamanda çevresindeki canlıları da yok ediyor olması! Çözülürken yayılan kimyasal atıklar, hayatımızı mahvediyor. Afrika’daki aslanların, yeni doğan balinaların midesinden naylon poşet çıktığına şahit olduğumuz utanç ve dehşet verici bir çağda yaşıyoruz. Eğer acilen önlem alınmazsa, kafamıza bir torba geçirilmişçesine, topyekün boğulup gitmemiz işten bile değil, gezegenimiz dünya ve üzerindeki tüm canlılarla birlikte...
İşte tam bu noktada, yeni bir uygulama ve beraberinde getirdiği tartışmalardan söz etmek gerekiyor: Naylon poşetlerin marketlerde ücretli olarak satılması suretiyle, plastik kirliliğini azaltma fikri. Bu konuda halk ikiye bölünmüş durumda:
- Bunun sadece halkın masrafını artıran ve çevreye hiçbir faydası olmayan, marketlerin gelirini artıran bir uygulama olduğu...
- Müşterilerin, naylon poşete para vermemek için evden file vs. getireceği ya da aynı poşeti birkaç kere kullanacağı için tüketimde azalma olacağı fikri.

Gelin birlikte düşünelim... İki görüşe de hak vermemek elde değil, çünkü her iki fikir de kendi içinde haklılık barındırıyor ama eksik! Kendi adıma, naylon poşetlerin parayla satılmasının tüketimi azaltacağı fikrine katılıyorum ama yanı sıra, bunun doğayı kurtarmak için çok da büyük bir adım olmadığı ve bu uygulamanın marketlerin karına kar kattığı fikrine de katılıyorum. Peki ama, naylon poşet kullanımıyla ilgili nasıl bir yol izlersek, yaşanabilir bir çevre için daha çok fayda sağlayabiliriz?

Bence naylon poşetlerin ücretli satılması tüketimi azaltır mı? Evet ama yetmez. Yahu gözlemliyorum da, iki şişe süt alan poşetin içine evde sonra kullanmak üzere, beş tane daha torba tıkıştırıyor. Paralı olunca, bir süre sonra annelerimiz gibi yanımızda file bulundurmayı alışkanlık haline getiririz. Oldum bittim bayılırım o filelere zaten, herhalde çocukluğumu hatırlattığı için, öyle güzel filelerim var ki rengarenk. Türkiye’de artık doğru düzgün file bulunmadığından yıllardır yurt dışı gezilerimde topladım. Yakında bizde de becerikli kadınların elinden çıkma, el işi, renkli ve zevkli fileler görmeye başlarız.
Önemli olan, naylon poşetlerin satışından elde edilen gelirin kimin cebine gireceği ! İşte bu husustaki endişelere katılıyorum. Madem halk elini taşın altına koyacak, kazanç da çevrenin iyiliği için olmalı. Yani 3-5 kuruşluk poşet, 25 kuruşa satıldığında ortaya çıkan kazanç, marketlerin ve herhangi bir harcamada kullansın diye devletin kasasına değil, doğrudan plastiğin geri dönüşümü için kurulacak yeni tesisler için toplanmalı. Hani çöpleri ayrıştırmadan söz ediyoruz ya, ülkemizde geri dönüşüm tesisleri o kadar az malzeme için var ve o kadar yetersiz ki... İstediğimiz kadar ayıralım, onları eritecek tesisimiz yok maalesef!
Tabii gönül ister ki, petrol bazlı naylon poşet tamamen hayatımızdan çıksın. Bunun için, doğaya zarar vermeden çözülebilen malzemelerden üretilen torbaların satışı marketlerde zorunlu tutulmalı. 25 kuruş olmaz, 1 TL’den satış olur ve elbette “Halkın masrafı artar” endişesi doğar ama bu noktada da gerçek tasarruf ortaya çıkar. Özetle, aldığımız bez vs. torbaları çöpe atmayıp, defalarca kullanma, fileleri her daim çantamızda bulundurma gibi alışkanlıkları hayatımıza sokmadan tasarruf da olmaz, ekonomi de, çevre sağlığı da kurtulmaz!