Ücret, faiz, kar üretim faktörlerinin gelirleridir.
Ücret emeğin, faiz sermayenin, kar girişimcinin..
Türkiye'de kar, ücret aleyhine, faiz hem kar hem ücret aleyhine giderek büyüyor.
Enflasyon kar ve ücreti ezerken, faize eziliyor!
Ücret enflasyonun altında, faiz üstünde.
Demekki, sermaye reel olarak kazanıyor, emek kaybediyor.
Kar dediğiniz de, artık alım - satım farkı değil, faiz gelirinin içinde küçük bir kalem. Kar da, artık neredeyse faiz geliri.
Gelir cephesi böyle...
Gider cephesine bakalım. Bu cephede de durum aynı. Üretim maliyetlerinde en büyük kalem faiz giderleri. Ücret giderinin payı giderek düşüyor.
* * *
BU durum neyi gösteriyor?
Gelir ve gider olarak en büyük kalemi faiz oluşturduğuna göre en kıymetli üretim faktörünün sermaye olması gerekiyor.
Üretim faktörlerinin kıymeti nereden gelir?
Üretkenliklerinden...
Üretim faktörlerinin üretime katkıları oranında pay almaları piyasa ekonomisinin doğal kuralıdır. Karşılığın verimlilik esasına dayandırılması bundandır. Üretim faktörleri gerçek değerlerini verimlilik olarak ifade edilebilecek net katkılarına göre alırlar.
Peki Türkiye'de durum böyle mi?
Böyle olması için en fazla gelir elde eden ve uğruna en fazla harcama yapılan sermayenin en verimli üretim faktörü olması gerekir. Oysa, reel üretime baktığımızda durum böyle göstermiyor. Türkiye'nin yılın ilk üç ayında negatif büyüme göstermesi, sınai üretimin düşmesi, sermayenin hiç de üretken olmadığının kanıtı. Ama, yine de en çok sermaye kazanıyor. Fatura, ücretler üzerinden emeğe kesiliyor.
Neden?
Sermaye dediğimiz artık yatırım malı değil de ondan. Sermaye, sadece (paraya) dönüşmüş durumda. Oysa olması gereken paranın sermaye malına dönüşmesi. Ama, para, üretken sermaye malına dönüşmüyor, bizzat sermaye oluyor.
Türkiye'de para, "karaborsa"ya düşmüş mal durumunda. Karabosaya düşmüş paranın eli mahkum en büyük alıcısı devlet.
Türk ekonomisinin ve hazinesinin sorunu bu.
Devlet, emek gibi üretimden kendine düşen payı (vergi) alamayınca, karaborsa koşulları ile borçlanıyor.
Karaborsa koşullarında faiz ödemekten ne gerektiği gibi hizmet verebiliyor ne de ücret.
Artık sadece paradan oluşan sermayenin değeri karaborsadan normal piyasa koşullarına çekilmedikçe, emeğin üretimdeki gerçek katkısı paylaşım masasına sürülmedikçe para reel olarak üretmeden almaya, üreten emek seyretmeye mahkumdur.
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr
