Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Faizsiz finans kuruluşlarının sorumluları kendi belirledikleri kıstaslara göre bir “Helal şirketler listesi” yaptı.
İMKB yönetimi de bu listeyi “benimsedi”
ve ilan etti.
Ne amaç ile yapılmış olursa olsun böylece iş âleminde tehlikeli bir ayırıma daha kapı açıldı.
Helal et, helal gıda, içkili lokanta, içkisiz lokanta derken şimdi de helal şirketler
helal olmayan holdingler ve şirketler
ayırımı ile uğraşacağız.
Olan biteni konuya yabancı olanlara anlatayım.
Önce faizsiz finans kuruluşlarının faaliyetine izin verildi. Sonra bunlara “Katılım Bankası” denildi. Şimdi de bazı katılım bankaları, borsada (İMKB) hisse senetleri işlem gören şirketleri için
helal şirketler-helal olmayan şirketler ayırımını getirdi.
Ve de İMKB yönetimi, bazı katılım bankaları tarafından helal şirket ve holding olarak tanımlanan 30 şirketin ve holdingin adını açıkladı:
Helal listesinde yer alan şirketler şunlar: BİM, Türk Telekom, Enka İnşaat, Bank Asya, Emlak Konut GMYO, Ford Otosan, Petkim, Koza Altın, Aygaz, Trakya Cam, Çimsa, Sinpaş GMYO, Doğuş Otomotiv, Gübre Fabrikaları, Albaraka Türk, Türk Traktör, Bagfaş, Mardin Çimento, Akçansa, Adana Çimento, Pınar Süt, Nuh Çimento, Afyon Çimento, Netaş Telekom, Mondi, Tire Kutsan, Vestel Beyaz Eşya, Deva Holding ile Pınar Et ve Un.

Ayrımcılık kötü bir şey
Listeyi yapanlara göre, bu şirketler faize dayalı finans, ticaret, hizmet, aracılık, alkollü içecek, kumar, şans oyunu, domuz eti turizm eğlence, basın yayın, reklam, tütün mamulleri, silah, vadeli altın, gümüş ve döviz ticareti yapmayan şirketlerdir.
Ancak bu helal şirketlerde faizli işlemlere belli ölçüde müsamaha gösterilecek. Bu şirketler faizli işlemler yapıyorlar ise (1) Faizli kredilerinin, şirketlerin piyasa değerine oranının yüzde 30’dan,(2) Faiz getirili nakit ve menkul kıymetleri var ise bunların toplamının şirketin piyasa değerine oranının yüzde 30’dan az olmasına, (3) Bu iki alandaki faaliyetlerden elde edilen gelirlerinse şirketin toplam gelirinden yüzde 5 az olmasına bakılacak.
Açık anlatımı ile bazı faizsiz finans kuruluşları (katılım bankaları) tarafından
bir “Helal Şirket” kanunu yazıldı.
Ve de bu kanunu uygulamak için bir polis teşkilatı kuruldu. Geçtiğimiz günlerde 25’inci yılı kutlanan İMKB yönetimi de
bu oluşumu onayladı.

Helal fon dönemi başlıyor
Endeksler belli hisse senetlerindeki fiyat hareketini toplu olarak gösterir.
İMKB’de farklı hisse senetlerini kapsayan 43 endeks vardır. Finans kuruluşları bu endekslere dayalı olarak değişik yatırım araçları oluşturur.
Bundan sonra örneğin bir banka,
“helal şirketler” endeksinde yer alan şirketlerin hisse senetlerine dayalı bir yatırım fonu oluşturacak. Bu fonun katılım belgeleri birikim sahiplerine satılacak. Belli süre sonra yatırım fonu kapsamındaki hisse senetlerinin fiyatları (endeks) artmış ise katılım belgesi alanların eline yatırdıklarına ek bir para geçecek. Şirketlerin değeri düşmüş ise, katılım belgesi sahiplerinin paraları o ölçüde erimiş olacak.
Helal şirketler endeksi, vatana millete hayırlı olsun da... Ben liste dışında kalanlardan, başarılı bir bankanın, holdingin, şirketin sahibi, yöneticisi, çalışanı olsa idim alınır, üzülür, bu ayrıcalığı protesto ederdim. Kanunlar çerçevesinde her şirket bir şeyler üretmeye, insan istihdam etmeye çalışıyor. Derken birileri bir sabah kalkıyor, geliyor şirketin kapısına “bu şirket helal şirket değil” levhasını asıyor. Gel de üzülme...