Noel, Christmas, yeni yıl kutlamaları ile bütünleşen, kırmızı giysili, beyaz sakallı Noel Baba, bu toprakların adamıdır. Fethiye'nin biraz ötesindeki Patara şehrinin insanıdır. Hemşerimiz olur!..
Onu hemşerimiz olarak benimseyemediğimizden, onun bu toprakların insanı olduğunu başkalarına da anlatamıyoruz.
Önceden bir açıklama yapayım. Noel Baba'nın, Hıristiyanların kutladıkları "Noel - Christmas" günü ile bir ilgisi yok. Ama, Noel ve yeni yıl günlerinde ortaya çıkan, hatırlanan bir kişiliği var...
Hikayesi ilginç. Finike'nin Myra köyünde (bugünkü Demre'de) 245 yılında doğan Niko, din adamı değildi. Din eğitimi görmemişti ama Kudüs'e gidip dönünce papazlar onu Myra piskoposu seçti. Niko, St. Nicholas oldu. Piskopos St. Nicholas yaşamı boyunca yaptığı iyiliklerle insanları mutlu kıldı. Demre'yi kıtlıktan, gemicileri kazalardan, masum insanları kötülüklerden kurtardı. Üç kızı olan adama yaptığı iyilik benzeri birçok iyilik yaptı.
Patara kasabasında, üç kızı olan son derece yoksul bir aile yaşıyordu. Üstelik üç kız da evlenmek istiyordu. Fakat düğün yapabilecek kadar paraları olmadığı için de hiçbiri evlenemiyordu. Nicholas ailenin durumunu duydu ve onlara yardım etmeye karar verdi.
Bir gece Nicholas fakir adamın evine giderek bir kese altını pencereden içeri attı ve kimseye görünmeden uzaklaştı. Yoksul aile buna çok şaşırdı ve sevindi. Ancak Nicholas hediyesinin çok az olduğunu düşünerek üzülüyordu. Bundan dolayı ertesi gece bir kese altını daha pencereden atıp gene kimseye görünmeden uzaklaştı. Fakat Nicholas henüz üç kızın da evlenmesi için yeterli altını verememişti.
Üçüncü gece, Nicholas gene geldi. Ama pencereler kilitli olduğundan altın kesesini içeri atamadı. Dama tırmanarak altını bacadan içeri atmayı düşündü. O akşam erken saatlerde üç kız da çoraplarını yıkamış ve kurutmak için şöminenin yanına asmışlardı. Nicholas altını bacadan attığından çorapların birinin içine düştü. Bu altınlar sayesinde üç kız mutlu evlilikler yapabildiler ve çok iyi bir yaşam sürdürdüler.
St. Nicholas ölünce denize yarım saat uzaklıkta olan "Kale" bucağının yakınındaki tiyatronun bulunduğu yere gömüldü. St. Nicholas'ın lahdinin, adını taşıyan kilise içindeki lahit olduğuna inanılır.
St. Nicholas'ın ünü ölümünden sonra da yaşadı. Likya'ya gelen denizciler bir adet geliştirdi. Lahdin üzerinden dökülen şarap St. Nicholas'ın kemiklerini ıslatıp, mezarın altından süzülürken şişelere konuldu. Bu şarabın her derde deva olduğuna, gemicileri kazadan koruduğuna inanıldı. 1087 yılında Cenevizli korsanlar lahdi açtı. St. Nicholas'ın kemiklerini İtalya'ya taşıdı. Bari'de adına inşa edilen bir lahit, ziyaretgah haline getirildi. (St. Nicholas'ın lahdindeki kemiklerinin bir bölümü halen Antalya Müzesi'nde teşhir olunuyor.)
St. Nicholas'ın namı bu tarihten sonra Batı'da yayılmaya başladı. Adına birçok kilise inşa edildi. Romalıların ve Kuzeylilerin kış aylarında çocuklara hediye dağıtma adeti 6 Aralık St. Nicholas günü ile bütünleşti. Hıristiyan dünyasında 6 Aralık günü hem St. Nicholas'ı anma hem hediye dağıtma günü haline geldi. Daha sonraları bu adet, 24 Aralık Noel gününe çekildi.
17. yüzyılda Amerika'ya göç eden Hollandalılar sevgili azizleri Nicholas'la ilgili inançları ve adetleri de Amerika'ya taşıdı. Hollanda dilinde "Saint Nicholas"ın ismi "Sinterklaas" diye yuvarlayarak söylenir. Amerika'ya göç eden Hollandalıların bu söyleyişleri zamanla "Santa Claus" halini aldı.
Bugün Noel Baba olarak kırmızı giysiler içinde göklerde uçan, beyaz sakallı ihtiyar Noel Baba imajı İsveçli ressam Haddon Sundblom'un çizimidir. Coca Cola firması için çalışan Sundblom, daha önce farklı biçimde resmedilen Noel Baba'yı 1931 yılında sempatik bir ihtiyar olarak çizdi. Coca Cola renklerini simgeleyen beyaz şeritli kırmızı elbiseler giydirdi. Kışın içilmeyen, içerdiği "koko" maddesi nedeniyle çocuklara verilmeyen Coca Cola'nın soğuk aylarda da içiminin yaygınlaştırılmasında ve çocukların içeceği haline getirilmesinde 30 yıl boyunca devamlı yayımlanan Noel Baba'lı reklamın büyük yardımı oldu. Bu reklam ile sadece Coca Cola değil Noel Baba imajı da dünya çocuklarınca benimsendi.
Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr
