Fiyat istikrarını sağlamaktan hukuken sorumlu olan kurum Merkez Bankası’dır. Fiyatların istikrarlı olması demek, elbette fiyatların hiç değişmemesi anlamına gelmez. Enflasyon oluşturacak şekilde genel fiyat seviyesindeki uzun süren artışın veya deflasyon olacak şekilde düşüş eğiliminin önlenmesi temel amaçtır. Böylelikle Türk lirasının satın alım gücü ve dolayısıyla bir para birimi olarak güvenilirliği korunmaktadır.
TL’nin dolar ve euro karşısındaki değer kaybı maalesef devam ediyor, dolar bir yıl önce 2.98 TL iken bu gün 3.61 TL civarında. Enflasyon beklentilerin üzerinde çıktı, TÜİK Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık yüzde 2.98 arttığını ilan etti.
Hemen belirtelim ki, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nun verdiği görevi yerine getirmediği iddiası ile, enflasyon veya döviz kurlarındaki artış nedeniyle Merkez Bankası’na bireysel tazminat davası açılamaz.
Keza fiyat istikrarını ve TL’nin alım satım gücünü destekleme görevi karşısında bireylere karşı verilmiş sübjektif özel bir hak yoktur. Hiç kimse, Merkez Bankası Kanunu’na dayanarak birey dava açma hakkına sahip değildir. Ama alacağınızı geç ödeyen borçlunuza tazminat davası açabilirsiniz.
‘Aşkın zarar’...
Borçluların, “ne kadar geç ödersem o kadar kâr” düşüncesi içerisinde borçlarını zamanında ödememeleri karşısında, maddi kaybınızı hukuken iki şekilde telafi etme olanağı var.
Eskiden “munzam zarar”, şimdi ise “aşkın zarar” denilen zarar için tazminat talebinde bulunabilirsiniz. Aşkın zarar, temerrüt faizinin dahi karşılayamadığı zarardır. Kanıtlamanız gerekir. Nasıl mı?
Ticari işlerde temerrüt faiz oranı 31.12.2016 tarihi itibariyle yüzde 9.75’tir. Aranızdaki sözleşmede daha yüksek bir oran kararlaştırmış olabilirsiniz. Fark etmez. İster kanuni, ister sözleşmesel olsun, temerrüt faiz oranını aşan bir zararınız söz konusuysa, “aşkın zarar” olarak tazminini isteyebilirsiniz.
Bir başka yol ise, vade farkı talep etmektir. Ancak vade farkı talep edilebilmesi için Yargıtay iki koşul aramaktadır; ya taraflar arasında açıkça vade farkı talep edilebileceğine dair önceden bir anlaşma bulunmalı, ya da vade farkı anlaşması olmasa da taraflar arasında vade farkına ilişkin bir teamül oluşmalı. İşte bu durumda da, borçlunun geç ödemesinden dolayı alacağınızın enflasyon, döviz kurundaki yükselmeler nedeniyle uğradığı değer kaybını telafi edebilirsiniz.
Sorularınız - Cevaplarımız
Bankadan 1 milyon TL kredi kullandım, ödeyemedim? Banka 1 milyon TL’yi faizi ile birlikte “bir” gün içinde ödemem için ihtar çekti...
Gerçekten de 2 aylık görüşmeler sonucu aldığınız kredinin bir gün içerisinde faizi ile birlikte geri ödenmesi haksızlık gibi gelebilir. Eğer kredi bir proje kredisi ise banka “bir günlük” süre vermede haksız, değilse haklıdır. Geri ödeme için bu kadar kısa süre verilmesinin asıl amacı ise, işlemekte olan faizin anapara faizinden temerrüt faizine dönüşmesidir.
Ticaret mahkemelerinden haberler:
Tek ortaklı şirketTe kayyım
Şirketlere kayyım atanması davası genellikle şirket yönetiminden uzaklaştırılmış ortakların açtıkları bir davadır. Şirketin tek ortağı varsa ve fakat bu tek ortağın şirketin içini boşaltarak alacaklılardan mal kaçırma şüphesi varsa ne olacak?
İşte İstanbul Ticaret Mahkemeleri’nden birisinde, tek ortaklı bir limited şirketten yüklü miktarda alacaklı olan birisi, şirketin müdürü de olan tek ortağının şirketin malvarlığını kaçırma tehlikesi bulunduğu gerekçesi ile kayyım atanması talebi ile dava açar.
Mahkeme kayyım talebini, yeterli delil sunulmadığı gerekçesi ile reddeder. Sonradan gerçekten de şirketin müdür tarafından içinin boşaltıldığı ortaya çıkar, ancak artık iş işten geçmiştir.
Ümitsizliğe kapılmayın. Kayyım talebinizin haksız yere red edildiğini düşünüyorsanız, Yargıtay’da Devlet’e karşı tazminat davası açabilirsiniz.
İlk söz son söz olsun:
Mazlumun dostu adaleti, zalimin dostu merhameti bilir!
