Cemal Saydam

Cemal Saydam

saydam@hacettepe.edu.tr

Tüm Yazıları

Bugün Doğu Anadolu’nun kuzeydoğusu hariç her yerde ılıman hava koşulları var. Tam sokakta gezmelik bir gün

Hafiften esmeye başlayan lodos bugün tüm yurtta hava koşullarına damgasını vuracak. Afrika kökenli hava akımı nedeni ile sıcaklıklar kışın ortasında artacak ve çok güzel bir hafta sonuna başlamamızı sağlayacak.
Ah bir de tozu getirmese ne güzel olacak ama
onlarsız da olmuyor işte.
Bugün ve bu gece tüm yurtta kaydedilecek en düşük sıcaklıklar Doğu Anadolu’nun kuzeydoğusu hariç
10 dereceden az değil. Bugün İstanbul’da gölgede
18 derecelere çıkan bir havada mesela Boğaz kıyısında gezmek istersiniz diye düşünüyorum. İnanın bugün Antalya dahi ancak bu kadar sıcak. Hele Sakarya,
İzmit neredeyse bahar.
Yarın da en az bu kadar ılıman ama batıda biraz daha sert rüzgarlı olacak ve gün içerisinde sıcaklıklar azalmaya başlayacak. Batı Akdeniz’de lodos sert
eseceği için denizde dalgalar ve soluğanlar etkili olacak, kıyıda oturanların dikkatine sunulur.
Bizde böyle ılıman havalar etkili olurken Avrupa’da durum tam tersine; soğuk rüzgarlar, kar, fırtına, ne ararsanız var. Bize göre küresel ısınma, onlara göre ise tam tersine buz devrine dönüş senaryoları konuşulmakta. Bende hep derim ki bir faninin yaşamı süresince iklim değişikliklerinin herhangi bir izini görebilmesi, her birimize Milli Piyango’dan büyük ikramiye çıkması kadar düşük bir ihtimal.
Bilirsiniz, ağaç gövdeleri senede iki halka olmak üzere genişler. İşte bu halkalara bakarak geçmişteki yağışlar hakkında bilgi edinebilmek mümkün oluyor. Mesela batı veya doğu Akdeniz bölgelerimizdeki ağaçların gövdelerindeki izler bize ne diyor dersiniz? 1400 yılından bu yana yağış rejiminde değişen hiçbir şey yok. İnsana “Haydi canım sen de” dedirtiyor ama bilimsel gerçekler böyle.
“Hocam daha geçen senelerde yaşanan kuraklığı unuttun galiba” dediyseniz ben de size Akdeniz’de izlenen en uzun dönemli kurak yılları yazayım:
1476-79 yılları arasaında yaşanan ve üst üste dört
sene süren kuraklık haricinde böyle yağışsız bir dönem bir daha kaydedilmemiş. Şaşırtıcı değil mi? Ama ağaçlar yalan söylemeyi bilmiyor ki.

Kara kış ufukta görünüyor
Neyse efendim, gelelim ılıman hafta sonunun son gecesine. Batıda havalar rüzgarların batılı yöne dönmesi ile bulutlanacak, yağışlar başlayacak, hava sıcaklıkları hızla azalacak. Gece batıdaki kar merkezlerine yoğun kar yağacak ama diğer yerlerde yağışlar yağmur veya sulu kar şeklinde olacak. Salı günü yurdun kuzeyinde hava sıcaklıkları haftanın en alt seviyesinde olacak ama
7-8 dereceden daha düşük sıcaklıklar beklemiyoruz.
13 Ocak Çarşamba’dan itibaren lodosa dönen rüzgarlar sıcaklıkları yeniden adım adım yükseltme eğilimine girecek. Yağış tüm hafta, tüm yurtta yer yer de etkili olmak üzere izlenecek. 14 ve 15 Ocak günlerinde de kışa göre ılıman ve bol yağışlı günler var.
Uzun dönemli tahminler 20 Ocak sonrası için özellikle batı bölgelerimiz için güzel şeyler öngörmüyor. Böyle uzun dönemli tahminlere pek güvenilmez ama dondurucu soğukla beraber yoğun ve kalıcı kar var, velhasıl kara kışa dair her şey ufukta görünmeye başladı. Şimdiden tedbirli olmak şart. Mesela bu haberi tüm seracılarımıza ve dondan etkilenebilecek her kesime daha şimdiden ve de önemle duyurmakta yarar var. “20’sine daha çok var” demeyin. Bu haberi okuduğunuzda 10 gününüz kalmış olacak, o da hemen geçer.