Bu proje, ta eski çağlarda kullanılan ünlü İpek Yolu'nu "demir ağlarla" yeniden hayata geçirecek.Erdoğan, Aliyev ve Saakaşvili'nin imzalayacağı anlaşmayla, Kars-Tiflis-Bakü demiryolu projesi nihayet gerçekleşiyor.Eski çağlarda İpek Yolu, Avrupa ile Asya arasında özellikle ipek ve baharat ticaretinde bir kervan yolu olarak kullanılırdı.Şimdi kurulacak olan "Demir İpek Yolu", gene iki kıta arasında önemli bir ticaret yolu olmaya aday. Hem de günümüzün hızlı ve ekonomik ulaşım olanaklarından yararlanarak...Uzmanlar, K-T-B demiryolu şebekesinin, iki kıta arasında 250 milyar dolarlık ticaret potansiyelinden önemli bir pay almasını bekliyor.Öylesine büyük ve iddialı bir proje bu... Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan liderleri bugün tarihi bir projeye imza atıyorlar. Üç komşu ülke, daha önce enerji alanında tarihi projelere imza atmışlardı. Bugün Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan topraklarından geçen petrol ve gaz boru hatları, hem ekonomik hem de stratejik önem taşıyor.Kars-Tiflis-Bakü demiryolunun önemi, Kafkasya'nın da ötesinde Batı Avrupa'dan Asya'nın öbür ucuna kadar uzanan geniş bir coğrafyayı ilgilendirmesidir.Üç ülke şimdi enerji hattıyla kazandığı önemi, bir ulaşım hattıyla pekiştiriyor.Önümüzdeki yıllarda tarihi İpek Yolu üzerinde, deve kervanlarının yerini, raylar üzerinde hızla mal ve yolcu taşıyan trenler alacak.Batı'nın bir ucundan Doğu'nun öbür ucuna giden trenler, İstanbul'un iki yakasını denizin altından, Marmaray tünelinden aşarak yollarına devam edebilecekler.Bu bir hayal değil. Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı için de öyle sanılmıştı. Bugün bu "canlı" bir gerçek."Demir İpek Yolu" da herhalde 2 yıl içinde inşa edilecek ve büyük olasılıkla 2010 yılında bu raylar yük ve yolcu dolu vagonları istasyonlara ulaştıracak...K-T-B demiryolu, sadece 757 kilometreden ibaret (Türkiye'deki kısım 76 kilometre). Ama fonksiyonu çok büyük. Avrupa'nın batısından Asya'nın doğusuna kadar uzanan 8 bin kilometre uzunluğundaki bir yolun iki ucunu birleştiriyor. Önce boru, şimdi ray... Aslında "Demir İpek Yolu"ndan yıllardır söz ediliyor. Başta bu projeye Ermenistan dahil edilmek istenmişti. Ancak 1993'te, Ermenistan'ın Azerbaycan ve Türkiye'ye karşı izlediği politikalar nedeniyle, Erivan bunun dışında tutuldu ve onun yerine Gürcistan tercih edildi.Ancak projeyi gerçekleştirmek de kolay olmadı. Siyasal ve ekonomik engeller çıktı. Washington'daki Ermeni lobisinin çabaları sonunda, ABD Kongresi ABD'de herhangi bir kurumun bu projeyi finanse etmesini yasakladı.Oysa özellikle Gürcistan'ın dış yardıma ihtiyacı vardı. Sonunda bu engel Azerbaycan'ın komşusuna mali yardımda bulunmasıyla aşıldı.Halen de ABD'de Ermenistan'ın baypas edilmesinden hoşlanmayan ve bu projeye karşı çıkan çevreler var. Ama proje artık gerçekleşme aşamasına gelmiştir.Oysa Ermenistan da buna dahil olabilirdi. Hatta sınırdaki Doğukapı bağlantısı rahatlıkla (ve daha ekonomik olarak) kullanılabilirdi. Bugün sınır kapalı ve irtibat noktaları ölü...Erivan izlediği politikalarla kendi kendini tecrit etmiştir. Bunun giderek faturası fakirleşen halkına çıkıyor. Bu durum Ermenistan yöneticilerinin tutumlarını yeniden gözden geçirmeleri için bir vesile olmalıdır. Aksi halde Ermenistan, kendi bölgesinin boru hatlarıyla ve demir ağlarla örülmesine ve küresel ekonomide ve siyasette rol almasına seyirci kalacaktır... skohen@milliyet.com.tr Artık çok geç...
