Türkiye zeytin memleketi... İyi de bu memlekette iyi bir zeytinyağı ve de iyi bir zeytin var mı? Zeytinyağında şimdilerde "iyilik" arayışı başladı. Ama geliniz görünüz ki sofralık zeytinler yenilecek gibi değil.
"Abicim bu memlekette zeytinin en kralı Tirilye’de olur. Zeytin alacaksan Tirilye’ye gideceksin" dediler. Düştük yola, vardık Tirilye’ye.
Belediye Başkanı Hüseyin Kara anlattı. "Tirilye zeytini ufak çekirdeği, ince kabuğu ve lezzetli eti ile Osmanlı döneminde de aranan zeytinmiş. Kurtuluş Savaşı sonrası "mübadele"de Rumlar göç ederken Tirilye aşılarını birlikte götürmüşler. Ama bu aşılar ile Yunanistan’da ve adalarda yetiştirilen zeytin Tirilye zeytini tadı vermemiş. Şimdilerde de Türkiye’nin farklı yörelerindeki ağaçlara Tirilye aşısı yapılırmış. Ama kalite tutmazmış. Çünkü Tirilye zeytinini farklı yapan bölgenin toprağı, suyu ve kliması imiş.
Bu zeytini nereden satın alabileceğimizi sorduk. Üretici mevsim başı zeytini Marmara Birlik Kooperatifi’ne satarmış. "Şehir içinde ‘Ercan Abi’ ile ‘İsmail Abi’yi arayın" dediler.
Ercan Kara’nın deniz kıyısında "Savarona Balık Lokantası" var. Lokantanın önünde zeytin ve sızma zeytinyağı satarmış. Bu yılın ürünü zeytinleri tükenmiş. Özel şişelerde "üzerinde üç papaz resmi bulunan Tirilye" markalı sızma yağ satıyor. (0244 - 563 26 08). Renkli, sevimli, konuşkan bir Tirilyeli. (Hem de iyi bir Milliyet okuyucusu...)
"İsmet Abi’nin dükkanı, dördüncü çınarın altındadır" dediler. Tertemiz, şirin çarşının sonundaki dükkanı bulduk. Bir eski binanın altında tertemiz, mis gibi yağ kokan bir dükkan. Arka bölmede 50 ton kapasiteli 12 beton salamura havuzu var.
İsmail. Bursaspor’un eski santrforlarından. Mübadelede dede İsmail "Serezöden gelmiş. Baba Kazım da zeytin işi yaparmış. Elli yıllık bir dükkan. İsmail bin ağaçlık kendi zeytinliklerinden topladıkları zeytinleri salamuraya basıyor. Kendi döküntüleri ve komşu mallarını da yağhanede sıktırıp şişelerde satıyor.
İsmail’in soyadı "Emil"... Emil Zola’nınki gibi "Emil"... Bu Fransız adını soyadı olarak almalarının ilginç hikayesi var. Amca Ragıp Milli Mücadele’de yaralı olarak Fransızlarca esir alınmış. Hastanede bir Fransız hemşirenin bakımı ile ölümden kurtulmuş. İsminin "Emilyano" olduğunu öğrendiği bu Fransız hemşire herhalde aklından çıkmamış ki, Soyadı Kanunu ile aileye soyadı seçerken "Emil" olsun demiş.
Emil İsmail’in sattığı zeytinlerin, yağın ve zeytin sabununun tümü kendi üretimi. Sele, salamura ve kırma yeşil zeytin satıyor. Selenin yağlısı kutularda, tuzlu kurusu dökme. Kırmanın mevsimi geçmiş. Şimdilerde sadece çizme yeşil var. Zeytinlerin kilosu 3 milyon lira. (0224 - 563 20 44)
Tirilye’deki zeytincilerin bir özelliği sadece Tirilye’de satış yapmaları. Sipariş almıyorlar. Halbuki (dükkanına gitmeden, yüzünü görmeden) dost olduğum Ayvalık’taki zeytinci İsmet Önder, telefon ile sipariş alıyor, posta ile hem zeytin hem yağ gönderiyor. Demek ki, Tirilye’nin nefis sofralık zeytinlerini yemeye niyetli olanlar Mudanya üzerinden 10 kilometrelik yolu göze alarak Tirilye’ye kadar uzanacak. Hem şehri gezecek, hem balık yiyecek, hem de zeytinini, yağını alarak evine dönecek. Biraz pahalı ve yorucu alışveriş ama... Eeee zeytin seven buna da katlanır.
