Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Anlaşıldığı kadarıyla, Turizm Bakanı'mız, AKM binasının bitişiğindeki otopark alanını otel yapılması için birilerine tahsis etmek üzere. Sanılıyor ki, oteli yapacak olan, arsa karşılığı, otelin yanında bir de (bonus olarak) opera-konser salonu yapıverecek. İstanbul'da Taksim meydanında bulunan Atatürk Kültür Merkezi (AKM) 1978 yılında hizmete açıldı. "Eskidi" diyerek yıkılmak isteniyor. Yurtdışında tiyatro, opera binaları ve kültür sarayları şehirlerin simgesi sayılır. Her biri en az yüz yıllık, görkemli yapıtlardır. (Avrupa şehirlerindeki bazı opera binalarının yapım yılları şöyle: Brüksel (1830), Prag (1883), Londra-Royal Opera House (1858), Paris-Palais Garnier (1875), Beyreuth-Festspielhaus (1876), Milano-Scala (1778), Viyana (1869). Biz yıllar sonra İstanbul'a zar zor bir opera binası yaptırabildik. 30 yılda yıkıyoruz. Bilinmeyen, AKM'nin, bina değerinin 4 katı değeri olan teknik donanıma sahip olmasıdır. Salondan daha büyük ve de 40 metre yüksekliğinde sahnesi var. Sahne ve teknik donanımın tasarımcısı Frankfurt Operası'nın da sahne donanımını yapan dünyaca ünlü mimar Willi Ehle. Sahne bütünüyle iniyor, çıkıyor, tabanı mekanik olarak dalgalanıyor.Opera-konser salonu yapmak o kadar kolay olsa ve de Kültür Bakanlığı kolayca para bulsa, yıllardır yarım kalan İstanbul'un Ayazağa semtindeki İKSV Opera-Tiyatro-Konser ve Kültür Merkezi inşaatı tamamlanır.AKM'nin hikâyesi Tarih Vakfı'nın İstanbul Ansiklopedisi'nde anlatılır. "Dr. Lütfi Kırdar" İstanbul Belediye Başkanı iken, Batı türü sanat etkinlikleri için İstanbul'da tek bir mekân olmadığını söyleyerek, İl Genel Meclisi'nden Taksim'de bir opera binası ve Taşlık'ta bir açıkhava tiyatrosu yapımı için karar çıkardı.O zamanın kafasıyla dünyanın en ünlü mimarlarıyla temasa geçildi. Uluslararası yarışmada kazanan proje, savaş nedeniyle uygulanamadı.1946'da proje küçültülerek temel atıldı. Belediye para bulamayınca proje yarım kaldı. 1953'te dünyaca ünlü mimarlar Prof. Bonatz ve Prof. Holzmeister İstanbul'a davet edilerek görüşleri alındı. 1956'da özel bir büro kuruldu. Başına rahmetli mimar Hayati Tabanlıoğlu getirildi. Yeni bir tasarıma dayalı bina 1969'da tamamlandı, 1970 yılında yandı. Onarımda Hayati Tabanlıoğlu'nun çizimiyle birçok şey değiştirildi. 1.300 kişilik büyük salon, 500 kişilik konser salonu ve 250 kişilik sinema, 200 kişilik oda tiyatrosu salonlarıyla AKM 1978 yılında tekrar hizmete açıldı. AKM'nin teknik donanımı önemli Yapılması gerekli büyük onarım için 110 milyon dolar gerekiyor. Bu parayı bulamayanlar (çok komiktir!) yenisini yapacaklarını söyleyerek, 30 yıllık opera binasını teknik sahne donanımıyla birlikte yıkmak istiyorlar.Ünlü mimar Doğan Tekeli diyor ki, "Hayati Tabanlıoğlu AKM binasını 17 yılda değişen 26 bakana dert anlatarak, para dilenerek bitirebildi. 2010 yılında "İstanbul Dünya Kültür Başkenti" olacak. Bugünkü binayı yıkarsak İstanbul, opera binası olmayan dünyanın tek büyük şehri haline gelecek." Tamir parası bulamadılar... (1) Prof. Dr. Mete Tapan başkanlığında, Prof. Hale Çıracı, Sait Karabulut, Ömer Korman ve Habibe Silahtar'dan kurulu "Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu"nun, AKM'nin "kültür varlığı" olmadığı görüşünde birleştiği belirtiliyor.(2) Milliyet'te dün yayımlanan Şakir Aydın'ın haberine göre, Kültür ve Turizm Bakanı, AKM'nin yıkılmasına ilişkin eleştiriler için, "Bir şey yaptırmak istemeyen gericilere ayıracak vaktim yok" demiş. guras@milliyet.com.tr "Yıkımcı"lardan ilginç haberler: