Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, Kıbrıs politikasında bazı değişikliklere gidileceğini açıkladı. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Büyükelçi Yusuf Buluç da dün bu yönde çalışmaların "diğer ilgili kurumların da katkısıyla" yürütüldüğünü bildirdi.
Türkiye’nin ve Türk tarafının Kıbrıs politikasında yapacağı değişiklik nedir? Hangi boyutlardadır? KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş bu politika değişikliğinin neresindedir?
Bu sorulara yanıt bulmak üzere dün diplomatik ve askeri çevrelerde yaptığımız görüşmelerden çıkan sonuç şöyle:
"Türkiye ve KKTC, Kıbrıs konusunda Milli Güvenlik Kurulu’nun aralık ayı toplantısında alınan ve kamuoyuna açıklanan karar çerçevesinde tutum alacaklardır. Bu çerçeve, Türk tezinin olmazsa olmaz saydığı hakların teslim edilmesini sağlamak amacıyla Annan planı üzerinden müzakerelerin yürütülmesidir."
Politika değişikliği, mevcut statünün devam ettirilmesinde ısrar etmekten, Annan planı zemininde Türk tarafının istediği değişiklikleri sağlayarak ortak çözüme ulaşmayı ön plana alıyor. Bu durumda KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, önümüzdeki hafta masaya oturacak ve Rum tarafına Annan planı üzerinde yapılmasını istediği değişiklikleri iletecek. Türk tarafı masaya oturmayan, masadan kaçan taraf olmayacak.
Türkiye ve KKTC, Annan planını bu haliyle kabul edilemez buluyor. Bu planda ne gibi değişiklikler yapılırsa kabul edilebilir bir metnin ortaya çıkacağı konusunda Dışişleri Bakanlığı ve Genelkurmay, Annan planı açıklandığından bu yana teknik çalışmaları sürdürüyorlar.
Genelkurmay’ın Kıbrıs’ta yaptığı detaylı çalışmalar sonucunda, Türk tarafının ve Türkiye’nin güvenliğini esas alarak Annan planına alternatif harita önerileri geliştirdiği belirtiliyor. Türk tarafının alternatif haritalarında, Annan planında öngörülen ve Türk tarafındaki topraklara cepler şeklinde giren Rum bölgeleri ile Karpaz Burnu’nun Rumlara bırakılması yerine, sınır boyunca düz bir hat üzerinde toprak bırakılması, yine bu hat civarında askerlerin kullandığı terk edilmiş yerlerle, Barış Gücü’nün kullanımındaki yerlerin verilmesinin öngörüldüğü bildiriliyor. Bu haritalar KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’a iletilmiş durumda. Denktaş, Annan haritalarına karşı, Türk tarafının kabul edebileceği alternatif haritaları Rum tarafına verecek ve bunlar üzerinden müzakere yapılmasını isteyecek.
Ankara’da dikkat çekilen bu konu, görüşmeleri yürütecek olan KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın elini zayıflatacak açıklamalardan kaçınılması. AKP lideri Tayyip Erdoğan ile siyasi danışmanı ve AKP milletvekili Ömer Çelik’in yaptığı açıklamalar, pazarlık gücünü olumsuz yönde etkileyen faktörler olarak görülüyor. Kıbrıs’ta çözüme ulaşılmasında Denktaş’ın engel gibi gösterilmesinin Rum tarafınca kullanıldığına işaret ediliyor.
Bu nedenle de, Türk tezine en uygun çözüme ulaşmak amacıyla Annan planı üzerinden yürütülecek müzakerelerin altyapısını oluşturan teknik çalışmalar sürerken, bu tür açıklamalar yapılmasının Denktaş’ı, Dışişleri’ni ve Genelkurmay’ı zor duruma düşürdüğünün altı çiziliyor.
Türkiye ve KKTC’nin MGK’da alınan karar çerçevesinde, Türk tarafının tezleri lehine değişiklikler yapılması halinde Annan planı zemininde çözüme ulaşmayı hedeflediği, bu çerçeveyi aşacak radikal bir değişikliğin beklenmemesi gerektiği vurgulanıyor.
