Bu alımları şimdilerde "Kamu İhale Kurumu" izliyor. Kamu İhale Kurumu 2003 yılı içindeki alımlarla ilgili rakamları yayımladı. 2003 yılında Kamu İhale Kurumu tarafından izlenen alımların toplamı 5 katrilyon 600 trilyon lira. Bunun 981 katrilyon liralık bölümü (yüzde 18i) doğrudan alım. 4 katrilyon 619 trilyon liralık iş (toplamın yüzde 86sı) ise, ihale ile dağıtılmış.4 katrilyon 419 trilyon liralık alım için 35 bin 587 adet ihale gerçekleştirilmiş. Tatil günlerini çıkarırsak demek ki kamu kuruluşları her gün ortalama 140 - 150 işi ihale ile bağlıyor. İhale harcamaları toplamı 4 katrilyon 619 trilyon liranın yüzde 55i mal alımı, yüzde 19u yapım işi, yüzde 25i hizmet alımı ile ilgili.Bu dağılıma dikkatinizi çekmek isterim. İhale denilince akla hemen "inşaat onarım" gelir. İnşaat ihalelerinin payının toplam harcamadaki oranı düşük.Yüzde 19. Esas büyük iş büyük iş devlete mal satmakta, devlete hizmet satmakta var... İhalelerin finansman kaynağı (paranın kaynağı) da önemli. Harcamanın çoğunun genel bütçe dışına kaydığı anlaşılıyor. 4 katrilyon 619 trilyon liralık toplam ihalede genel bütçeden sağlanacak finansmanın kaynağı yüzde 31 oranında. Kalan bölüm katma ve döner bütçe ile fonlardan geliyor.Gelelim en önemli noktaya. Acaba kamuda büyük para harcayıcılar kimler? En çok ihale yapan kuruluşlar hangileri?Devlet ile iş yapanların, devlete iş yaparak para kazananların, en önemli kapıları hangileri?Aşağıda bir tablo veriyorum. Bu tabloda 2003 yılında hangi kuruluşun kaç ihale ve kaç liralık iş bağlantısı yaptığını göreceksiniz.En fazla ihale yapan kuruluş Milli Savunma Bakanlığımız. 2003 yılında toplam ihalelerin yüzde 18.3ünü gerçekleştirmiş, 6.529 ihale yapmış. Toplam ihale bağlantısının yüzde 13.9unu yapmış, 644 trilyon liralık işi bağlamış.Milli Savunma Bakanlığını yerel yönetimler/belediyeler izliyor. Belediyeler ihale ile para harcamada Milli Savunma Bakanlığından sonra ikinci sırada... Belediyeler bu paraları nereden buluyor, nereye harcıyor? Herhalde birileri biliyordur!Halkı ilgilendiren Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı ihaleleri ile tarım ile ilgili ihaleler en sonlarda...İhalelerde çok tenzilatla iş yapıldığı bolca tartışılır. 2003 yılında ihaleler yapı işlerinde yaklaşık maliyetin yüzde 69u, mal ve hizmet alımlarında yaklaşık maliyetin yüzde 81i üzerinden sözleşmeye bağlanmış. Kamu kuruluşları (yerel idareler, belediyeler dahil) mal ve hizmet alımı ihale yoluyla veya doğrudan alım şeklinde yapıyor. İhale toplamı (Milyar TL) İhale sayısı (Adet)Milli Savunma Bakanlığı 644.428 6.529Yerel Yönetimler (Belediyeler) 585.211 2.700İçişleri Bakanlığı 538.163 3.311Enerji ve Tabii Kaynaklar 431.824 1.704Bayındırlık ve İskan 410.518 1.178KİT'ler, Fonlar 398.299 1.944Yüksek Öğretim Kurumu 391.043 2.198Sağlık Bakanlığı 306.272 4.289Milli Eğitim Bakanlığı 284.441 5.566Tarım ve Köy İşleri 155.735 1.46510 Kuruluş Toplamı 4.143.934 30.884Diğer 17 Kuruluş 473.338 4.703Genel Toplam 4.619.272 35.587 Kaynak: Kamu İhale Kurumu İstatistikleri guras@milliyet.com.tr 2003 yılında kim ne kadar ihale yaptı
