Kuşkusuz Türkiye yeryüzündeki tek veya en önemli ülke değil. Ama bugünkü konjonktürde diğer pek çok ülkeden daha fazla önemsendiği, bu tür ifadelerin de iltifat olsun diye değil, bir gerçeği vurgulamak için kullanıldığı da bir gerçek.Türkiye'ye önem atfedilmesinin birçok nedeni var: Coğrafi konum bunlardan biri. Türkiye halen başlıca dünya olaylarının odak noktası olan stratejik bir bölgede, yani Ortadoğu-Kafkasya-Balkanlar üçgeninde...Türkiye'nin diğer bir özelliği, bir yandan Batı ittifakı içinde yer alması, Avrupa ile entegre olmaya çalışması, diğer yandan da komşu ülkelerle ve İslam dünyasıyla güçlü bağlarının bulunmasıdır.Buna Türkiye'nin geniş nüfusunun büyük çoğunlukla Müslüman olmasını, ancak laik ve demokratik yapısıyla da farklı bir özellik taşımasını eklemek gerek. Nihayet Türkiye'ye önem kazandıran nitelikleri arasında, büyük bir askeri güce ve hızla gelişen, dinamik bir ekonomiye sahip olması da yer alıyor.Kuşkusuz dış dünyanın Türkiye ile ilişkilerinde bu özellikler ve bu önem, belirleyici bir rol oynuyor. Ancak bunun Türkiye açısından da verimli olması, Ankara'nın bu önemi iyi değerlendirmesine ve olanakları doğru yönde kullanmasına bağlı. Bunun temel koşullarından biri de ilişkileri canlı tutmak, bozulmamasına özen göstermektir. Yabancı devlet adamlarından sık sık duyduğumuz sözlerden biri Türkiye'nin "önemli bir ülke" olduğudur. ABD ile ilişkilere bu açıdan bakmak gerek. Halen iki ülke arasında özellikle iki noktada (Kuzey Irak ile Ermeni tasarısı konusunda) odaklanan anlaşmazlıklar var. Ancak Ankara da, Washington da birbirlerine olan ihtiyaçlarının bilincinde.Bu bakımdan ABD Temsilciler Meclisi'ne sunulan Ermeni tasarısının bir karar olarak çıkmasının önlenmesi çok önemli. Buna karşılık Türkiye'nin de, ABD yönetiminin tüm çabalarına rağmen, Temsilciler Meclisi'nin böyle bir çılgınlık yapması halinde, ikili ilişkilerini ve çeşitli alanlardaki işbirliğini tehlikeye atmaması da önemli.Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt'ın Washington'da bu konuda söyledikleri ABD ile ilişkilerin bu yüzde kopma noktasına gelmemesi gerektiğine inandığını gösteriyor. Kendisinin Fransa ile uydu alanındaki işbirliğinin Ermeni meselesi nedeniyle kesilmesinden Türkiye'nin gördüğü zararı hatırlatması da anlamlıdır... Akılcı davranış Türkiye'nin önemini devamlı dile getirenlerin başında Ortadoğu ülkeleri gelir. Filistin'den Suriye'ye, Mısır'dan İsrail'e kadar gerçekten tüm bölge ülkeleri Türkiye'ye özel bir önem veriyor. Önceki gün Ankara'yı ziyaret eden İsrail Başbakanı Ehud Olmert de aynı şeyi tekrarladı.Bu, Türkiye'nin İsrail dahil bütün bölge ülkeleriyle iyi ilişkiler kurmak çabasında olmasının bir sonucudur. Bu tür dengeli ilişkiler hükümete kolaylaştırıcı veya uzlaştırıcı roller üstlenmesine olanak sağlıyor.Başbakan Erdoğan'ın Kudüs'teki Harem-i Şerif meselesinde İsrail'in de kabul ettiği bir girişimde bulunması, gerçekten Türkiye'nin dışında başka hiçbir bölge ülkesinin gerçekleştiremeyeceği misyonları üstlenebileceğini gösteriyor.Başbakan şimdi Filistin ile İsrail ve hatta Suriye ile İsrail arasında da yeni bazı inisiyatiflerin hazırlığını yapıyor.Bunda başarılı olunur veya olunmaz. Ama tüm tarafların Türk diplomasisinden gelen girişimlere destek vermesi, en azından Türkiye'ye verdikleri önem konusunda hemfikir olduklarını gösteriyor. skohen@milliyet.com.tr Dengeli ilişkiler
