Deniz Sipahi

Deniz Sipahi

dsipahi@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

KÜLTÜR ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, ta Türkmenistan’dan açıkladı.
“Ankara’daki Atatürk Kültür Merkezi alanına 1980’den bunu yana çivi bile çakılmadı. Buraya Türkiye’nin en büyük müzesini yapmak istiyoruz. Konsepti hazırladık. Galeriler yatay gezildiğinde tematik, dikey gezildiğinde tarih sırasına göre dizayn edilecek. 40 bin metrekare alanı bulunacak. Bir haftada ancak gezilebilecek. Adı da‘Türkiye Uygarlıklar Müzesi’ olacak. Eylül’de bu proje için yarışmaya çıkacağız...”
Günay‘ın İzmir’e verdiği sözü de hatırlatmak isterim.
“Ankara’ya Türkiye Uygarlıklar Müzesi, İzmir’e de Ege Medeniyetleri Müzesi...”
Eğer modern kentlerimiz olsun istiyor, daha turist gelmesini bekliyor, dünyaca bilinen şehirler yaratmayı arzu ediyorsak bunun yolu müzelerden geçiyor.
Agora Açıkhava, Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi, İzmir Arkeoloji, Atatürk Müzesi, Bergama Müzesi, Çeşme Müzesi,  Efes Müzesi, Etnografya Müzesi, İnönü Evi Müzesi, İzmir Resim Ve Heykel Müzesi, Ödemiş Müzesi, Tabiat Tarihi Müzesi, Tire Müzesi İzmir’dekiler...
Soruyorum.
Hangisini, kaç defa gezdiniz?
Her gezdiğinizde yeniden, bir daha gitme isteği duydunuz mu?
Bu müzelerimizin fiziksel imkanları oldukça sınırlı, yeni gelen eserleri koyacak yer bulunamıyor.
İzmir’de arkeolojik kazılar sonrasında çıkarılan 143 bin 617 eser var.
Bunlardan sadece 10 bin 125’i sergilenebiliyor.
133 bin 492 eser ise depolarda korunuyor.
Tabii korunabiliyorsa...
Türkiye’nin her yerinde olduğu gibi Ege’de de arkeolojik kazılar devam ediyor.
* * *
Farklı uygarlıkların izlerini taşıyan 195 antik kentin bulunduğu Muğla’da 11 bilimsel, 7 arkeolojik kurtarma kazısı, altı bölgede de yüzey araştırması yapılıyor. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Çanakkale’de, bugün yüzlerce bilim adamı tarafından altı farklı yörede arkeolojik kazılar sürdürülüyor.
İzmir’de kazıların ağırlık noktalarını, Bergama, Selçuk, Aliağa ve Urla’daki kazılar oluşturuyor.
Köyceğiz-Kaunos, Fethiye-Tlos, Fethiye-Letoon, Datça-Knidos, Datça-Knidos Antik Kenti, Yatağan-Lagina Kutsal Alan, Milas-Beçin, Milas-İassos, Milas-Labranda, Bodrum-Gümüşlük Myndos arkeolojik bilimsel kazıları sürüyor.
Muğla-Özlüce Fosil Yatakları, Kavaklıdere-Hylarima, Yatağan-Alaşar Çatlıbası, Bodrum Omurça, Milas-Gümüşkesen Kazısı, Marmaris-Yalancıboğaz, Datça-Emecik Köyü Apollon Kutsal Alanı arkeolojik kurtarma kazıları devam ediyor.
Muğla-Kentsel Sit Alanı, Milas-İassos Ören Yeri, Milas-Heraklia, Marmaris-Kıran Gölü, Fethiye-Likya Pamfilya arkeolojik yüzey araştırmaları dikkat çekiyor. İzmir’deki en eski kazı çalışması Efes Antik Kenti’nde yapılıyor ve yaklaşık 100 yıldır bu çalışmalar devam ediyor. Burada çıkarılan eserler Selçuk Müzesi’nde sergileniyor.
Bergama ilçesindeki Pergamon Antik Kenti, Urla ilçesindeki Limantepe ve Klazomenai ve Torbalı ilçesindeki Metropolis Antik Kenti kazıları ise devam eden çalışmalar arasında yer alıyor. Manisa genelinde halen Salihli ilçesine bağlı Sart beldesinde Sart Antik Kazısı ve Aigai Antik Kentinde kazı çalışmaları sürdürülüyor.
Aigai Antik Kenti’ndeki kazı çalışması ise 2005’ten bu yana hız kazandı.
Çanakkale’de Troia, Aleksandreia Troas, Assos, Apollon Smintheus, Yenibademli ve Parion’da her yıl yerli ve yabancı çok sayıda bilim adamı tarafından bilimsel çalışmalar yürütülüyor.
Gökçeada’nın kültür tarihinin aydınlatılmasında önemli bir rol oynayan Yenibademli Höyük’te 12 yıldır kazı çalışmaları devam ediyor.
* * *
Gördüğünüz gibi müthiş bir hazine...
Türkiye gibi Ege’de de kazılar 150 yıldır devam ediyor.
Ve bizim acilen tüm dünyada konuşulan bir müzeye ihtiyacımız var.
İnciraltı ya da Sasalı...
Yere ortak iradeyle karar verilecek.
Ama önemli olan bu işin adının konması ve bir an önce işe başlanması.