Bu arazilerin akıbeti ne olacak?Aşılması gereken birinci sorun, arazinin mayından temizlenmesi. Bunun nasıl yapılacağı henüz bir karara bağlanmış değil.Bu işin daha önce Maliye Bakanlığı tarafından "yap-işlet-devret" formülüyle ihaleye çıkarıldığını, ancak daha sonra ihalelerin iptal edildiğini duyurmuştuk. Henüz yeni bir faaliyet yok. Suriye sınırı boyunca mayından temizlenecek alan, dünyanın en verimli arazilerinden sayılıyor. Bu nedenle de organik tarıma açılacak bu arazilere uluslararası ilgi büyük. Söz konusu arazinin iki Kıbrıs büyüklüğünde olduğu belirtiliyor. Bu arazileri 49 yıllığına güçlü yabancı şirket ve ortaklarına tahsis ettirecek olan "yap-işlet-devret" modeli yerine başka bir formül olup olmadığı sorusu gündeme gelmişti. Mayın temizleme işinin neden Türk Silahlı Kuvvetleri'ne verilmediği veya NATO'nun bir organizasyonu olan NAMSA'nın neden devreye sokulmadığı, bu kuruluşta görev yapmış emekli generaller tarafından sorulmuştu.Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, bu konuda bilgi verirken, işin bakanlık bütçesiyle yapılamayacak kadar pahalı olduğunu bildirdi. Gönül şu bilgileri verdi: Gönül: Çok pahalı "Mayın temizlemenin maliyeti, MSB ve TSK bütçesinin çok üzerinde. Ayrıca NAMSA ile de bu konuda temasa geçildi. NAMSA da sonuçta sizin adınıza ihale yapan bir kuruluş. Oradan gelen maliyetler de astronomik görünüyor. Bu nedenle biz gelen bütün bilgi ve belgelerle dosyayı Başbakanlık'a gönderdik. Başbakanlık da Maliye Bakanlığı'nı görevlendirdi. İşi Maliye Bakanlığı takip ediyor."Maliye Bakanlığı'nın tercih ettiği yöntem ise "yap-işlet-devret." Bu modelin tercih edilmesinin nedeni olarak mayın temizlemenin yüksek maliyeti gösteriliyor. Ancak bir rakam telaffuz edilmiyor. Ayrıca bu modelde söz konusu verimli arazilerin 49 yıllığına tahsis edilmesi de eleştiri konusu. Maliye Bakanlığı takipte Bunun yerine organik tarıma açılması düşünülen bu araziler için sosyal amaç da gözeten projelerin geliştirilmesi gerektiği savunuluyor. Örneğin CHP'nin önerisi bu yönde. Bölgedeki topraksız köylüye modern tarım işletmeleri yoluyla istihdam yaratılabileceği belirtiliyor. Daha önce kamulaştırılan bu topraklarda yeterli büyüklükte işletmeler kurulmasına yönelik projelerin yapılabileceği üzerinde duruluyor. CHP, yap-işlet-devret modeline karşı. Topraklar değerlendirilirken işsizlik sorununun esas alınması gerektiğini vurgulayan CHP'ye göre, GAP çerçevesinde sulu tarım projesiyle birlikte sınırdaki topraklar da sorunun çözümüne büyük katkı sağlayabilir. Ancak yap-işlet-devret modeli sosyal yönü gözeten bir model değildir.Hükümet işin bu yönünü de gözetmelidir. fbila@milliyet.com.tr Sosyal yönü gözetmek...
