Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Ülkenin göbeğindeki Felluce ve Sünni Üçgeni, direnişin merkezi ve sembolü haline gelmiştir. Buraya artık "koalisyon" güçleri değil, "asiler" hakim durumdadır.Böyle bir otorite boşluğu içinde, ocak ayı içinde planlanan genel seçimlerin yapılması, yönetimin yeni Irak hükümetine devredilmesi ve Irakın yeni bir anayasa çerçevesinde yeniden yapılanması mümkün mü?ABD bu durumda ya Felluce ve bölgeyi "asiler"den temizlemek ve denetimi yeniden kurmak için geniş bir askeri operasyona girişecek, ya da olup bitenlere boyun eğecek ve yenilgiyi kabullenip geri çekilecekti.Başkan Bush, ikinci dönemin daha başında, kararını birinci şıkkın lehinde verdi...* * *ŞİMDİ mesele şu: ABD, direnişçileri saf dışı edebilecek mi? Felluce ve Sünni Üçgen, tekrar barışa ve güvenliğe kavuşabilecek mi? Ve Irak sükunet içinde seçimlere gidip birlik - beraberlik içinde yeni yapılanma sürecine girebilecek mi? Askeri alanda Amerikan kuvvetlerinin - yeni oluşturulan 2 bin kişilik Irak birlikleriyle birlikte - giriştiği büyük taarruzun Fellucenin ele geçirilmesiyle sonuçlanacağını tahmin etmek güç değil. Ama bunun bedeli, ağır olacaktır. Ayrıca direnişçilerin tamamen yok olacağını söylemek olanaksız. Çeşitli eğilimli ve amaçlı militan gruplar, yer yer eylemlerine devam edecektir.Siyasal alanda, ABDnin giriştiği harekat, Irak halkının önemli bir kesiminde öfke yaratıyor. BM, AB ve İslam dünyası da bundan rahatsız. Daha da önemlisi, Felluceye saldıran Irak kuvvetlerinde daha çok Şii ve Kürt kökenlilerin bulunması, ülkede etnik ve dinsel sürtüşmelerin kızışması ve Irakın bölünmesi yönünde duyulan kaygıları büsbütün artırıyor. Sünni olan Cumhurbaşkanı Yaverin ve Sünni kökleri olan Irak İslami Partisinin, geçici hükümete ve ABDye saldırıları durdurması çağrısında bulunması, yönetim kadrolarındaki çatlağın ne kadar derinleşmekte olduğunu gösteriyor... * * *IRAKta "ikinci cephe"de savaş kızışadursun, Irakın yeniden yapılanması konusunda sızan bazı haberler, Irak Geçici Hükümetinin, ABDnin de desteğiyle (veya önayak olmasıyla) ülkenin siyasal geleceğiyle ilgili bazı "planlar" üzerinde çalışmakta olduğuna işaret ediyor.Buna göre, Irakta 5 "eyalete" dayalı bir federal sistemin kurulması söz konusu. Bu eyaletlerden biri Kuzey Iraktaki "Kürdistan" olacak. Ve bu bölge, diğerlerinden daha "ayrıcalıklı bir statü"ye sahip olacak. (Nitekim Kürt bölgesinin Kanadanın Quebec eyaletine benzeyeceği söyleniyor)...Ancak plana göre, Irak toprak bütünlüğünü koruyacak. Bağdatta merkezi hükümet daha çok dış siyaset, güvenlik, savunma, maliye gibi işlerden sorumlu olacak.Hemen belirtelim ki, bu kesinleşmiş bir plan değil. Bu yönde alınmış resmi bir karar da yok. Ama olayları yakından izleyen bir gözlemcinin deyişiyle, bu, Irak yönetiminde (ve tabii Amerikan yetkililerin arasında) giderek "zemin kazanan bir eğilim"...Kuşkusuz yeni Irak - halihazırdaki savaş durumu nasıl bitecekse bitsin - eskisinden farklı olacak. Ancak neyin ne kadar farklı olacağını şu anda kestirmek çok zor. Bu nedenle gelişmeleri izlerken, yeni gerçekleri de dikkate alıp ona göre stratejiler belirlemek gerekecek... skohen@milliyet.com.tr IRAK batağına saplanan ABDnin, savaştan bir buçuk yıl sonra, işgal ettiği topraklarda ikinci bir cephe açmaktan başka çaresi yoktu.