ABD’deki başkanlık seçimlerini kim kazanacak? Cumhuriyetçi John McCain ile Demokrat Barack Obama’dan hangisi “bizim için” daha iyi?..
Son iki gün, aralarında “baba” Bush’un güvenlik danışmanlığını yapmış olan emekli Korgeneral Brent Scowcorft, ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi Morton Abramowitz, Amerikan-Türk Konseyi üyeleri ve ABD’nin önde gelen yazarlarının da dahil olduğu üç ayrı heyetle yaptığımız sohbetlerin ışığında, şöyle bir değerlendirme yapabiliriz.
Seçim tarihine iki buçuk hafta kala, birinci soruya verilecek yanıt nispeten kolay: Obama’nın kazanma şansı giderek artıyor. Özellikle son haftalarda ABD’yi kasıp kavuran ekonomik kriz, Obama’nın daha çok destek kazanmasına yol açtı. TV’deki ikili tartışmalardan da Demokrat aday daha üstün çıktı.
Bir sürpriz olabilir mi? İhtiyatlı konuşanlar “olabilir” diyor; ama çoğunluk açıkçası McCain’in kazanabileceğine inanmıyor...
Farklı tavırlar
Gelelim bizi ilgilendiren ikinci soruya.
İlk bakışta, John McCain Türkiye açısından “daha iyi” görünebilir. Senatör olarak daime Türkiye’nin yanında oldu. Türklere eskiden beri büyük sempatisi var... Buna karşılık Barack Obama’nın böyle bir niteliği yok. Türkiye’yi tanımıyor. Üstelik Obama, kampanyada Ermeni meselesinde - ve son olarak Kıbrıs konusunda- Türkiye’ye karşı bir tavır almıştır.
Aynı şekilde, Demokratların başkan yardımcısı adayı Joseph Biden, Ermeni sorununda ve diğer bazı konularda hep Türkiye’nin aleyhinde davranmıştır. Cumhuriyetçi başkan yardımcısı adayı Sarah Palin ise, Türkiye ile -ve dış dünya ile- hiç ilgili değil...
Bu, Obama-Biden ikilisinin kazanmasının Türkiye için hiç de iyi olmayacağı anlamına mı gelir?
Hayır. Amerikalı konuklara göre, Beyaz Saray’da oturacak kimse, Türkiye ile çok yakın ilişkiler sürdürecektir. Çünkü, Gen. Scowcorft’un deyişiyle, “Adayların seçim kampanyasında farklı şeyler söyledikleri, başkanlık koltuğuna oturduktan sonra ise farklı davrandıkları çok görülmüştür”...
Ama, emekli Büyükelçi Abramowitz dahil, tüm analistler, önümüzdeki ilkbaharda Ermeni soykırım tasarısının tekrar Temsilciler Meclisi’ne gelmesinin çok muhtemel olduğunu söylüyorlar.
4 Kasım’da başkanla beraber, yeni Meclis üyeleri seçilecek. Büyük olasılıkla Demokratlar Meclis’te çoğunluğu oluşturacak. Bu dönemde Ermeni tasarısını gündeme getiren Meclis Başkanı Nancy Pelosi için bu yeni durumdan yararlanmak isteyecek... O takdirde Obama (başkan olursa) buna karşı bir tavır alacak mı?
Özetlersek, McCain’in Türkiye ile ilgili sicili ve kredibilitesi belli ve rahatlatıcı. Obama ile kısa vadede bazı sıkıntılar çıkabilir, ama o da sonuçta Türkiye’nin önemini dikkate alarak “stratejik işbirliği”ni sürdürmeye özen gösterecektir.
Global bakış
Daha geniş açıdan bakıldığında, Obama’nın ve Demokrat yönetimin izleyeceği global politikalar, Türkiye’nin görüşlerine daha uygun görünüyor. Özellikle Obama’nın Irak ve İran ile ilgili tutumu, McCain’e göre daha barışçı ve uzlaşıcı. Demokrat adayın ideolojik duruşu ve vizyonu, genel olarak Türkiye’nin savunduğu ilkelerle örtüşüyor.
Kısacası, Obama seçildiği takdirde, bölgemizi ve dünyayı ilgilendiren meselelerde Ankara ile Washington arasında uyum sağlamak daha kolay olacak, bu da ilişkilere olumlu şekilde yansıyacaktır...
