2001 yılından bu yana Türkiye’de altın üretiliyor.
Üretimin başlamasından bu yana 16 yılda toplam 252 ton altın üretildi.
Türkiye’de halen 7 firma; İzmir (2), Uşak, Erzincan, Eskişehir, Ordu, Gümüşhane (2), Kayseri, Niğde, Sivas’taki 11 maden işletmesinde altın üretiliyor.
Altın üreten kuruluşlar bugüne kadar aramalar için 800 milyon dolar, üretim tesisleri için 2.2 milyar dolar olmak üzere yaklaşık 3 milyar dolarlık yatırım yaptı.
Altın üreten 7 firmanın 2’si uluslararası sermayeli. Biri TMSF tarafından yönetiliyor.
2001 yılında 1.4 tonla başlayan altın üretimi 2013 yılında 33.5 tona ulaştı. 2013 yılından sonra yeni altın arama izinleri ve işletme izinleri konularında yaşanan sıkıntılar sonucu altın üretimi düşmeye başladı. Altın üretimi 2014 yılında 31 ton, 2015 yılında 27.5 ton, 2016 yılında 24.5 ton oldu.
Üretim önemli
Son 22 yılda 3.280 ton altın ithal ettik. Yılda ortalama altın ithalatımız 150 ton dolayında.
2016 yılında ithal edilen 106 ton altın için 4.3 milyar dolar döviz ödedik. Yerli ürünler, İstanbul’da rafineriden geçtikten sonra İstanbul Altın Borsası’nda satılıyor.
Açık anlatımla, 2016 yılında 106 ton ithalata, yerli üretim olan 24.5 ton altın eklendiğinde toplam arz yaklaşık 131 tona yükseldi.
Başka anlatımla, yerli üretim 24.5 milyon ton daha az altın ithal etmemize imkân verdi. 2016 yılındaki altın üretiminin ekonomiye toplam katkısının 1 milyar dolar olduğu belirtiliyor.
Altın madencilerinin 2016 yılında devlete ödedikleri doğrudan ve dolaylı vergiler toplamının 4.9 ton altına eşdeğer olduğu belirtiliyor.
Aramalar yavaşladı
Madencilik faaliyetleri için alınması gerekli olan zorunlu izinlerin Haziran 2012’de yayımlanan Başbakanlık Genelgesi ile Başbakanlık onayına bağlanmasının ardından, izinlerin alınmasında yaşanan sıkıntılar nedeniyle, diğer madenlerde olduğu gibi, altın üretimi 2013 yılından itibaren gerilemeye başladı.
2012 yılında altın madeni aramalarına yılda 120 milyon dolar para harcanırken, izinlerde yaşanan sıkıntılar nedeniyle bu rakam 2016 yılında 20 milyon dolara düştü.
Altın madencileri yatırım ve üretimlerde sürdürülebilirlik riskinden yakınıyor.
Altın madenciliğinde yatırım ve üretimin sürdürülmesi, arama faaliyetinin sürdürülmesine bağlı.
Dünya maden istatistiklerine göre, enerji ve metal madenciliğinde yüzlerce maden arama sahasından bir veya ikisi madene dönüşebilmektedir.
Ülkemizde 350 maden arama ruhsatından ancak bir tanesi ekonomik olarak işletilebilecek bir altın madenine dönüşmektedir. Ekonomik olacak miktarda altın bulunamayan 349 sahada yapılan maden arama masrafları madenciliğin riskini oluşturuyor.
