Perakende piyasasının durumu gündeme geldiğinde genelde alışeriş merkezlerinden (AVM) söz edilir.AVM’ler artıyor ama alışverişlerin hepsi AVM’lerde yapılmıyor. Alışveriş caddelerinde yaşam devam ediyor. Ne var ki AVM’lerin iş hacimleri nasıl iniş çıkış gösteriyorsa caddelerin iş hacimleri de iniyor, çıkıyor.
Cushman Wakefield Araştırma Grubu’nun İstanbul alışveriş caddeleriyle ilgili araştırmasına göre, İstanbul’daki perakende ticaret 3 ana caddede gerçekleşiyor; Nişantaşı, İstiklal Caddesi ve Bağdat Caddesi. Avrupa’da en yüksek cironun elde edildiği Londra’nın Oxford caddesinde 2.4 km üzerinde 300 mağaza var. Bizde İstiklal Caddesi’nde 2.4 km üzerinde 272, Nişantaşı’nda 2.0 km üzerinde 396, Bağdat Caddesi’nde 5.5 km üzerinde 375 mağaza var.
Yeme içme öne çıkıyor
Yakın geçmişte terör olaylarının olumsuz etkisiyle Batı ülkelerinden gelen varlıklı ziyaretçilerin sayılarının azalması, ekonomideki durgunluk, kiraların yüksek olması sonucu boşalan işyerlerinin sayılarının artması, yeniden yapılanma sürecinde yıkılıp yapılan binaların yarattığı çevre kirliliği, ana caddelerdeki alışverişi olumsuz etkiliyor.
Raporda, İstanbul’un 3 önemli caddesiyle ilgili ortak değerlemeye göre; (1) Her 3 caddede de kentsel yenilemeler yaya trafiğini düşürdü. Düşürüyor. (2) Her 3 caddede de terk edilen, yeniden kiralanamayan mağaza sayısının artması caddelere ilgiyi zayıflatıyor. (3) Her 3 caddede de alışveriş mağazalarının yerini yeme içme işletmeleri almaya başladı.
Cushman & Wakefield’in raporunda yer alan bilgilere göre; 2016’ya kıyasla, 2017’de yaya trafiği hafta içi İstiklal Caddesi’nde % 11, Bağdat Caddesi’nde % 27, Nişantaşı Bölgesi’nde % 19 azaldı.
2017 yılında yaya trafiği en az azalan cadde İstiklal Caddesi. İstiklal Caddesi’nde canlılık devam ediyor.
Nişantaşı bölgesinde ikincil sokaklardaki yeni nesil kafe ve restoranların çoğalması nedeniyle hafta sonları yaya trafiği % 12 oranında artıyor.
2018 umut yılı
2016 yılında 3 ana caddede yenileme çalışması 52 iken, 2017 senesinde 65’e çıktı. 2016 yılından beri boş olan 91 mağazanın 2017 yılında ancak 43’ü kiralanabildi. Üç caddede 2015 yılında toplam 112 kiralama, 2016 yılında 105 kiralama, 2017 yılında 109 kiralama işlemi gerçekleşti.
2016 yılında gerçekleşen yeni kiralama işlemlerinin %19’u yeme içme sektöründe faaliyet gösteren işletmelere ait idi, 2017 yılında bu oran % 23’e yükseldi. 2016’da 141 mağazada faaliyet gösteren uluslararası marka sayısı, 2017 yılında % 7 düşüşle 132’ye geriledi.
Döviz kurundaki dalgalanmalar, ekonomik baskılar ve kentsel yenileme çalışmaları nedeniyle ana alışveriş caddelerinin yolcu trafiğinde ve alışveriş hacminde son iki yıldır devam eden gerilemenin 2018 yılından itibaren giderek düzelmesi bekleniyor.
Her 3 caddedeki iş yerleri de 2018 yılına umutla girdiler. Ocak ayında kışlıklarda ucuzluğun başlamasının, yeni sezon ürünlerin vitrinlere çıkmasının caddelerde hareketi artırdığı belirtiliyor.
