Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı



Türkiye’de gündemin ilk sırasında seçimler yer alıyor. Siyaset, ittifak, işbirliği, aday sıralaması, seçimin ertelenmesi gibi konularla meşgul. Daha bir süre gündemin ilk sıralarında bu konuların yer alacağı anlaşılıyor. Ancak, önemli bir sorun yavaş yavaş gündemin üst sıralarına tırmandı: Irak ve muhtemel ABD müdahalesi... Ankara’nın, seçimin gölgesinde kalmış, görünmeyen gündeminin bu konu olduğunu söyleyebiliriz.

BİR HAFTA SÜRECEK
Başbakan Ecevit, ABD’nin Irak’a askeri müdahalede bulunmasına Ankara’nın karşı olduğunu vurguladıktan sonra, "Türk Silahlı Kuvvetleri ve Dışişleri’nin her türlü olasılığa karşı hazır olduğunu" belirtmeyi de ihmal etmedi. Arkasından Dışişleri Bakanı Şükrü Sina Gürel, "Irak’la ilgili olarak beklenen veya beklenmeyen bütün gelişmelere karşı hazırız" mesajı verdi. Ve Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Aytaç Yalman, bölgedeki askeri birlikleri denetlemeye çıktı. Org. Yalman, bir haftaya yakın bir süre sınırdaki birlikler dahil, bölgede teftiş yapacak.

ATEŞ’İ ANIMSATIYOR
Org. Yalman’ın, Kara Kuvvetleri Komutanı olduktan sonra ilk denetimi, Irak sınırında yapması elbette bir tesadüf değil. Bu denetimin zamanlama bakımından anlamlı olduğu açık. Org. Yalman’ın bölgeye ziyareti, 1998 yılında zamanın Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Atilla Ateş’in Hatay’a yaptığı ziyareti anımsatıyor. Org. Ateş, o zaman bölgede Ordu Komutanı olan Org. Yalman’la birlikte, Hatay’da birlik denetlerken, Suriye’yi hedef alan ve Öcalan’ın bu ülkeden çıkış ve yakalanış sürecini başlatan tarihi bir konuşma yapmıştı.
On yıldan fazla bölgede değişik kademelerde görev yapan ve Irak, Suriye, İran dahil bu coğrafya açısından uzman sayılan Org. Yalman’ın, Irak sorunu tırmanırken, Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanması da anlamlı bulunmuştu.

TÜRK ORDUSU HAZIR
Şimdi Org. Yalman, bölgede denetime çıkmış durumda. Acaba Org. Yalman, 1998’de Org. Ateş’in yaptığı gibi tarihi mesajlar verebilir mi? ABD’ye, Barzani ve Talabani’ye dönük uyarılarda bulunabilir mi? Ankara’da Irak konusunu yakından izleyen siyasi çevreler bu olasılığın yüksek olduğunu düşünüyor ve "Org. Yalman’ın bu teftişine dikkat" diyorlar. Ankara’nın Kuzey Irak konusundaki duyarlılığı biliniyor. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, Türkiye açısından, "hayati çıkar" olarak nitelediği Kuzey Irak’taki muhtemel gelişmeler karşısında ABD’den bağımsız olarak hazırlıklı olduğu da bilinen bir gerçek.

ANKARA’NIN SESİ
Barzani’nin son zamanlarda Türk Silahlı Kuvvetleri’ne karşı sesini yükselten demeçler vermesi, Barzani - Talabani arasında bir anlaşma yapılması, ABD’nin bu ikili üzerinden politika geliştirmeye çaba göstermesi karşısında, Ankara’nın yaklaşımını, Org. Yalman’ın bölge denetimi sırasında Türk ve dünya kamuoyuna duyurması mümkün.

MECLİS AÇILDIĞINDA...
ABD’ye Türkiye’nin Kuzey Irak’taki muhtemel gelişmelere bakışı, bölgedeki gücü ve etkinliği ile Barzani - Talabani ikilisi üzerinden Ortadoğu’yu etkileyecek bir politika yürütülmesinin sakıncaları, Türkiye’nin kararlılığı anımsatılabilir. Tabii, 1997’de Talabani kuvvetlerinin elinden Türk askerinin kurtardığı Barzani’ye de bazı anımsatmalar yapılması mümkündür.
Bu arada, TBMM açıldığında, Irak’taki muhtemel gelişmeler dikkate alınarak Türk Silahlı Kuvvetleri açısından hükümeti yetkilendirecek bir karar oluşturmaya gereksinim duyup duymayacağı da Ankara’da merak konusu...

GÜREL, ABD’DE OLACAK
Org. Yalman’ın denetimi sürerken aynı tarihlerde Dışişleri Bakanı Şükrü Sina Gürel de New York’ta olacak. BM Genel Kurulu toplantısı zemininde Irak konusuyla ilgili olarak ABD Dışişleri Bakanı Powell dahil ikili temaslar yapacak. Gürel ve Org. Yalman’ın ziyaretleri, dikkatle izlenmesi gereken iki "kritik ziyaret" olarak görülüyor.