Türkiye için bundan daha kötü bir haber olamaz: Irak savaşı uzayacak, hatta aylarca sürecek... Bunu, bizzat savaşı planlayan ABD’nin siyasi ve askeri liderleri söylediğine göre, maalesef olacağı bu... Zaten savaşın - şu sırada ABD’nin aleyhinde gelişen - gidişatı da bunu gösteriyor.
Bu savaşın nasıl biteceği, bundan kimin galip veya yenik çıkacağı, bölge ve dünya dengelerinin ne şekilde değişeceği gibi soruları bir yana bırakıp, daha kısa vadede, uzayan savaşın Türkiye’yi nasıl etkileyeceğine bir bakalım.
Doğrusu böyle bir analizden ortaya çıkan tablo, çok kaygı verici...
TÜRKİYE’nin, savaş uzadıkça, haftalar, aylar sürdükçe, karşılaşacağı sorunlara ekonomiden başlayalım.
Bu alanda Türkiye’nin uğrayacağı zarar, halkın günlük yaşamına hemen yansıyacağı için, ülke çapında hemen hissedilecek. Turizm büyük darbe yiyecek, dolayısı ile 10 - 12 milyar dolarlık bir gelir kaynağı yok olacak, bu işten ekmek yiyen çok insan açıkta kalacak. Aynı şekilde ihracat azalacak, yatırımlar duracak, işsizlik daha da artacak...
Bütün bu sıkıntıların ülkede ne gibi siyasal ve sosyal sarsıntılara yol açacağını düşünmek bile korkutucu...
Siyasi alanda, Irak savaşının uzaması, Türkiye için bir dizi sorun yaratacak. Bunlardan biri, ABD’nin kuzey cephesi opsiyonunu yeniden gündeme getirmesi, yani Türkiye yolu ile asker sevki talebini yinelemesidir. Bu aşamada henüz böyle bir istek yok, ama savaşın kötü devam etmesi halinde, Pentagon’un böyle bir zorunluk duyması olasılığı yüksektir. Bu da tabii hükümeti tekrar zor duruma düşürecektir...
Bir başka sorun da, ABD’de gerek yönetim, gerekse Kongre çevrelerinin kuzey cephesinin açılmamasından ve dolayısı ile savaşın uzamasından, zayiatın artmasından Ankara’yı sorumlu tutması, yani faturayı Türkiye’ye çıkartması olasılığıdır. Daha şimdiden Washington’da bunu yapanlar var...
Esas tehlike, ABD’nin Iraklı Kürtleri doğal müttefikleri olarak görmesi, onları bu savaşta sağlayacakları desteğe karşılık siyasal bir ödül vermeye yeltenmesidir. Bu bağlamda, Türkiye’nin Kuzey Irak’ta arzulamadığı gelişmeler karşısında, bu bölgeye asker göndermesi olasılığı da vardır. Bu da, hem ABD ile, hem yerel gruplarla, yeni sorunlar ve sıkıntılar yaratacaktır...
Nihayet savaş uzadıkça, Arap ve İslam dünyasının tepkileri artacak, buna Suriye ve İran gibi komşu ülkeler de katılacaktır. Türkiye kendisini ABD aleyhtarı akımların yaygınlaştığı bir ortam içinde bulacak, bu da AKP hükümetini daha da zor durumlara düşürecektir...
***
İŞİN kötü tarafı, Türkiye’nin - ve de dünyanın - savaşın uzamasını önleme olanağına sahip olmamasıdır. Tıpkı savaşın çıkmasını, tüm çabalara rağmen, engelleyemediği gibi...
Dolayısı ile Türkiye’nin uzayan savaşın etkilerinden mümkün olduğu kadar az etkilemenin yollarını aramaktan başka çaresi yoktur. Açıkçası bugünkü kaypak koşullarda uzun vadeli, yeni stratejiler belirlemek çok zor. Bu durumda gelişmelere göre esnek tavırlar almak, en akılcı yol olarak görünüyor.
