Kayseri, Malatya ve Ankara'da üç CASA uçağının düşmesi nedeniyle teknik düzeyde geniş bir çalışma başlatıldı.
CASA'lar neden düştü?
TAI Genel Müdürü, emekli Hava Tuğgeneral Kaya Ergenç, bu ve benzeri sorularda "CASA" vurgusunun taşıdığı yargıyı yersiz buluyor.
Ergenç, sorularımızı yanıtlarken, şu bilgileri verdi:
"Düşen uçakların düştüğü koşullar ve nedenler çok farklıdır. Her kazanın koşulları ayrıdır. Düşen uçakların markasına bakarak genel yargılara varmak yanlıştır. Düşüş nedenleri ancak teknik incelemeler sonucunda ortaya çıkar. Düşen uçakların CASA olması, kullanılan uçakların CASA olmasındandır. 50 tane CASA uçuruyoruz. Başka marka bir uçak uçursak kazalar bu uçaklarla meydana gelirdi. Bu uçakları 10 yıldır uçuruyoruz. Kazaların sıklığı ve aynı döneme denk gelmesi bir genelleme yapmak için yeterli değildir."
Ergenç, test uçuşu sırasında havalanır havalanmaz düşen CASA uçağının üretim işlemlerinde bir eksiklik olmadığını vurguluyor. TAI'nin bu incelemeyi yaptığını ve eksik işleme rastlanmadığının altını çiziyor. Bir diğer ifadeyle ilk incelemede bir üretim hatası bulunmadığı mesajı veriyor.
Test pilotlarının, adı üzerinde, deneyimli ve CASA uçakları konusunda uzman kişiler olduğu açık. Ancak Ergenç'e göre havacılıkta öyle unsurlar ortaya çıkabilir ki, deneyimli pilot olmak da kaza yapmaya engel olmayabilir. Bir kuşu öldürmemek için bile pilot hata yapabilir. Dünyanın en deneyimli pilotu bile bir acemi pilotun yapmayacağı bir hatayı yapabilir.
Ergenç, bu anımsatmaları yaptıktan sonra, basının, uçakların düşme nedeni üzerinde teknik bulgular ortaya çıkmadan, haber ve yorum yapması doğru değil. Malatya'da düşen uçak için de, Ankara'da düşen uçak için de yazılıp - çizilen "düşüş nedenleri" bir anlam ifade etmiyor. Gerçek, ancak Türk Hava Kuvvetleri, TAI ve CASA uzman ekiplerinin ortaklaşa yapacakları çalışmadan sonra belli olacak.
Düşüş nedenleriyle ilgili tartışmalara TAI Genel Müdürü Ergenç'in yaklaşımı böyle. Bu yaklaşım, havacılıktan ve uçaktan anlayan uzmanlarca da paylaşılıyor. Bu uzmanlara göre raporlar ortaya çıkıncaya kadar yapılan "düşüş tahminleri"nin geçerli sayılması mümkün değil.
Bu yaklaşım mantıklı görünüyor.
Ankara'da önceki gün test uçuşu için havalandıktan hemen sonra düşen CASA uçağının Deniz Kuvvetleri'nin karakol uçağı olarak kullanması amacıyla yapılmış olması ise bir başka tartışmaya neden oldu. O da, CASA'ların deniz karakol uçağı olarak kullanılmaya uygun olmadıkları yönünde Savunma Sanayi Müsteşarlığı mühendislerinin yazdığı rapor.
Bu raporun varlığını ve niteliğini Milliyet okurları, dün Utku Çakırözer'in haberinden okudular. Deniz Karakol Uçağı Proje Koordinatörü ve Mühendisi olarak görev yapan iki uzmanın hazırladığı rapor, söz konusu uçakların deniz karakol uçağı için gereken teknik özelliklere, performansa sahip olmadıklarını belirtiyor. Ancak bu raporun dikkate alınmadığı gibi raporu hazırlayan Proje Koordinatörü'nün görevinden alınıp, kurum dışında pasif bir göreve atandığı biliniyor.
Elbette bu raporda belirtilen olumsuzluklar, Deniz Kuvvetleri için yapılan ilk CASA'nın Ankara'da test uçusunda düşmesiyle ilgili değil. Rapor, CASA'ların uçmak için değil, deniz karakol uçağı olarak kullanılması için yeterli olmadıklarını saptıyor. Düşüş nedeni ayrı bir konu. Ancak, bu raporun deniz karakol uçağı olarak kullanılmak üzere geliştirilen 9 adet CASA uçağı yapımı projesi açısından dikkate alınması gerekiyor.
Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral İlhami Erdil, önceki günkü konuşmamızda böyle bir raporun bulunmadığını ifade etmişti.
Anlaşılıyor ki, Savunma Sanayi Müsteşarlığı'na verilen bu rapor Ora. Erdil'e ulaşmış değil. O zaman ortaya bazı sorular çıkıyor:
Rapor, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na verilmeden Savunma Sanayi Müsteşarlığı'nda mı tutuldu?
Veya, devamlılık esasıyla çalıştığı bilinen Silahlı Kuvvetler'de, bir önceki komuta rapora vakıftı da Ora. Erdil yönetimine devredilmedi mi?
Veya, rapor, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın bilgisi dahilinde olmasına karşın, rapordaki görüşler geçerli bulunmadı ve projenin devamına mı karar verildi?
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Savunma Sanayi Müsteşarlığı'nın bu soruları açıklaması gerekiyor.
Tabii, Savunma Sanayi Müsteşarlığı'nın ayrıca, raporu yazan proje koordinatörü mühendisin görevini neden değiştirdiğini de...
