Ankara’nın dik duruşu, ABD’nin çekilmesinde etkili oldu

Washington merkezli düşünce kuruluşu Turkish Heritage Organization Başkanı Ali Çınar, ABD’nin Suriye’den çekilmesinin perde arkasını anlattı: “ABD, Irak’ta yaptığı hataların tekrarını Suriye’de yapmak istemiyor. İç politikada da ‘Ben DAEŞ’i yendim dönüyorum’ ile puan kazanmak istiyor. Türkiye’nin dik duruşu ve alternatifli çözüm getirmesi ise en büyük etken oldu”

Bakanlara yaptırımlar, karşılıklı tehdit mesajları, Türkiye’nin NATO’daki varlığını sorgulayan bir hava derken, Washington-Ankara ilişkilerinin en sarsıntılı yılı oldu 2018. Yılın son ayında, ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye’deki ABD askeri varlığını sona erdirme kararı ve ardından sıcak Türkiye mesajları gözle görülen bir yumuşama sağlasa da kriz bitti demek için henüz erken. Türkiye-ABD ilişkilerinin geleceğini Washington merkezli düşünce kuruluşu Turkish Heritage Organization Başkanı Ali Çınar ile konuştum. Washington’daki YPG propagandası ve devam eden S-400 krizine bakacak olursak şu an en fazla ihtiyatlı bir iyimserlik içinde olunabilir manzarası çıktı ortaya...

- ABD Başkanı Trump, son dakikada Suriye’den çekilme kararından vazgeçer mi?

Başkan Trump’ın bu saatten sonra fikir değiştireceğini zannetmiyorum. Zira Suriye’deki bazı askeri birliklerini Irak’a karayolu ile taşımaya başladı. Amerikan askeri temsilcilerinin ve ABD Güvenlik Danışmanı Bolton’nun Türkiyeyi yakın zamanda ziyaret edecek olması ve Türk heyetinin 8 Ocak’taki Washington DC ziyaret planı ile bu karardan dönüş olmadığını net gösteriyor.

- ABD Savunma Bakanlığı, Trump’ın çekilme kararına rağmen sahada daha farklı bir uygulama yoluna gider mi?

Başkan Trump’a karşı hâlâbirçok kesimden tepki var ve en büyük tepkide askeri kanattan. Trump’ın açıklamasından sonra Pentagon’un yerel güçlerle çalışmaya devam edeceğiz mesajını verdiğini unutmayalım. Zira, askeri gücünü çekse de illa varlığını Rusya-Esad ve İran’a göstermek için farklı güçleri ve kanalları kullanacaktır.

- ABD çekilirken PKK/YPG’ye verdiği silahları geri alacak mi? Buna dair bir emare var mi?

Açıkçası bunla ilgili ciddi şüpheler var. Her ne kadar ABD verdiğimiz silahlar seri numaralarına kadar kontrolümüzde dese de, ani ve plansız çıkma ile bu silahların geri alındığına dair net kanıt yok. Ayrıca YPG-PKK kadrosunun ABD kararına tepki nedeni ile de direndiği biliniyor.

- Trump’ı Suriye’den geri çekilmeye ikna eden sebepler neler? Türkiye’nin Kaşıkçı cinayetiyle ilgili baskısı, Beyaz Saray’ı Ankara’nın dediğine gelmek konusunda ikna etmiş olabilir mi?

Açık olan Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan haklı tutumu ve baskısının bir sonucu olduğu. 19 Aralık’ta yapılan son telefon görüşmesi sonrası Trump’ın bu kararı aldığını ABD basını da açık ve net ifade ediyor. Ek olarak, Başkan Trump 29 Mart’ta Ohio’da yaptığı kampanya konuşmasında Suriye’den çekileceğiz mesajını vermişti. Başkan Trump hem askerler eve dönüyor algısını yaratarak iç politikada güçlenmek hem de bütçe kısıtlaması yaparak ben en doğrusunu yaptım mesajını vermek istedi.

- Başta Fransa olmak üzere Suriye koalisyonunu oluşturan ülkeler Trump’ın kararına tepki gösteriyor. ABD, Suriye’den çıkacağı bölgeleri bu koalisyona mı devreder, PKK-YPG’ye mi yoksa sadece çıkar ve kalanına karışmaz mı?

Aslında bu koalisyonun ana beyni ABD idi. Her ne kadar diğer koalisyon üyeleri tepki gösterse de Suriye’de yaptıkları ortada. Varlıkları yok gibi idi. Fransa’ya bakalım. Fransa sadece YPG’ye destek vermek ve kendi çıkarları için Suriye’de göstermelik gücü var. Tabi ki belli şartlarda havadan DAEŞ’e saldırılar devam edecek görünüyor ve bu konuda koalisyon üyesi olan Türkiye ile koordinasyon önemli.

Türkiye’ye yönelik karalama kampanyası

Şunu da belirtmekte ve altını çizmekte fayda var ki; ABD’de Türkiye’ye yakın isimler bile YPG’yi tutmaya başladı. YPG’ye “Gerçek müttefik” diyen bir kesim var. Türkiye’nin Suriyeli Kürtleri öldüreceğine dair bir karalama kampanyası var. Bu karalamanın önüne geçmek için hem ABD medyasını bilgilendirmeye çalışıyoruz hem de 30 Ocak’ta Türkiye dostu eski NATO Avrupa Komutanı James Stravridis bir panelde konuğumuz olacak.

‘S-400 krizi henüz geçmiş değil’

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yeni Patriot füze önerisi projesi ciddi bir öneri. Tabi ki Kongre ayağı sıkıntılı ayrıca Türkiye S-400’de kesinlikle geri adım atmayacak, o nedenle burada bir krizin hala olduğunu söyleyebilirim. Hakan Atilla 7 ay sonra çıkıyor ve memleketine dönecek. Bu iyi bir gelişme. Halkbankası’na verilecek ceza konusunda Türkiye’den resmi temsilcilerin Washington’ta görüşmeleri devam ediyor. Umutlu olduğumuzu söyleyebilirim ancak şunu hatırlatmakta fayda var. Başkan Trump’ın mahkemelere müdahalesi söz konusu değil o nedenle Halkbank davasına iki ayrı gözle bakmak gerek.

Başarılı operasyonları çekemeyenler var

Ali Çınar, Türkiye’nin başarılı operasyonlarını çekemeyen ve bunları baltalamaya çalışan düşmanlarının olduğunu belirterek, “Ankara’nın çok temkinli olması lazım” ifadelerini kullanıyor

- Peki ABD’nin tekrar Suriye’ye dönme ihtimali var mi? Senato ve Temsilciler Meclisi’nden gelen eleştiriler nedeniyle Trump U dönüşü yapar mı?

Kısa dönemde yapmaz ancak askeri olmadan başka güçleri terör örgütü YPG dahil kullanabilir. ABD’nin 18 üssü Suriye’de bulunuyordu, bunlar ne olacak? ABD’nin Ortadoğu’da birçok üssü var. Suriye’ye tekrar dönmesi çok zor bir olay değil. ABD, Suriye’nin karıştığını ve DAEŞ’in tekrar güçlendiğini belirterek geri adımda atabilir. Net olmayan birçok soru var. Türkiye’nin çok temkinli olması lazım. Türkiye’nin başarılı operasyonları çekemeyen baltalamaya çalışan düşmanları olduğunu unutmayalım.

- Trump onca zaman sonra neden Ankara’nın dediğine geldi? Türkiye’yi kaybetme endişesi mi yoksa ABD Ortadoğu oyunundan mı çekiliyor?

Türkiye yıllardır Suriye’deki acıyı ve Esad’ın halkına yaptığı zulmü ve Suriyede dünya devlerinin yaptığı hataları sürekli dile getiriyordu. Ayrıca YPG-PKK ile DAEŞ’in temizlenemeyeceğini yani bir terör örgütünü başka terör örgütü ile bitirelemeyeceğini hep söyledi. ABD Irak’ta yaptığı hataların tekrarını Suriye’de yapmamak, iç politikaya karşı ben DAEŞ’i yendim dönüyorum ile puan kazanmak istemesi ve de dediğim gibi Türkiye’nin dik duruşu ve alternatifli çözüm getirmesi nedeni ile bu kararı aldı. En büyük etken Ankara oldu. ABD, Rusya ve İran’a karşı Ortadoğu’da güçlü olmak ve İsrail’e arka çıkmak için geri çekiliyor demek yanlış olur. Unutmayalım ki ABD yerel ve bölgedeki komşu ülkeler ile gücünü hissettirmeye devam edecektir. Hali hazırda Pentagon’un geçen seneki rakamlarına göre ABD’nin 54.000 üzerinde askeri var Ortadoğu’da. Tabii Trump’un iç politikada yaşadığı büyük sıkıntıların dış politikaya da yansıdığını da unutmayalım. O nedenle, 2019 ABD için genel anlamda zor yıl olacak.

Türkiye’ye güveniyorum mesajı

- Türkiye’nin istediğini yapan Trump karşılığında Rusya ve İran ile ilişkilerde ne isteyecek Türkiye’den?

Aslında Trump bir bakıma Türkiye’yi yanıma çekiyorum mesajını İran ve Rusya’ya da vermek istiyor. ABD Türkiye’nin coğrafi konum olarak Rusya ve İran’la ilişkide olduğunu biliyor ama Türkiye’yi kaybetmemek için koordinasyonu benle yap sana güveniyorum mesajı vermek istiyor.

'KONGRE'DE DEMOKRAT ÇOĞUNLUĞU SIKINTILI'

Temsilciler Meclisi’nde Demokratların ilk hedefi Trump’ı yıpratmak ve soruşturmaları neticelendirmek için baskı yapacaklar. Burada Trump Türkiye ile olumlu karar verirse buna bile engel koyabilirler. Önemli olan 2020’de Trump’ın kaybetmesi. Yeniden Temsilciler Meclisi Başkanı olacak Nancy Pelosi ve Dış ilişkiler Komite Başkanı olacak Engel Elliot’un Türkiye karnesi geçmişten beri kötü o nedenle ikili görüşme ve ziyaretler 2019’da çok önemli olacak.