ABD, Saddam Hüseyin'in yakalandığını açıkladı. Görüntülerini yayımladı. Kuşku yok ki, Saddam Hüseyin'in yakalanması önemli bir aşama. Birçok yönüyle bir dönüm noktası oluşturabilecek nitelikte.
Beklenen ilk sonuç, Irak'taki işgal güçlerinin morallerinin yükselmesi, buna karşılık direnişçilerin morallerinin bozulması...
Tabii asıl gözlenecek olan da ABD askerlerine yapılan saldırıların, gösterilen direnişin durup durmayacağı...
Eğer bu eylemler durur veya önemli ölçüde azalırsa ABD ve İngiltere rahatlayacak. Ancak, devam ederse, bu kez aylardır sürdürülen direnişin Saddam tarafından yönetilmediği, başkaca direniş örgütlerinin kurulduğu veya direniş organizasyonunun Saddam'sız da devam edebilecek nitelikte olduğu ortaya çıkacak.
Hangisinin doğru olduğunu zaman gösterecek...
Saddam Hüseyin'in yakalanmasıyla birlikte tartışmaya açılan bir diğer konu da hukuki boyut oldu. Saddam'ın nasıl ve nerede yargılanacağına ilişkin çeşitli görüşler ortaya atıldı.
Uluslararası hukuk profesörü olan Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Dr. Hüseyin Pazarcı, sorularımızı yanıtlarken iki olasılıktan söz etti:
"1- ABD askeri hukukçularının Irak operasyonu başlarken yansıttıkları eğilim Saddam Hüseyin de dahil olmak üzere Baas Partisi yöneticilerinin Irak mahkemesinde yargılanmaları gerektiği yönündeydi. Birinci seçenek bu.
2- Diğer seçenek ise 1949 Cenevre Sözleşmesi uyarınca, işgal kuvvetlerinin oluşturacağı bir askeri mahkemede yargılanması. Bu sözleşme işgal kuvvetlerine böyle bir yetki veriyor."
Prof. Dr. Pazarcı, ABD basınında yer alan haberlerin birinci seçeneğin yeğleneceği izlenimi verdiğini de ekledi. Pazarcı, Saddam'ın, Irak mahkemesinde yargılanması halinde İran Savaşı'nda ve Halepçe'de kitle imha silahı kullanılmasından Irak'ta bulunan toplu mezarlara kadar birçok suçlamayla yargılanabileceğini belirtti.
Pazarcı, Saddam'ın yargılanması sırasında ABD'nin yargılanması talebini gündeme getirebileceğini, ABD ve koalisyon güçlerinin barışa karşı suç işledikleri iddiasında bulunabileceğini, işgal güçlerinin yargılanmasını gerektirecek bir gelişme yaşansa bile, bunun Saddam'ın yargılanmasını engellemeyeceğini de belirtti.
Prof. Dr. Pazarcı, siyasi açıdan ABD'nin Saddam'ın Irak'ta yargılanmasını istemesinin daha güçlü bir olasılık olduğu kanısında...
ABD sözcülerinin açıklamalarına bakılırsa, Washington için yargı sürecinden önce, direniş ve güvenlik sürecinin nasıl seyredeceği önemli...
NOT: Meslektaşımız Bilal Çetin, VATAN gazetesinin dünkü manşetinde yer alan haber - yorumunda, Milliyet'te ve Sivil Darbe Girişimi ve Ankara'da Irak Savaşları, isimli kitabımda yayımladığım; İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Wesmacott ile AB'den Leigh'ın, Kemal Derviş ve İsmail Cem'le ilgili değerlendirmelerini içeren görüşmelerine ilişkin belgenin, dönemin Başbakanı Bülent Ecevit tarafından mı sızdırıldığı, sorusunu gündeme getirdi. Meslek yaşamım boyunca iktidarda veya muhalefette Sayın Bülent Ecevit'ten hiçbir belge almadım. İzleyen gazeteciler de bilirler ki, Ecevit'in, böyle bir çalışma tarzı ve anlayışı yoktur. Ayrıca bu belgeyi, haberde ima edildiği gibi Ecevit'e yakın bir isim veya bakandan da almış değilim. Belgenin içeriğinde devlet sırrı niteliğinde bir bilgi olmadığı gibi kurum veya görüşmenin niteliğine ilişkin bir kayıt da yok.
