Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Af zirvesi
Af zirvesi

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, kamuoyunda "af yasası" olarak bilinen Şartla Salıvermeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesi'ne ilişkin yasayı Meclis'e geri göndermesinden sonra, dün toplanan koalisyon liderleri de yasayı yeniden Meclis'ten geçirip Cumhurbaşkanı'na göndermeye karar verdiler.
Bu karardan sonra önemli olan geri gönderilen yasanın "aynen" mi, yoksa "değiştirilerek" mi, Çankaya'ya yeniden gönderileceğidir. Değiştirilerek gönderilirse Cumhurbaşkanı Sezer'in, yeni yasayı Meclis'e yine geri gönderme yetkisi doğuyor. Ancak yasa hiç değişitirilmeden aynen Cumhurbaşkanı'na ikinci kez gönderilirse, bu kez, Cumhurbaşkanı yasayı imzalamak zorunda. Bu durumda da Cumhurbaşkanı Sezer'in Anayasa Mahkemesi'ne iptal ve yürütmeyi durdurma talebiyle başvurma yetkisi var.
Cumhurbaşkanı Sezer ve Başbakan Ecevit'in açıklamalarındaki satır araları nasıl bir yol izleyeceklerini de gösteriyor.
Cumhurbaşkanı Sezer'in veto gerekçeleri çoğunlukla hukuki olmakla birlikte, sosyal nitelik de taşıyor. Sezer, yasanın, Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırılık taşımasının yanısıra, "hukuka, adalete, toplum huzurunu sağlama"ya da uygun olmadığını belirtiyor ve "kamu vicdanını incitecek" vurgulamasını da yapıyor.
Sezer'in bu yaklaşımı da gösteriyor ki, Çankaya, mahkumların iyi hallerine ve bazı şartların yerine gelmesine bakılarak uygulanan "şartla salıverme"nin bir af yasasına dönüştürülmesine karşı. Mahkumların hallerine bakarak değil de bazı suçları kapsama alıp, bazılarını almayarak düzenlenecek af veya af sonucu doğuracak düzenlemelere onay vermeyeceği anlaşılıyor.
Buna karşılık Başbakan Ecevit'in liderler zirvesinden sonra yaptığı, "sosyal nedenlerle" yasanın tekrar Cumhurbaşkanlığı'na sunulacağı açıklaması da önemli bir mesaj taşıyor. Bu açıklamada, Cumhurbaşkanı'nın hukuki geri çevirme gerekçelerine bir eleştiri ve itiraz yok. Ancak sosyal açıdan yasanın yeniden gönderilmesinin uygun olacağı sonucuna varıldığı vurgulanıyor.
Ecevit'in bu yaklaşımı da gösteriyor ki, liderler, hukuki tartışmalara girmeden, cezaevlerindeki mahkumlar ve onların yakınlarının girdikleri af beklentisinin yaratacağı sosyal sorunları esas alarak, yasanın yeniden Çankaya'ya gönderilmesine karar vermişler. Liderlerin amacı bu olduğuna göre, yasanın Çankaya'dan onay alabilmesinin tek koşulu Meclis'ten ikinci kez "aynen" geçmesidir.
Liderlerin niyetinin de bu olduğu söylenebilir...