Dünya gözü ABD ve dünya ekonomisiyle ilgili öngörüleri doğrulanmış olan Nouriel Roubini'ye göre, ABD ekonomisi dört çeyrek sürebilecek ve derinleşebilecek olan bir resesyona, yani küçülme sürecine girmişti. ABD Merkez Bankası'nın 1982'den beri ilk kez bir defada 0.75 puanlık bir faiz indirimi yaparak finansal piyasalardaki paniği önleme çabası ABD'deki resesyonu hafifletme yönünde bir etki yapabilirdi ama resesyonu önlemesi mümkün değildi Roubini'ye göre. ABD ekonomisinin sürdürülemez dengesizlikler yaşadığını iddia eden Stephen Roach da ABD'de şimdi alınmakta olan önlemlerin etkili olması halinde bunun resesyonun derinleşmesini sınırlayabileceğini ancak yeni bir balon yaratarak ileride daha da vahim sorunlara yol açabileceğini vurguladı. Dünya ekonomisinde olup biteni kavramakta zorluk çektikleri için hâlâ iyimserlik balonları uçurmaya çalışanlar dün Davos'ta olsalardı herhalde saklanacak yer ararlar ya da Dünya Ekonomik Forumu toplantılarını izlemek yerine kayak yapmayı tercih edebilirlerdi. Dün burada gerçekleştirilen, ABD ve dünya ekonomisinin durumu ve geleceğiyle ilgili oturumların kahramanları geçen yıl ve önceki yıl Davos'ta "aşırı karamsar" olmakla suçlanan ekonomistlerdi. Aslında ABD ekonomisinin resesyona girmeden bu süreci atlatabileceğini ileri sürenlerin direnci de son günlerde piyasalarda yaşanan deprem sonucunda sarsılmış durumda. Bu yılın ilk günü Milliyet'te yayımlanan, dünya ekonomisinde 2008 beklentileri değerlendirmesinde ağırlıklı ihtimal olarak ortaya koymuş olduğumuz senaryonun gerçekleşmesi şimdi çok daha yaygın bir çevrenin beklentisi haline gelmiş durumda. Bunun uzantısında, başta petrol olmak üzere temel madde fiyatlarında ciddi düşüşler yaşanması ve bunun bu maddelerin üreticisi ve ihracatçısı olan ülkeleri olumsuz etkilemesi bekleniyor.Roubini ve Roach kendilerine yönelttiğim soruyu yanıtlarken Türkiye gibi yüksek cari açığı bulunan "Yükselen Pazar" ülkelerinin de bu süreçten olumsuz etkilenebileceğini belirttiler. Kim nasıl etkilenir? Dün Davos'ta düzenlenen CNBC panelinde konuşan finans dünyasının deneyimli ünlülerinden George Soros da şu anda yaşanmakta olan krizin, ABD dolarının rezerv para olarak dünya ekonomisine hükmettiği 60 yıllık dönemin bittiğini gösterdiğini ileri sürdü. Soros'a göre "Dünya ekonomisinin yeni bir şerife ihtiyacı" vardı.ABD Merkez Bankası'nın hızlı faiz indirimlerinin doların yeni değer kayıplarına uğramasına yol açabileceği de ileri sürüldü dünkü oturumlarda. Ancak Avrupa'nın ABD'den sonra ve gecikmeli olarak ekonomik yavaşlamayı hissetmesinin de euro'nun değerini olumsuz etkileyebileceği belirtildi. Doların geleceği ABD'deki olası resesyonun Avrupa'yı da olumsuz etkilemesi kaçınılmaz görünüyor ve bu durumda dünya ekonomisini ayakta tutma görevi başta Çin ve Hindistan olmak üzere "Yükselen Pazar" diye nitelenen ülkelere kalıyor. Dün Davos'ta konuşan Çin Dünya Ekonomisi Enstitüsü Direktörü Yu Yongding, ABD'deki resesyonun Çin'i mutlaka etkileyeceğini ve 2007'de % 11'e geçen büyüme oranının % 9 dolaylarına gerileyebileceğini söyledi. Hindistan Sanayi ve Ticaret Bakanı Kemal Nath da ülkesindeki büyüme momentumunun çok güçlü olduğunu belirterek Hindistan'ın ABD'deki resesyondan çok fazla etkilenmeyeceğini söyledi. oulagay@milliyet.com.tr Çin - Hindistan umudu
