Şii Araplar ve Kürtler, yönetimdeki ağırlıklarını korumak için önlemlerini aldılar. Sünni Araplar ise seçimleri büyük ölçüde protesto eden kesim. Bu kez Sünni Arapların da seçime katılmaları hem meşruiyet hem siyasal denge açısından ABD ve Türkiye tarafından teşvik ediliyor.Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün İstanbul'da ABD'nin Irak Büyükelçisi Zalmay Halilzad ile Sünni lider Tarık El Haşimi'yi bir araya getirmesinin temel amacı da buydu.Peki, seçim öncesinde Türkmenler ne durumda?Türkmenler, Ankara'nın ilgisinin yetersizliğinden şikâyetçi. Ayrıca, Barzani'ye verilen destekten de rahatsız görünüyorlar. Irak'ta 15 Aralık'ta yapılacak seçimler mevcut yönetim dengelerini etkileyecek mi? Seçim öncesinde tabloya bakıldığında, Türkmenlerin üç parçaya ayrıldıkları görülüyor:1Türkiye yanlıları: Türkmenlerin ana gövdesini Irak Türkmen Cephesi (ITC) oluşturuyor. Irak Türkmen Cephesi'ne "ulusalcı cephe" adı da veriliyor. Irak Türkmen Cephesi mensupları, Türkiye yanlısı olarak biliniyor. İçlerinde hem Sünni hem Şii Türkmenler var.ITC, 6 ilde seçime giriyor: Musul, Kerkük, Bağdat, Diyala ve Selahaddin.Musul'da ITC, Irak İslami Partisi'nin listesinden seçime katılıyor. Sünni Araplarla işbirliğine gidiyor. ITC'nin Selahaddin (eski Tikrit) kentindeki adayı ise Şii Türkmen Ali Haşimi. ITC'nin Selahaddin'den seçime girmesinin nedeni ise daha önce Kerkük'e bağlı olan Tuzhurmatu ilçesinin, Kerkük'ten alınıp Selahaddin'e bağlanması.2Şii Arap yanlıları: Türkmenlerin ikinci grubunu Türkmen İslam Partisi oluşturuyor. Şii Türkmenlerin yer aldığı bu cephe, Şii Arapların oluşturduğu "Şii İtilaf Cephesi"yle birlikte seçime girecek. İslami Türkmen Partisi bu cepheden 3 ilde seçime girecek: Bağdat, Selahaddin, Musul. Şii Türkmenlerin işbirliğine yöneldikleri İtilaf Cephesi'nin liderliğini Abdülaziz Hakim yapıyor.3Kürt yanlıları: Türkmenlerin üçüncü gurubunu da Talabani-Barzani liderliğindeki Kürtleri destekleyenler oluşturuyor. Sünni Türkmenlerin yer aldığı bu grup, Erbil ve Kerkük'te KDP ve KYB'nin ortak listesinden seçime katılacaklar. Sünni Türkmenlerin ağırlıklı partisini, "Türkmen Kardaşlık Partisi" oluşturuyor. Seçime 4 adayla katılacaklar. Türkmenler üç parça Bu tablo içinde seçime girecek olan Türkmenlerin, Irak parlamentosunda toplam 11 veya 12 milletvekiliyle temsil edilmeleri bekleniyor. ITC'nin 3 veya 4, Türkmen İslam Partisi'nin 4, Türkmen Kardaşlık Partisi'nin de 4 milletvekili çıkarabilecekleri tahmin ediliyor. Bu sayının Irak'taki toplam Türkmen nüfusuna oranla az olduğuna dikkat çekiliyor. Bu tablonun doğmasında, Türkmenlerin üç parça olarak seçime girmeleri ve aralarında yeterli ittifakın kurulamaması gösteriliyor. Türkmenlerin gücü Türkmenlerin eleştirilerinin başında, Şii ve Kürtlerin, işbirliği yaparak illerin sandalye sayılarını belirlemiş olmaları geliyor. Bir nüfus sayımı yapılmadan sandalye sayısının belirlenmesinin, Şii ve Kürt hâkimiyetini kurmaya yönelik olduğu vurgulanıyor. En çarpıcı örnek olarak da Kerkük veriliyor. Kerkük kentinin Süleymaniye'nin iki katı nüfusa sahip olduğu; buna karşın Selahaddin kentine 13, Kerkük'e ise 9 milletvekili verildiği belirtiliyor. Irak'ın dördüncü büyük kenti olmasına karşın Kerkük'e daha az sandalye tahsis edilmesinin Türkmenlerin milletvekili sayısını düşürmeye yönelik olduğu vurgulanıyor. Aynı düşünceyle Şii ve Kürtlerin, Türkmenlerin çoğunlukta olduğu ilçeleri başka kentlere bağlayarak idari yapılanmada oynadıklarına dikat çekiliyor.Seçimlerden sonra Barzani'nin Kürt Federe Bölgesi Başkanı sıfatının resmiyet kazanacağı ve sonraki süreçte Türkmenlere dönük baskının artacağına da işaret ediliyor. fbila@milliyet.com.tr Sistem bozuk
