Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bu konudaki tepkilere bakıyoruz: Pek çokları (bu arada ABDye destek verilmesine karşı çıkanlar da) şimdi hükümeti kararsız ve tutarsız davranmakla suçluyor ve bu yüzden Türkiyenin zarara uğradığını söylüyor veya yazıyor...Oysa hükümetin ABD askerlerine geçiş izni veren tezkereyi sunduğu (ve Meclisin bunu kabul etmediği) günlerde, ortaya atılan görüş şuydu: Türkiye bu savaşa hiçbir şekilde bulaşmamalı, ABD ile hiçbir angajmana girmemeli. Zaten Türkiye olmadan Bush bu savaşa girişmeye cesaret edemez, hele Türkiyeyi "by - pass" edip "B planı"nı uygulayamaz!..Şimdi bu görüşü savunanlar, gerçekle karşı karşıya: ABD Türkiyenin kara birlikleri konusunda işbirliğini artık istemiyor bile. Savaşı B veya alfabenin başka bir harfini taşıyan alternatif planlarla yürütecek. Aynen başta Washingtonda birçok yetkilinin uyardığı gibi. Ama o zaman bunu bazıları ciddiye almamıştı...* * *BUSHun Saddama ültimatomu vermesinden sonra işin ciddiyeti nihayet anlaşıldı. ABD savaşa gidiyor. Türkiyenin ayak sürümesi, kararsız davranması artık mümkün değil. Zaten bu kez kendisinden istenen hava sahasını açmasından ibaret (daha birçok ülkenin yaptığı gibi).Bunu kabul etmezse, siyasi ve askeri alanda - ileride ciddi komplikasyonlara yol açabilecek - bir yalnızlık veya tek yanlılık seçeneği ile karşı karşıya kalır... Kabul ederse, "koalisyon"a dahil olmanın avantajını ve özellikle Kuzey Irakta durumu sürtüşmesiz kontrol etme olanağını sağlar. Üstelik bunu, Amerikan askerlerine Türk topraklarını açmadan (ki esas duyarlılık nedeni de buydu) yapabilir...* * *GELİNEN noktada ABDnin baştaki isteğinin kabul edilmemesinden doğan olumsuz sonuçların nasıl telafi edilebileceğini düşünmek ve ona göre stratejiler oluşturmak lazım.ABD artık o geniş ekonomik paketi geçerli saymıyor. Bununla beraber Washington, IMF ve Dünya Bankası yolu ile ek mali destek vermeye hazır görünüyor. Şimdi bunun gerçekleşmesi için uğraşmalı.Askeri ve siyasi işbirliği alanında da bazı olumlu sinyaller var: ABD, Kuzey Iraktaki Türk askeri varlığını kabul ediyor, Türkmenleri asli unsur sayıyor, Türkiyeyi rahatsız edebilecek oluşumlara karşı da bir angajmana giriyor.Ankarada bir yetkilinin dün bize dediği gibi, bir ara uçurumun kenarında görünen "ABD - Türkiye stratejik işbirliği" yeni tezkere ve onun dayandığı mutabakat ile "yeniden geçerliğini kazanma şansına sahip..."* * *TÜRKİYEnin Amerikan askerlerinin konuşlandırılmasına karşı çıkmasında siyasi, psikolojik birçok neden vardı. Açıkçası Çankayadan MGKya kadar çeşitli kurumlar da (sadece AKP değil) bu konuda gönülsüzdü...Artık bu geride kaldı. Savaş başlamak üzere. Türkiye ABDye kısmi destek sağlamakla, uğrayabileceği güvenlik, siyasi, ekonomik zararlarını hafifletmenin yolunu bulmak zorunda. Hükümet ve ilgili kurumlar şimdi bunu sağlamaya çalışıyor. Bakalım Meclis bugün buna onay verecek mi?.. skohen@milliyet.com.tr Son gelişmelerin ışığında, Türkiye ABDnin Irakla ilgili isteklerini başta kabul etmemekle iyi mi, kötü mü yaptı?