Filiz Aygündüz

Filiz Aygündüz

filiz.aygunduz@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

İstanbul Anish Kapoor’u bekliyor

Kapoor, Güney Londra’daki atölyesinin kapılarını Türk gazetecilere açtı.

İstanbul, eylül ayında ‘ağır’ bir misafire ev sahipliği yapacak. Ağır, çünkü gelecek olan dünyanın yaşayan en önemli heykel sanatçılarından biri: Anish Kapoor. Sanatçının eserleri, 65. yılını kutlayan Akbank’ın sponsorluğunda, Sakıp Sabancı Müzesi (SSM) ve Akbank Sanat’ta sergilenecek. Kapoor’u İstanbul’a getirme fikri, Akbank Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı Dinçer’e ait. Bankanın yenilikçi ve çağdaş sanata önem veren yüzüne denk düştüğü için modern heykelin sınırlarını değiştiren bu ismi tercih etmiş Dinçer. Projeyi hayata geçiren isim ise, ‘imkânsız’ları gerçekleştirmeyi seven, önceki gün LÈgion d’Honneur nişanını alan SSM Müdürü Nazan Ölçer.
Geçen pazartesi günü, İstanbul’da bienalle eş zamanlı açılacak sergi hakkında bilgi almak, sanatçıyı yakından tanımak için Anish Kapoor’un Londra’daki stüdyosuna bir basın gezisi düzenlendi. Altı odadan oluşan stüdyosunu İstanbul’dan gelen gazetecilere açan Kapoor, henüz üretim aşamasında olan işleriyle ilgili detaylı bilgi verdi. Doğuyla batı arasındaki kültürlerarası atmosferi, modern yorumlamalarla heykellerine işleyen nev’i şahsına münhasır sanatçı, yalın anlatımı, renk ve boşluk kullanımındaki ustalığıyla da biliniyor. Bilinçaltı süreçleri, varoluşu önemsiyor. Stüdyo gezisi sırasında Kapoor’a eşlik eden, İstanbul’da açılacak serginin küratörü Norman Rosenthal “İşleri onu yansıtır ama yine de kendisine rağmen yapılmış gibi bir halleri vardır, doğa tarafından yapılmış gibi” diyor.

Gangnam style’la dans etti
Sakin, kendinden emin, eserlerini anlatırken Kant’a, Schopenhauer’a göndermeler yapan, eğlenceli biri olduğu da gözden kaçmayan ‘farklı’ bir sanatçı Kapoor. Çin hükümeti tarafından sürekli baskı gören sanatçı Ai WeiWei’yi ve ifade özgürlüğünü desteklemek için bileğinde kelepçeler, Gangnam Style dansı yapan adamın ta kendisi!

Peki, kim bu ‘farklı’ sanatçı?
1954 doğumlu Anish Kapoor, esasen Hint asıllı. Mumbai’de doğmuş. Hindu bir baba ve ailesi Bağdat’tan göç eden Yahudi bir annenin çocuğu. 1970’li yıllarda, Hornsey Sanat Koleji ve Chelsea Sanat ve Tasarım Okulu’nda sanat eğitimi gördüğü Londra’ya gelmiş. O günden bu yana da Londra’da. Dünyada olduğu gibi İngiltere’de de kavramsal sanatın en ‘star’ isimlerinden biri. Kunsthalle Basel, Tate Galeri, Hayward Galeri, New York Modern Sanatlar Müzesi, sanatçının çalışmalarını sergilediği yerlerden sadece birkaçı. 1990 yılında Venedik Bienali’nde İngiltere’yi temsil eden Kapoor, 1991 yılında Turner Ödülü’nü aldı. 2012 Olimpiyat Oyunları kapsamında Londra’nın kamuya açık en büyük heykeli olan “Orbit”e imza attı. SSM ve Akbank Sanat’taki sergi, sanatçının Türkiye’deki ilk kişisel sergisi olmasının yanı sıra dünya için de bir ‘ilk’ özelliği taşıyor.

Harika bir zamanlama
Zira, eserlerinde sıklıkla pigment, cam elyaf, paslanmaz çelik, PVC, balmumu kullanan Kapoor, sadece taş eserlerinden oluşan ilk sergisini İstanbul’da açacak. Sergide, “dünyada soyut heykel sanatına yeniden anlam kazandıran başlıca sanatçı” olarak anılan Kapoor’un “heykel ile mimariyi, mühendislik ve teknolojiyi buluşturduğu” tonlarca ağırlıktaki anıtsal eserleri yer alacak. Hangileri sorusuna gelince, birkaç tanesi belli ama çoğunluğun sürpriz olacağını söyleyebiliriz. Küratör de “Serginin açılışına çok az kala aklına bir şey gelebilir. Serginin açıldığı ana kadar tam olarak neyle karşılaşacağınızı bilemezsiniz, bu onun zihninin açıklığı. Bu, İstanbul’da yapacağımız proje için de geçerli” diyor.
“Anish Kapoor İstanbul’da sergi açacak oluşuyla ilgili ne düşünüyor?” sorusuna gelince... Yanıtı şöyle: “İstanbul’a birkaç kez geldim ve bu ziyaretlerimde şehri hep sevdim. Bu şehirde bir şey yapmak zevkli. Özellikle de şimdi bu değişim zamanında. Bu yüzden harika bir zamanlama.” Anish Kapoor sergisi İstanbul Bienali sırasında açılacağından, bienal için dünyanın dört bir yanından gelecek sanatçılar ve gazeteciler, daha önce hiç sergilenmeyen Kapoor heykellerini görme fırsatı bulacak. Kapoor’u tanıyanlar için çok özel bir buluşma, tanımayanlar için olağanüstü bir keşif... Anish Kapoor haklı; her açıdan harika bir zamanlama.