Halk arasında bir laf vardır. “Ayran içtik, ayrı düştük” derler. Asıl içmezsek ayrı düşeriz. Neden mi? Ayranın hammaddesi olan süt, ülkemizdeki süt üreticileri tarafından üretilir ve ülkemizdeki fabrikalarda ayran haline getirilir.
Demek ki, tüketilen her bir bardak ayran ulusal ekonomiye katkıda bulunuyor. O halde ayran içersek ülkemizdeki üretici, sanayici, işçi, tedarikçi ve o fabrikalarda çalışan teknik elemanlardan ayrı düşmeyiz.
Anladınız mı şimdi ne demek istediğimi?
Şimdi gelelim ayranın yapılışına. Ayran çok değişik yöntemlerle üretiliyor. Genellikle de evlerde yoğurdun su ile sulandırılması ve içerisine bir miktar tuz katılmasıyla yapılıyor. Bunun yanı sıra yoğurdun yayıklanması sonucu elde edilen yayık ayranı ve ekşi kremanın yayıklanması ile oluşan yayıkaltı da ayran benzeri içecekler.
Endüstride genellikle sütün belli oranlarda sulandırılması ve içerisine yoğurt kültürü ve tuz ilave edilmesi ile elde ediliyor. Pide, döner gibi tabakta yenen ve dürüm, hamburger, sandviç gibi ayakta yenen yiyeceklerle tüketilen ayran, genellikle yaz aylarında daha çok içiliyor.
Sağlıklı bir içecek
Ayranın sayılmakla bitmeyen yararları var. Özellikle sıcak yaz günlerinde, vücudun ter yoluyla kaybettiği su ve mineral maddelerin yerine konması açısından büyük önem taşıyor. Yaz aylarında aşırı sıcaklar nedeniyle kaybedilen sıvının, yine mutlaka sodyum ve klorür açısından zengin bir sıvı ile kazanılması gerekiyor. Bu tanıma uyan en önemli içecek de ayran. Ancak yüksek tansiyonu olanların, ayranı mutlaka tuzsuz tüketmeleri gerektiği de unutulmamalı.
Yoğurttan yapıldığı için, içerisinde bakteri üremiyor. Yine mide ve bağırsaktaki zararlı bakterilerin çoğalmasını engelliyor. İshal, mide ve bağırsak iltihabı gibi rahatsızlıkların tedavisine yardımcı oluyor. Aynı zamanda da yoğurttaki yararlı bakterilerin kolesterolü azaltıcı etkisini gösteriyor.
Sütteki proteinler, ayranda da bulunuyor. Kalsiyum, fosfor ve potasyumca zengin olduğu için kemik ve dişlerin sağlığının korunmasına da katkısı var. Özellikle çocukların tüketmesi gereken bir içecek.
Yoğurdu sevmeyen çocuklar genellikle tuzlu ve ekşi olduğu için, ayranı içmiyorlar. Bu da onların sağlıklı beslenmeleri için iyi bir avantaj teşkil ediyor. Yine A, D, E; K; B12, B6 ve B2 vitaminleri yönünden oldukça zengin. Şekersiz ve az yağlı olduğundan diyet yapanlar için de uygun.
O halde bol bol ayran içelim, ayrı düşmeyelim.
