The Independent gazetesinin deneyimli ekonomi yorumcusu Hamish Mc Rae de 18 Şubat tarihli yazısında "Finans piyasalarında tuhaf bir sessizlik" yaşandığını belirterek bunu yaklaşan bir felaketin sinyali olarak algılamanın doğru olup olmadığını tartışıyor. The Times'ta yazan Gary Duncan ise 19 Şubat tarihli yazısında, merkez bankalarının küresel likiditeyi daraltmaya devam etmesi halinde finans piyasalarındaki şenliğin sona erebileceğini ileri sürüyor. The Economist dergisinin son sayısında yer alan "Düşüşten önce" başlıklı ilginç yazı "Western" türü filmleri sevenlerin aşina olduğu bir sahneyi hatırlatarak başlıyor: "Süvari birliği dağlar arasında bir vadiye girdiğinde öndeki subaylardan biri arkadaşına döner ve biraz sinirli bir halde, 'Etraf çok sessiz, huylanıyorum' der. Tam o sırada nereden geldiği belli olmayan bir ok subayın göğsüne saplanır. Finansal piyasalarda buna benzeyen sinirli bir bekleyiş var şimdi." Finans piyasalarında işlerin yolunda gittiği, volatilitenin (oynaklığın) azaldığı, paranın ortalığa saçıldığı, başta hisse senetleri olmak üzere yatırım araçlarının iyi prim yaptığı dönemlerde bu tür bir tedirginlik de başlar. Yıllardan beri pek çok "Western" filmi izlemiş ve finans piyasalarında sonu hüsranla biten pek çok şenlik görmüş olan deneyimli yorumcular, Kızılderililerin attığı okun subayın göğsüne saplanacağı sahneyi hatırlamanın tedirginliğini yaşar.Böyle dönemlerde bu tedirginliğin yersiz olduğunu söyleyenler de çıkar. Onlar, geçmişteki deneyimlerin tekrarlanacağını düşünmenin doğru olmadığını, piyasalardaki koşulların tamamen değiştiğini ve yükselişin süreceğini savunurlar. Onlara göre artık finans vadisinde "Kızılderili" kalmamıştır, finans dünyasının cep telefonlu "subaylarının" ansızın gelecek oklardan korkmasına da gerek yoktur.Evet, bugün finans piyasasında "Kızılderililer" yok belki ama büyük oyuncu konumuna gelmiş olan Çinliler, Japonlar, Ruslar, Araplar var. Ayrıca, yeni ve karmaşık finansal araçlarla oluşturulmuş muazzam bir risk yumağı var. Merkez bankalarının ya da başka birilerinin bu yumağın ipini çekmesi halinde nelerin olabileceğini ise kimse tam olarak bilmiyor. Kızılderili kalmadı mı? The Economist dergisine göre finans piyasalarında büyük bir çöküş değilse bile ciddi bir "düzeltme"nin yaşanması olası. Bunu tetikleyebilecek olası gelişmeler arasında şunları sayıyor dergi: Son yıllarda hep çift haneli artışlar gösteren şirket kârlarındaki artış yavaşlayabilir Riskli kredilerden başlayarak kredilerin geri dönmeme oranları yükselebilirTüketici kredilerinde ve şirketlerde batak oranlarının artması, tahvil piyasalarında bir satış dalgası getirebilir ve bu hisse senedi borsalarını da olumsuz etkileyebilirBüyük bir şirketi ele geçirme operasyonunun çökmesi sistemi sarsabilirBu gelişmeler karşısında çok büyümüş olan türev piyasalarında sarsıntı yaşanabilirJeopolitik gelişmeler bir satış dalgasını başlatabilir Şölenin süreceğine inanıyorsanız bütün bunları düşünmenize gerek yok tabii. oulagay@milliyet.com.tr Ok nereden gelebilir?
